Global Forum Spain
Beste aukera galdu bat. Eta enegarrena da. Nor garen eta zer nahi dugun adierazteko mundu mailan. Ez dakit nork antolatua izan den efemeride ekonomikoa, FMIk edo Espainiako Gobernuak, eta berdin dio, azken batean.
Errespetu gabezia eta mespretxua erakutsi dute beste behin ere euskalerritarron izaera eta nortasunarekiko. Bai, badakigu goi bilera hori ez dela mundu mailako estaturik gabeko nazioen aldeko aldarrikapen nazioartekoa egiteko gauzatu. Goi bilera, ostera, Espainiako egoera sozioekonomikoa aztertu eta murrizketa gehiago eta lan baldintza okerragoak sustatzeko egina da.
Antolatzaileek EAE Espainia dela argi utzi nahi izan dute, bada, eta gaztelania hizkuntza bakarra. Ingelesa erabiltzea, idazpuruan esaterako, kanpoko gonbidatuei egindako keinua baino ez da izan. Hizlariek gaztelania eta ingelesa erabili dute, eta Espainiak EAEn duen ordezkari gorena den Urkullu jaunak aipamen minimoa ere ez du egin berez zenbait euskalerritarrena den hizkuntzan. Eta, jakina, minduta eta lotsatuta sentitu gara. Ahalegintxoren bat egin zezakeelakoan nago. Kontuan hartu dezaten kanpotik etorritakoek nor garen eta non dauden. Baina gaztelania aukeratu du hitzaldirako eta ekonomiaren humanizazioaz mintzatu da, espekulazioaz eta ekonomia pertsonalizatuaz. Bego. Ondo da. Ekonomiak eragin latza du egun gure egunerokotasunean, eta ezin baztertu goi bileraren aztergaia. Baina ekonomiaz mintzatzeko beste baliabide linguistikorik euskarak baduelakoan nago. Ez dezala inork pentsa, garai batean bezala, euskarak ez duela balio ur sakonetako fauna eta floraren azalpen argi eta ulergarriak egiteko. Lehendakariak, hortaz, derrigortuta egon beharko luke berea ere baden hizkuntzan azalpen handiosak egiteko. Eta era xumean egin ere. Nik kikilduta ikusi nuen gaztelaniaz berbetan, ez dakit aukeratutako hizkuntzak berak ikaratuta edo Euskalerriratutako pertsonaia faraonikoek.
Gero, beste kontu bat da goi bilera horren ondorioz izandako kale istiluak. Baina hara! saihestea erraz dute antolatzaileek. Egin ditzatela bilerok Artikoan (pinguino gajoak!) edo basamortuan (hiena koitaduak!), jaima baten edo iglooan, herritar xeheengandik urrun, eta isolatuta. Gauza jakina baita mundu mailako ekonomia bideratzen duten erakundeek haserrea eta tripalak baino ez dituztela eragiten.
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
1974ko abenduan sortu zuten Bagare kanta Gontzal Mendibil zeanuriarrak eta Bittor Kapanagak, haren Olaetako (Aramaio) baserrian. Euskararen eta euskal nortasunaren aldeko ereserki bilakatu zen gerora.
EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]
"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Lanartea elkarteak Euskal Artisten Lan eta Bizi Baldintzen I. Inkesta argitaratu berri du. Inkesta bete dutenen %40k du jarduera artistikoa lanbide. Batez beste, hilean, 1.027,5 euro irabazi zituzten 2023an. Inkestatuen %33,8k erantzun du azken urtebetean jarduera uztea pentsatu... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]
78 urterekin hil da ibilbide oparoa izan duen euskaltzalea. Euskal Filologian doktore izateaz gain, hamarnaka lan argitaratu zituen, poesian, nobelan zein saiakeran, baita biografiak eta bertso bildumak ere. Lan handia egin zuen antzerkigintza ikertzen.
Euskaltzaleen Topaguneak hasiera berri bat irudikatu du. Hemendik aurrera Taupa, euskaltzaleen mugimendua izena hartuko du. Euskara elkarteen topagunea izatetik, Euskal Herri osoko euskaltzaleak aktibatzea eta saretzea izango du helburu. Topaguneko kideek adierazi dutenez,... [+]