Glasgowko ajea


2021eko azaroaren 17an - 07:52

Klima gailurraren zalaparta mediatikoa baretuta, ajea dator. COP26ak inflexio-puntua izan behar bazuen ere, atsekabea nagusitu da hartutako erabakien edo, hobe esanda, hartu ez diren erabakien ondorioz. Erregai fosilen amaierarako ibilbide orririk gabe; Parisko akordioaren araudi garapena osatu gabe; larrialdiari aurre egiteko finantzazio nahikorik gabe. Mingarriena, estatu aberatsek hego globalean pairatzen hasiak diren kalteak leuntzeko funts bat sortzeari muzin egitea. Glasgowk Parisko sugarrak piztua jarraitzen ote zuen argitu behar zuen, hots: ea 1,5 graduko langa ez gainditzeko moduko konpromiso lotesleak hartuko ote ziren. Ez du lortu.

Helburu nagusian kale egingo zela jakitun, lider nagusiek lehen egunetan diskurtso loratuak bota, alde egin eta beren delegazioak estatu indartsuen eta fosilen presio taldeen interesen alde borrokatzen utzi zituzten. Erabateko ospe-galtzea ekidite aldera, hainbat herrialdek akordio sektorialak bultzatu dituzte, metano isurien inguruan, deforestazioaren inguruan, motore termikodun autoen inguruan eta abar, baina akordio bakoitzak sinatu ez dutenen zerrenda luzeak utzi dizkigu. Agian eramangaitzena, ez dagoela konpromiso lotesle bat bera ere. Izan ere, hau da klima larrialdiari aurre egiteko nazioarteko sistemaren muina. Borondatezko izaera. Gauzak horrela, arrakala handitzen doa. Arrakala anizkoitza: egin behar denaren eta adierazten denaren artekoa; adierazi eta sinatzen denaren artekoa; sinatu eta benetan egiten denaren artekoa. Eta arrakalaz arrakala, ataka batean gaude.

Nazio Batuetatik eratorritako markoa zinismo klimatikoan murgildu dela egiaztatzeak, ordea, ez du aurrez aurre dugun erronka leuntzen. Alderantziz. Guztiok behartzen gaitu egin behar dena eta egiten ari denaren arteko arrakala ixten eta itxi arazten. Aukera-leihoa ixten ari zaigu eta asko eta azkar aldatu ezean, planetaren mugekin hasia den talkak ondorio gordinak izango ditu guztiontzat. Are gehiago, baliabide mugatuak dituen ingurune batean mugarik ez balego bezala jarduten duen sistema sozio-ekonomiko kaltegarri hau eraldatzea saihestezina da. Gainera, gero eta baliabide energetiko eta funtsezko lehengai urriagoko testuinguru batean egin beharko dugu. Klimaren bilakaerak iragartzen duen porrot ekologikoa, ematekotan, atzera-bueltarik gabeko kontua den neurrian, itxaropena baino, ekologismoaren loraldi bat behar dugu. Ekin diezaiogun.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Jon Alonso
Zozo zuriak

Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]


2025-04-16 | Itxaro Borda
Irauteko

Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]


Aitonita eta ortologia

Ansorena´tar Joseba Eneko.

Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]


2025-04-16 | Bea Salaberri
Gerlarako prestatu?

“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.

Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]


2025-04-16 | Karmelo Landa
Aberri Aukera

Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]


Teknologia
Egitea edo ez egitea

Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.

Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]


2025-04-16 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Eraikinaren bizitza

Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]


2025-04-16 | June Fernández
Meloi saltzailea
Chimamanda

Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]


Euskarazko hezkuntzaren alde, ingeleseko saio gehiagorik ez

Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]


Negoziazioa: negarrerako zioa

Hezkuntza publikoko irakasleok  hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]


Eguneraketa berriak daude