Goizean esperantza, arratsean etsia
Zenbaitetan, goizean ere, etsia. Aitor dut kontrako eztarritik joan zaidala igande goiz honetako gosaria. Berria irakurtzen hasi, eta 10. orrialdeko albisteak lagun zuen argazkia ikusi bezain laster, “zorioneko eskua”, egin dut neure artean. Izan ere, oraindik ere, neure ezjakinean, ez dut ulertu zer dela-eta eragin duen hainbesterainoko bozkarioa Irulegiko aurkikuntzak: euskaldunak orain dela mende gutxi batzuk espazio-ontzi batetik jaitsiak ginela uste ote zuen zenbaitek?, edo garai hartako gainerako gizakiak ez bezalakoak zirela gure aurrekoak, alegia, idazteko halako ezintasun genetiko batek joak zeudela?
Tira, nire harridurak harridura, albistea irakurtzeari ekin diot, eta ahaleginean saiatu naiz “ofizialtasuna” hitza aurkitzen kazetariak idatzitako testuan. Alferrik, ordea. Horrelakorik ez zen han. Aztertze lan etsigarri horretan ari nintzela, teknologiaren mirariak, manifestua osorik bidali dit adiskide batek. “Euskaraz bizi nahia”, “ez dugu euskara kezkarekin lotu nahi”, “erosketak egitera joan eta kezkarik, beldurrik nahiz lotsarik gabe euskaraz mintzatu nahi dugu parekoarekin”, “euskara ez baita museoetan gordetzeko harribitxia”, “urrats bat aurrera egiteko garaia da”, eta horien tankerakoak ere bai, baina “ofizialtasuna” ez da inon ageri. Zer ote du sorioneku hitz horrek azkenaldian? Ez al dugu ederki ikasi Nafarroa Garaian azken zortzi urte hauetan euskara ofiziala ez izateak zer dakarkigun?
Zer ote du sorioneku hitz horrek azkenaldian? Ez al dugu ederki ikasi Nafarroa Garaian azken zortzi urte hauetan euskara ofiziala ez izateak zer dakarkigun?
Azkenik, herri mobilizazio “historiko” hori noiz egitekoak diren ikusi dut: ekainaren 10ean. A zer kasualitatea! Hauteskunde ondoretxoan! Eta orduan hasi naiz —ez naiz ni oso espabilatua izan inoiz—, norbanakoek deitutako manifestazio horren xedea ulertzen: PSNrekin gobernu akordioa negoziatzen ariko omen diren EH Bilduri eta Geroa Bairi bidea erraztea, euskararen aldeko neurriak onar diezazkieten, hain zuzen ere; izan ere, beste kontu batzuetan ez bezala, euskara tartean denean, antza, bi indar politiko horiek herritarron bultzada nahitaezkoa dute aurrera egin ahal izateko.
Eta gogoan dugu, zoritxarrez, 2015ean, gobernu-akordioa negoziatzean, zer gertatu zen, euskararen ofizialtasuna non gelditu zen, Nafarroako Gobernuaren hizkuntza politika zein izan den azken zortzi urte hauetan, hurrengo agintaldian euskararen alde hartu behar zituzten neurri haiek non diren. Azken batean, badirudi euskararen alde “sutsuegi” jokatzeak boto galera lekarkiekeela uste dutela indar politiko horiek, Nafarroa Garaian euskara ofiziala izatea Iruñean, Gasteizen edo Madrilen edozein gobernu babesteko ezinbesteko baldintza izatea burugabekeria litzatekeela. Eta zorioneko manifestu horretan “Etsitzea ez da aukera bat” badiote ere, etsiak hartu nau, eta nago martxa honetan asturiera lehenago izango dela ofiziala Asturiasen, PSOEren ekimenez, euskara Nafarroa Garaian baino. “Sorionekuak” asturiarrak!
Joxerra Olano Etxabe
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]