Glasgowko COP26 goi-bileraren emaitzarekin “dezepzionatuta” agertu dira ekologistak
Bi astez klima larrialdiari aurre egiteko akordioak adosten aritu dira munduko agintariak. Gehien kutsatzen duten estatuek presionatuta, azken zirriborroan jasotako erabakiak hasierakoetatik moldatu egin dituzte: adibidez, ez dute ikatza baztertzeko eskaria egin, baizik eta “pixkanaka murriztekoa”.
“Azalekoa” da klima larrialdiari irtenbidea emateko nazioarteko mandatariek Glasgown lortutako akordioa, Ekologistak Martxan taldearen iritziz. “Amorragarria eta etsigarria” da Fridays For Futureko ekintzaile gazteen esanetan. “Otzana eta ahula”, Greenpeacek salatu duenez. Bi astez Eskoziako hirian bilduta egon ostean, COP26 goi-bilerako parte hartzaileek ez dute erdietsi ekologistak eta eragile sozialak, ezta hainbat estatuburu aseko dituen hitzarmenik.
Irene Rubiera Ekologistak Martxaneko bozeramaileak kritikatu du “edonork” sinatuko lukeela hitzarmen hori: “Klima larrialdiaren aurka borrokatu behar dela dio, baina ez du zehazten ez noiz ez nola egingo den, ezta zein finantziaziorekin”. Izan ere, hartutako erabakiak ez dira lotesleak.
Halere, orain arte kontuan hartu ez diren hainbat auzi mahaigaineratu dituzte bileran, eta, besteak beste, ikatza eta energia fosilak baztertzearen inguruko eztabaida “aurrerapausoa” izan dela aitortu du Jennifer Morgan Greenpeacen nazioarteko zuzendariak; baina gogorarazi du azkenean adostutako erabakia “ahula” dela. Akordioa ixteko azken orduetan, zirriborroko esaldi bat aldatu dute Indiako ordezkariaren presioei erantzunez: ikatza energia iturri moduan “erabiltzeari uzteko eskaria” egin ordez, hura “pixkanaka murrizteko eskaria” egin dute.
Herrialde pobretuak bazterrean
Bestalde, herrialde pobretuengan begirada jartzea positiboa iruditu zaie ekologistei, baina haiek “albo batean” utzi izana salatu dute. Fridays For Futurek kaleratutako oharrean adierazi duenez, Erresuma Batuko Gobernuak duen muga politikak klima aldaketak gehien erasandakoen ahotsak “are bazterrerago” utzi ditu: “Lehen lerroko aktibistek borroka egin behar izan dute haien ahotsak entzun daitezen, eta, bitartean, erregai fosilen 500 sustatzaile baino gehiagori ongietorria eman diete goi-bileran”. Estatu aberatsek herrialde pobretuei emateko asmoa duten finantziazioa behar dutenetik “oso urrun” dagoela kritikatu dute.
Halaber, Morganek Greenpeacen izenean adierazi du hitzarmenean “isuriak hamarkada honetan murrizteko” beharra onartu duten arren, konpromiso hori datorren urterako utzi dutela; ohartarazi du krisi klimatikoan hazi direnek ez dutela horrelako emaitzarik onartuko. Goi-bileran adostu dute isuriak %45 murriztea 2030. urterako, horrela planetaren berotzea 1,5 gradu baino handiagokoa izan ez dadin mende amaierarako, industriaurreko datuekin konparatuta. Morganek eskatu du horretarako neurriak “ezarri” egin behar direla.
#COP26: The call for emissions reductions of 45% by the end of this decade is in line with what we need to do to stay under 1.5C and brings the science firmly into this deal.
But it needs to be implemented.
/11
— Jennifer Morgan (@climatemorgan) November 13, 2021
Ikusi beharko da erabakitakoa betetzeko zein pauso hartuko dituzten aurrerantzean. Hurrengo goi-bilera Egipton egiteko intentzioa dute nazioarteko estatu ordezkariek, 2022an.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Txorien migrazioen mapak argi uzten digu hegazti migratzaileentzat pasabide interesgarri eta aberatsa dela Euskal Herria. 350 bat hegazti espezie zenbatzen ditugu negurako kanpora doazenen zein bertara datozenen eta migrazio-bidean atseden hartzeko pausagune dutenen artean. Bizi... [+]
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Karibea eta Ipar Amerika jo dituen Helene urakanak erakutsi bezala, klima aldaketak indarturiko muturreko eguraldien kostua kolosala da. Hainbertze, non eta aseguruak horren arabera garestituko diren, arrisku berriei aurre egiteko asmoz. Klimaren bilakaera hori gelditu ezean,... [+]
Artikoari begira jarri eta XXI. mendeko erronka eta arazo handienez hitz egiten bukatzen dugu aski fite: geopolitika, edo hobeki erran gerlak eta klima larrialdia. Horretaz kontziente, Artikoko Batzarraren baitan egin ahala eraikitzaile eta bakezale izateko jarrera izan dute... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]
Metano isurketak murriztearen beharra berresten du klima aztertzen dabilen The Global Carbon Project proiektuko 69 ikerlarik plazaraturiko txostenak. Horrez gain, biharamunean atera du bere txostena Lurraren Aldeko Batzarrak, eta argiki dio: aldaketa sistemikoak bideratzeko... [+]
Espainiako Estatuan 1.386 pertsona hil dira gehiegizko beroagatik abuztuan –iazko abuztuan baino %3 gehiago–, Osasun Ministerioaren Carlos III. Institutuak emandako datuen arabera. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan 44 lagun hil dira, eta Nafarroan 22.
