Gipuzkoako udaletan izan ohi du nagusitasunik handiena EH Bilduk, EAJren aldean, baina 2023ko udal hauteskundeetan aurrerapausoak ematen jarraitu du, eta EAJk zituen zenbait alkatetza bereganatzea lortu du.

Donostian bereziki nabarmena izan da ezker koalizioak jeltzaileei kendutako distantzia, eta Juan Karlos Izagirreren zerrenda asko gerturatu zaio Eneko Goiarenari. Halere, EAJk irabazi du hiriburuan, baina beherakada handiarekin: 2019an 34.065 boto lortu zituen, eta 2023an, 24.471. EH Bilduk 8 zinegotzi eskuratu ditu (2019an, 6), eta EAJk 9 (2019an, 10). Botoei begiratuta, azken hauteskundeetatik hauetara egon den aldea handia izan da Donostian: ia 14.000 botoko distantziarekin irabazi zuen EAJk 2019an, eta 2023an soilik 1.000 bat botora geratu da EH Bildu.

Debagoiena EH Bilduren eskuetan

EH Bilduk izango ditu Debagoienako alkatetza guztiak, baita mankomunitatea ere. EAJri kendu dio alkatetza Arrasaten (EH Bildu 8 zinegotzi izatetik 10era pasa da, eta EAJ 9tik 8ra), Aretxabaletan eta Eskoriatzan (4tik 7 zinegotzira pasa da). Legazpian 5na zinegotzirekin daude EH Bildu eta EAJ (1 gutxiago 2019an baino), eta 7 behar dira gehiengorako. 2 eskuratu ditu PSE-EEk (1 gehiago 2019an baino). Zegaman ere EH Bilduk izango du alkatetza, Zegama Lantzeni aurre hartuta, 5 zinegotzirekin.

Tolosan ere galdu egin dute jeltzaleek, zehazki duela 4 urte baino 1.000 boto gutxiagorekin, eta EH Bilduk gehiengoa eskuratu du, aurreko hauteskundeetan baino 406 bozka gehiagorekin. 9 zinegotzirekin aginduko du (2 gehiago 2019an baino), eta EAJ 7rekin izango da oposizioa (1 galduta).

EAJ beste behin nagusitu da udal hauetan: Elgoibar, Beasain, Lazkao, Urretxu, Azkoitia, Zaraut, Aia eta Urnietan. PSE-EE ere ohiko herri hauetan gailendu da: Irun, Lasarte-Oria, Eibar eta Zumarragan, esaterako.

Hondarribian eta Andoainen akordioak erabakigarri

Hondarribian ere aldaketa egon da, EAJren kaltetan. Abotsanitz izan da lehen indarra, 7 zinegotzirekin, eta EAJ bigarren, 6rekin (3 galduta 2019tik). 9 behar dira alkatetza eskuratzeko, orain arte EAJk izan dituenak. Hortaz, Abotsanitz eta EH Bilduren arteko akordioa egingo balute gobernatu ahalko lukete, EAJ - PSE-EEren akordioa gaindituko bailukete (PSE-EEk 2 zinegotzi lortu ditu).

Andoainen ere akordioak ikusi beharko dira nork gobernatuko duen jakiteko. 9 zinegotzi behar dira agintzeko, eta EH Bilduk 8 lortu ditu (1 gehiago 2019an baino); bigarren geratu da PSE-EE, 5ekin, eta hurrengoa EAJ, 3 eserlekurekin (1 galduta). Elkarrekin Podemosena da azken zinegotzia. Beraz, sozialistak eta jeltzaleak ez dira gobernatzeko gehiengora ailegatzen akordioa eginda ere.

Azpeitian eolikoek ez dute emaitza aldatu

Azpeitian zalantza zegoen nola eragingo zion EH Bilduri zentral eolikoen inguruko auziak, baina emaitzan ez da aldaketarik izango. EH Bilduko Nagore Alkorta alkatearen agintea berretsi dute bozkatzaileek. 10 zinegotzirekin mantenduko da EH Bildu, baina 747 boto gutxiago eskuratuta. EAJk ere 7 zinegotzirekin jarraituko du oposizioa izaten, baina 413 boto gutxiago jasota.