Glasgowko COP26 goi-bileraren emaitzarekin “dezepzionatuta” agertu dira ekologistak
Bi astez klima larrialdiari aurre egiteko akordioak adosten aritu dira munduko agintariak. Gehien kutsatzen duten estatuek presionatuta, azken zirriborroan jasotako erabakiak hasierakoetatik moldatu egin dituzte: adibidez, ez dute ikatza baztertzeko eskaria egin, baizik eta “pixkanaka murriztekoa”.
“Azalekoa” da klima larrialdiari irtenbidea emateko nazioarteko mandatariek Glasgown lortutako akordioa, Ekologistak Martxan taldearen iritziz. “Amorragarria eta etsigarria” da Fridays For Futureko ekintzaile gazteen esanetan. “Otzana eta ahula”, Greenpeacek salatu duenez. Bi astez Eskoziako hirian bilduta egon ostean, COP26 goi-bilerako parte hartzaileek ez dute erdietsi ekologistak eta eragile sozialak, ezta hainbat estatuburu aseko dituen hitzarmenik.
Irene Rubiera Ekologistak Martxaneko bozeramaileak kritikatu du “edonork” sinatuko lukeela hitzarmen hori: “Klima larrialdiaren aurka borrokatu behar dela dio, baina ez du zehazten ez noiz ez nola egingo den, ezta zein finantziaziorekin”. Izan ere, hartutako erabakiak ez dira lotesleak.
Halere, orain arte kontuan hartu ez diren hainbat auzi mahaigaineratu dituzte bileran, eta, besteak beste, ikatza eta energia fosilak baztertzearen inguruko eztabaida “aurrerapausoa” izan dela aitortu du Jennifer Morgan Greenpeacen nazioarteko zuzendariak; baina gogorarazi du azkenean adostutako erabakia “ahula” dela. Akordioa ixteko azken orduetan, zirriborroko esaldi bat aldatu dute Indiako ordezkariaren presioei erantzunez: ikatza energia iturri moduan “erabiltzeari uzteko eskaria” egin ordez, hura “pixkanaka murrizteko eskaria” egin dute.
Herrialde pobretuak bazterrean
Bestalde, herrialde pobretuengan begirada jartzea positiboa iruditu zaie ekologistei, baina haiek “albo batean” utzi izana salatu dute. Fridays For Futurek kaleratutako oharrean adierazi duenez, Erresuma Batuko Gobernuak duen muga politikak klima aldaketak gehien erasandakoen ahotsak “are bazterrerago” utzi ditu: “Lehen lerroko aktibistek borroka egin behar izan dute haien ahotsak entzun daitezen, eta, bitartean, erregai fosilen 500 sustatzaile baino gehiagori ongietorria eman diete goi-bileran”. Estatu aberatsek herrialde pobretuei emateko asmoa duten finantziazioa behar dutenetik “oso urrun” dagoela kritikatu dute.
Halaber, Morganek Greenpeacen izenean adierazi du hitzarmenean “isuriak hamarkada honetan murrizteko” beharra onartu duten arren, konpromiso hori datorren urterako utzi dutela; ohartarazi du krisi klimatikoan hazi direnek ez dutela horrelako emaitzarik onartuko. Goi-bileran adostu dute isuriak %45 murriztea 2030. urterako, horrela planetaren berotzea 1,5 gradu baino handiagokoa izan ez dadin mende amaierarako, industriaurreko datuekin konparatuta. Morganek eskatu du horretarako neurriak “ezarri” egin behar direla.
#COP26: The call for emissions reductions of 45% by the end of this decade is in line with what we need to do to stay under 1.5C and brings the science firmly into this deal.
But it needs to be implemented.
/11
— Jennifer Morgan (@climatemorgan) November 13, 2021
Ikusi beharko da erabakitakoa betetzeko zein pauso hartuko dituzten aurrerantzean. Hurrengo goi-bilera Egipton egiteko intentzioa dute nazioarteko estatu ordezkariek, 2022an.
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.
Elba ibaiaren arroa, 1417. Lehorteak eraginda ibaiaren mailak nabarmen egin zuen behera, eta norbaitek ur maila markatu zuen harri batean, idazkun bat zizelkatuta: “Harri hau berriro ikusten baduzu, negar egingo duzu. Ura maila honetan zegoen 1417... [+]
Ozeano Barean, atoloi apalez osatuak, Marshall uharteak dira klima aldaketaren aurrean herrialde hauskorrenetakoak, itsas mailaren gorakadak zuzenki mehatxatzen dituelako. Bertako gobernuak egokitze plan sakon eta zehatz bat martxan jarri du, biztanleekin elkarlanean, behetik... [+]
Teofanes Aitorlea kronikalariak jaso zuenez, 763-764ko negua inoizko hotzenetakoa izan zen Konstantinoplan. Elurrak eta izotza hartu omen zuten bizantziar hiriburua eta Bosforon iceberg bat ere ikusi omen zuten.
Orain arte klima hoztea, besteak beste, jarduera... [+]
Frantziako Estatuaren menpe segitzen duen Indiako Ozeanoko Mayotte irlan biderkatuz doaz kolera kasuak. Uraren kudeaketa kaskarra izan ohi da eritasun horren zabalpenaren arrazoietan eta, hain justu, uraren krisi gogorrari aurre egin nahian dabiltza bertako herritarrak. Bigarren... [+]
Etiopia, Somalia eta Kenyako hainbat eskualdetan ia hiru urtez euririk gabe egon ondoren, azkenaldian urpetuak izan dira. Sasoi kontrasteak ohikoak izanik ere eskualde hartan, klima aldaketarekin larritzen dira, eta euriak hobeki baliatzeko hainbat tokiko ekimen garatzen ari... [+]