Gladys Del Estal hil zuen guardia zibila zigortua izan eta bi hilabetera kondekoratu zuten
Gladys Del Estal ekologista jaialdi baketsu batean hil zuen agentea, 18 hilabeteko kartzelara zigortu zuen Iruñeko Lurralde Auzitegiak 1981eko abenduan. Hortik gutxira jaso zuen domina, oraindik zigorra bete gabe zuela.
José Martínez Salas guardia zibilak buruan tiro bat jo zion Gladys Del Estal ekintzaile donostiarrari 1979ko ekainaren 3an Tuteran antolatu zen jaialdi antinuklearrean. Epaileak arduragabekeriaz jokatu eta heriotza eragiteagatik 18 hilabeteko gutxieneko zigorra ezarri zion –Espainiako Auzitegi Gorenak 1984an berretsi zuen kondena– eta ez da segurua espetxean egonaldirik egin ote zuen.
ARGIAk jakin duenez, zigortua izan eta bi hilabete eskasera guardia zibila kondekoratu egin zuten. Urko Apaolaza kazetariak Larrun gehigarrirako egindako ikerketan azaldu du aurkikuntza. Martínez Salasi Guardia Zibilaren Merituaren Gurutze Zuria eman zioten 1982ko otsailaren 15ean; Estatuko Aldizkari Ofizialean ageri da bere izena, Barne idazkariordeak sinaturiko erresoluzio batean.
Jakina zen Gladys Del Estalen hiltzaileari meritu militarraren beste sari bat eman ziotela, geroago, 1992an. Eta garai hartako Barne ministro Jose Luís Corcuerak berak Madrilgo kongresuan erabaki hori justifikatu zuen, esanez guardia zibilak zigorra beteta zuela jadanik eta eskubidea zuela.
Orain deskubritu dugun kondekorazioa oharkabean igaro zaie historialari eta abokatuei, eta hankaz gora jartzen du Espainiako Gobernuaren argudioa, zigorra bete gabe zuela eman baitzioten hiltzaileari saria; legezkoa den ere argitu beharko litzateke.
Apaolazak bere lanean dioenez halako kondekorazioen legitimitatea ere ezbaian dago, are gehiago Gurutze Zuria jasotzeko baldintzak irakurrita. 1976ko lege frankista batean oinarritzen da eta guardia zibilak “aparteko gaitasun profesional nahiz gizalegezkoak” erakutsi behar ditu eta “jokabide eredugarria” izan.
Gladys del Estalen bizitza eta heriotzari buruzko lan sakona
40 urte beteko dira aurten Gladys Del Estal ekintzailearen heriotzatik. ARGIAk bere biografia osatu du Larrun gehigarrian, orduko mugimendu antinuklearraren testuinguruan. Argazki artxiboak eta agiritegiak, espedienteak, hemeroteka, WikiLeakseko kableak eta erakundeetako aktak arakatu ditu kazetariak lan hori egiteko.
“Berrogei urte hauetan inpunitatearen itzala gailendu zaio egunsentiari”, dio Apaolazak. Eguzkiaren alaba hil ziguten erreportajean, Gladys Del Estalen bizitzari buruzko alderdi ezezagunagoak ere ageri dira: “Gladys ez zegoen Ebroko zubi horretan kasualitatez, bere konpromiso eta izaerak eraman zuen haraino”.
Gehigarria aste honetan iritsiko zaie ARGIA babesten duten kideei, eta ostegunetik aurrera interneten ere irakurgai egongo da.
Greenpeaceko kideak Dakota Acces oliobidearen aurka protesta egiteagatik auzipetu dituzte eta astelehenean aztertu du salaketa Dakotako auzitegiak. AEBko Greenpeacek gaiaren inguruan jasango duen bigarren epaiketa izango da, lehenengo kasua epaile federal batek bota zuen atzera... [+]
Abenduaren 20an Eusko Jaurlaritzak planaren behin-behineko bertsioa onartu zuen eta gaitasun “baxu eta ertaineko” eremu ugari gaitasun “ertain eta altukoak” bezala ageri dira orain.
Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.
"Ekologismo berria indartzen jarraitzeko eta aldaketa posible egiteko" helburuarekin antolatu dituzte. Arrasaten burutuko dira, martxoaren 28an eta 29an.
2024ko urriaren 29an epaiketa izan zuen Arabako Mendiak Aske taldeko kide batek, 2022ko otsailean jaso zuen isunaren harira. Isuna ordaintzera zigortu du epaileak Mozal Legea aplikatuta. Iturrietako mendietan oinez zihoazen, lehen mendi martxa antolatzeko prestaketa lanetan,... [+]
Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
EH Bizirik sarea makroproiektuen aurkako plataformen elkargunea da eta martxoaren 22an manifestazio nazionala deitu du Gasteizen: "Lekuko borrokez gain, esparru zabalagoan lan egitea ezinbestekoa dela jakitun, manifestazio honek sare osoari eragiten dien puntuak izango ditu... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Legearen arabera, erabiltzen ez diren zabortegi guztiek itxita eta zigilatuta egon beharko lukete 2008tik. Ekologistak Martxan taldea Eusko Legebiltzarrean izan da legea bete dadila eskatzeko: azaroaren 12an Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren batzordean... [+]
Eragile ekologista ezagutzeko edo gai ekosozialetara hurbiltzeko interesa duen edonor gonbidatu dute aurkezpenetara. Aurkezpenak egiteaz gain, hitzaldiak, proiekzioak eta kontzerturen bat ere eskainiko dute zita horietan. Albistearen amaieran egitaraua.