Joan den urtarrilaren 30eko greba orokorrean grebalari batek jasandako Ertzaintzaren eraso eta hizkuntz eskubideen urraketa salatzeko, elkarretaratzea deitu du asteazkenean Durangoko Euskal Herrian Euskaraz (EHE) taldeak.
Grebalariak berak Twitterren kontatu bezala, Durangoko Aramotz auzoan gertatu zen erasoa, pikete informatibo bat gauzatzen ari zirela. Istiluen kontrako ertzainak hurbildu eta kolpeka hasi zitzaizkien. Grebalariak ertzainari kolpea aurpegiratu zionean, honek identifikatzeko eskatu zion, gazteleraz. Grebalariak euskaraz erantzutean “mehatxutzat” hartu zuen, eta agintaritzari desmen egitea leporatuko ziotela jakinarazi zion.
Durangoko ertzain-etxearen aurrean egin dute elkarretaratzea, asteazken arratsaldean. Hainbat lagun bildu zen beraien babesa adierazteko. Grebalariak Anboton azaldu bezala, babes mezu andana jaso du erasoaren ostetik, eta eskertuta azaldu da.
Euskal Herrian Euskarazek “onartezintzat” jo du erasoa, eta Eusko Jaurlaritzari eta Ertzaintzari isunik bideratu ez dezatela, eta horrelakorik berriro gertatu ez dadin neurriak har ditzatela exijitu die. Herritarrei, beraien aldetik, “hizkuntza-eskubideei tinko eutsi diezaioten” eskatu eta urraketarik jasanez gero salatzeko deia egin die.
Jarraian EHEk gaiaz egiten duen irakurketa osorik:
Urtarrilaren 30eko GrebaOrokorra dela eta Durangon gertatutakoa salatzeko gaude hemen besteak beste, eskubide zibil eta linguistikoak urratu zitzaizkigun hainbat euskaldunoi, bati bereziki identifikaziorarte ailegatuz ,nola ez biolentzia merkearekin.
Gaztelaniaz zuzendu zitzaion ertzain bati euskaraz egiteko eskatu zion, eta horretarako gai ez izateaz gain, ertzain kide batek identifikazioaren zergatia galdetu zionean, mehatxatu egin zuela adierazi zion.
Beraz, euskaraz hitz egite soila (edozer esanda ere) mehatxua da gure herrian, euskaraz jakin ez eta ikasteko asmorik ez duenarentzat bereziki. Inolako arrazoirik gabe gogor kolpatzeaz gain, ertzaintzak identifikatu eta “desacato a la autoridad” deritzenarekin espedientea zabalduko ziotela adierazi zioten.
Laburbilduz, onartezina da polizia batek euskaraz ulertu ez eta delitu edota hutsegite zigorgarri bat egotzi nahi izatea.
Eskubide zibil eta linguistikoak urratu zitzaizkigun, beste behin ere zapaldua zapaltzaile irudikatuz. Zigorrak zigor, jakin dezatela langile euskaldunon eskubideak urratzen dituzten poliziei, agintariei zein legeei men ez egiten segituko dugula.
Aipatutako gertaera hauek oso larriak dira. Ustez herritarren eskubideak babesteko eskumena duten ertzainak beraiek dira herritarren hizkuntza-eskubideak urratzen dituztenak. Larriak direla diogu baina zoritxarrez ezin esan salbuespena direnik. Euskaldunok, euskaraz bizi nahi dugun herritarrok, egunero pairatzen ditugu horrelako gertaerak. Bai eremu pribatuan bai publikoan. Administrazio publikoarekin harremana euskaraz izan nahi eta askotan ezin. Ez hori bakarrik, kasu honetan ikusi ahal izan zen bezala, funtzionario publiko horrek adierazten duen jarrera agintzaile berdinarekin egiten dugu topo euskaldunok tarteka. Jarrera agintzaile betikoa, baina formetan aldatuta ere: garai bateko “Háblame en cristiano” hura, orain Mozal Legearekin ezarritako isunean bilakatu daiteke adibidez.
