Glasgowko COP26 goi-bileraren emaitzarekin “dezepzionatuta” agertu dira ekologistak
Bi astez klima larrialdiari aurre egiteko akordioak adosten aritu dira munduko agintariak. Gehien kutsatzen duten estatuek presionatuta, azken zirriborroan jasotako erabakiak hasierakoetatik moldatu egin dituzte: adibidez, ez dute ikatza baztertzeko eskaria egin, baizik eta “pixkanaka murriztekoa”.
“Azalekoa” da klima larrialdiari irtenbidea emateko nazioarteko mandatariek Glasgown lortutako akordioa, Ekologistak Martxan taldearen iritziz. “Amorragarria eta etsigarria” da Fridays For Futureko ekintzaile gazteen esanetan. “Otzana eta ahula”, Greenpeacek salatu duenez. Bi astez Eskoziako hirian bilduta egon ostean, COP26 goi-bilerako parte hartzaileek ez dute erdietsi ekologistak eta eragile sozialak, ezta hainbat estatuburu aseko dituen hitzarmenik.
Irene Rubiera Ekologistak Martxaneko bozeramaileak kritikatu du “edonork” sinatuko lukeela hitzarmen hori: “Klima larrialdiaren aurka borrokatu behar dela dio, baina ez du zehazten ez noiz ez nola egingo den, ezta zein finantziaziorekin”. Izan ere, hartutako erabakiak ez dira lotesleak.
Halere, orain arte kontuan hartu ez diren hainbat auzi mahaigaineratu dituzte bileran, eta, besteak beste, ikatza eta energia fosilak baztertzearen inguruko eztabaida “aurrerapausoa” izan dela aitortu du Jennifer Morgan Greenpeacen nazioarteko zuzendariak; baina gogorarazi du azkenean adostutako erabakia “ahula” dela. Akordioa ixteko azken orduetan, zirriborroko esaldi bat aldatu dute Indiako ordezkariaren presioei erantzunez: ikatza energia iturri moduan “erabiltzeari uzteko eskaria” egin ordez, hura “pixkanaka murrizteko eskaria” egin dute.
Herrialde pobretuak bazterrean
Bestalde, herrialde pobretuengan begirada jartzea positiboa iruditu zaie ekologistei, baina haiek “albo batean” utzi izana salatu dute. Fridays For Futurek kaleratutako oharrean adierazi duenez, Erresuma Batuko Gobernuak duen muga politikak klima aldaketak gehien erasandakoen ahotsak “are bazterrerago” utzi ditu: “Lehen lerroko aktibistek borroka egin behar izan dute haien ahotsak entzun daitezen, eta, bitartean, erregai fosilen 500 sustatzaile baino gehiagori ongietorria eman diete goi-bileran”. Estatu aberatsek herrialde pobretuei emateko asmoa duten finantziazioa behar dutenetik “oso urrun” dagoela kritikatu dute.
Halaber, Morganek Greenpeacen izenean adierazi du hitzarmenean “isuriak hamarkada honetan murrizteko” beharra onartu duten arren, konpromiso hori datorren urterako utzi dutela; ohartarazi du krisi klimatikoan hazi direnek ez dutela horrelako emaitzarik onartuko. Goi-bileran adostu dute isuriak %45 murriztea 2030. urterako, horrela planetaren berotzea 1,5 gradu baino handiagokoa izan ez dadin mende amaierarako, industriaurreko datuekin konparatuta. Morganek eskatu du horretarako neurriak “ezarri” egin behar direla.
#COP26: The call for emissions reductions of 45% by the end of this decade is in line with what we need to do to stay under 1.5C and brings the science firmly into this deal.
But it needs to be implemented.
/11
— Jennifer Morgan (@climatemorgan) November 13, 2021
Ikusi beharko da erabakitakoa betetzeko zein pauso hartuko dituzten aurrerantzean. Hurrengo goi-bilera Egipton egiteko intentzioa dute nazioarteko estatu ordezkariek, 2022an.
Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.
Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]
AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.
-(1).jpg)
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]