Gizonek zergatik ez dituzte irakurtzen emakumeek idatzitako liburuak?
Hamar emakume idazle salduenen irakurleak emakumeak dira alde handiz (%81), baina ez da berdin gertatzen gizon idazleen kasuan. Kontziente edo inkontzienteki, gizonek emakume idazleei estatus gutxiago ematen diete edota iruditzen zaie emakumeek idatzitakoak emakumeentzat direla, ez istorio unibertsalak. Hala ondorioztatu du M.A. Shiegart idazleak.
Adibide bat: Booker saria irabazi duten Julian Barnes edo Yann Martelek dituzten irakurleen %40 gizonak dira, baina Margaret Atwood sari beraren irabazleak –“fikzio literarioa gustuko duen edozein pertsonaren liburutegian behar lukeen idazlea”, dio Shiegartek– dituen irakurleen %21 dira gizonak.
Siglak, generoa ezkutatzeko
Esanguratsua den beste datu bat ere eman du The Guardian egunkarian: liburu salduenen artean gizon irakurle gehien dituen emakumeak LJ Ross gisa sinatzen du, “beraz agian mutilek pentsatu dute mutila dela idazlea ere”. Ez da berria, historian zehar zenbat emakumek erabili dituzten inizialak eta pseudonimoak, aintzat har ditzaten.
Kontua da, behin emakume batek idatzitako liburua irakurtzera animatzen direlarik, gizonek egiten duten balorazioa batez beste apur bat hobea dela, gizonen liburuez egiten dutena baino, Goodreads sailkapenaren arabera.
Denak galtzaile
Shiegartek bi ondorio atera ditu. Batetik, gizon askok galtzen dutena, betaurreko maskulinoetatik kontatutako mundua baino ez dutelako jasotzen, bizipen, ikusmolde eta istorio on asko baztertuz.
Bestetik, emakume idazleen lana gutxietsita geratzen dela dio, emakumeentzako merkatu-nitxo gisa ulertzen delako, emakumeek idatzitako edota emakumeak protagonista dituzten istorioak emakumeentzat baino ez bailiran. “Errespetu, estatus eta diru gutxiago irabaztea dakar horrek”.
Aferak soluzio erraza duela ere garbi du Shiegartek: “Gizonek ez dute zaila, emakumeek idatzitako liburuak aktiboki bilatzea baino ez dute”.
Astelehen honetan hasita, astebetez, Jon Miranderen obra izango dute aztergai: besteren artean, Mirande nor zen argitzeaz eta errepasatzeaz gain, bere figurarekin zer egin hausnartuko dute, polemikoak baitira bere hainbat adierazpen eta testu.
Zero. Transhumanismoa ate-joka erdi aro berrian
Aitor Zuberogoitia
Jakin, 2024
-----------------------------------------------------------
Hasieran saiakera filosofiko-soziologikoa espero nuen, baina ez da hori liburu honetan aurkitu dudan bakarra. Izan ere, biografia... [+]
Adolfo Bioy Casares (1914-1999) idazle argentinarrak 1940an idatzitako La invención de Morel (Morelen asmakizuna) eleberria mugarritzat jotzen da gaztelaniaz idatzitako literatura fantastikoaren esparruan. Nobela motza bezain sakona da, aparta bere bakantasunean, batez... [+]
Anton Txekhov, Raymond Carver eta Alice Munroren ipuingintzari buruzko mahai-ingurua egin dute Iker Sancho, Harkaitz Cano eta Isabel Etxeberria idazle eta itzultzaileek, Ignacio Aldecoa zenaren ipuin literarioaren jaialdian, Gasteizen. Beñat Sarasolak gidatuta, autore... [+]
Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024
---------------------------------------------------------
1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]
Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]
Martxoaren 17an hasi eta hila bukatu bitartean, Literatura Plazara jaialdia egingo da Oiartzunen. Hirugarren urtez antolatu du egitasmoa 1545 argitaletxeak, bigarrenez bi asteko formatuan. "Literaturak plaza hartzea nahi dugu, partekatzen dugun zaletasuna ageri-agerian... [+]
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024
Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]
1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]
SCk Zerocalcareri egindako galdera sorta eta honen erantzunak, jarraian.
Euskal Herriko literatura gaztearen eta idazle hauen topagune bilakatu nahi den proiektu berriaren inguruan hitz egingo dugu gaur.
Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024
Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024