Horren aurrean Eusko Jaurlaritzari eta Ertzaintzari zuzentzen gara isunik ez dezaten bideratu, onartezina da horrelakorik gertatzea egun. Ez hori bakarrik, horrelakoak berriz ere ez gertatzeko neurriak har ditzaten exijitzen diegu. Horretarako behingoz administrazioko langile guztiak euskaldundu behar dira, ez soilik herritarrekin harreman publikoa dutenak, baita gainontzeko langile publiko guztiak ere. Administrazio publikoa osoki euskalduntzen ez den bitartean, etengabeak izango dira hizkuntza-eskubideen urraketak. Euskaraldiaren hamaika egunetan soinean txapa bat jartzea eta propaganda kanpainak egitea ez da nahikoa, ezta gutxiago ere, gainontzeko urte osoan zehar herritarren eskubideak urratzen badira.
Era berean, herritarrei dei egiten diegu beraien hizkuntza-eskubideei tinko eutsi diezaioten. Greba egunean ikusi ahal izan genuen jarrera euskaltzale burujabea egunerokoan izan dezatela. Soilik horrela lortuko dugu euskararen normalizazio osoa, eta beraz, euskaraz bizitzera iritsi ahal izatea. Eta urraketarik jasanez gero salatu dezatela dei egiten diegu. Bai Euskal Herrian Euskarazi zuzenduz, baina batez ere Hizkuntza Eskubideen Behatokian salatuz.
Euskaraz egitea normaltasunaren kontra egitea dela idatzi zuen behinola Joseba Sarrionandiak... Eta halandaze, euskaraz egitea (sistema patriarkatu kapitalistarentzako) mehatxua den herrian, bizitza duina euskaratik eta euskaraz!
Durangoko Euskal Herrian Euskaraz
EHEk deituta, Baionan manifestazioa egin dute apirilaren 6an. Euskararentzat eta euskaldunentzat justizia eskatu dute, eta Euskararen Errepublika aldarrikatu. Hilaren 11n EHEko bi kide epaituko dituzte Baionako auzitegian desobedientzia ekintza bat egin izanagatik.
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]
ELA sindikatuak azaldu duenez, azken Lan Eskaintza Publikoaren oinarrien arabera, Ertzaintzarako eskainitako lanpostuen %20ak eta Udaltzaingoaren %30ak ez daukate euskara-eskakizunik. Gasteizen, adibidez, udaltzain-lanpostuen erdietan, 24tan, ez dago euskara-eskakizunik.
Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]
"No entiendo, en castellano por favor" eta gisakoak ohikoak dira eskolako guraso Whatsapp taldeetan, baina Irungo Txingudi ikastola publikoan euskara hutsean aritzeko modu erraz eta eraginkorra dute, behar duenarentzat itzulpen sistema berehalakoa ahalbidetuta.
Hizkuntz Eskubideen Behatokiak jaso ditu kexak: bisita gidatuak gaztelania hutsean, eta sarrerako zerbitzuetan ere bai. Bitxia da kontua: baskoien mintzairaren hitzak dituela uste den brontzezko objektua ikustera joan... eta azalpenak gaztelaniaz. Kexek eragina izan dute, eta... [+]
Gabonetako argiak pizteko ekitaldia espainolez egin izanak, Irungo euskaldunak haserretzeaz harago, Aski Da! mugimendua abiatu zuen: herriko 40 elkarteren indarrak batuta, Irungo udal gobernuarekin bildu dira orain, alkatea eta Euskara zinegotzia tarteko, herriko eragileak... [+]
Manifestazioa goizeko 11:30ean izango da, Justizia Jauregian. Mugimenduak euskaldunon eskubideen alde eta auziperatuekiko elkartasunean luzatu du deialdia. Auziperatuek iazko Euskararen Egunean Baionako Justizia Auzitegian "Justizia Euskararentzat" pintaketa egin zuten... [+]
Eskola segregatua izan da Gasteizko Judimendi ikastetxe publikoa, hiri guztiko ikasleak hartu ditu, jatorri atzerritarreko familien seme-alabak. Baina A hizkuntza eredutik D eredura igarotzeaz gain, auzoak eskola bere sentitzeko eta auzoko familiak erakartzeko egindako... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Irungo euskaldunen pazientziak gainezka egin du; haserre daude eta oraingoan ez dira "isilik geratuko". Gabonetako argiak pizteko ekitaldia erdara hutsean egin izanak hiriko 35 elkarte eraman ditu udalaren hizkuntza politika salatzera –aurrekari gutxi izango ditu... [+]