GIBari buruzko aurreiritziak bazter uzteko euskarazko hiztegia
GIBaren eta hiesaren inguruan estigmak irauten du. Bizkaisidak, Eusko Jaurlaritzak eta Euskaltzaindiak bat egin dute aurreiritziak saihesteko kanpainan.
Abenduaren 1aren bezperetan egin dute aurkezpena, egun horretan ospatzen baita GIB / Hiesaren Nazioarteko Eguna. Elkarlanaren emaitzetako bat da Detektaezina=Transmitiezina kanpaina. Kanpainaren bultzatzaileek adierazi dutenez, gaur egungo analisi metodoen aurrean detektaezina bihurtu da, GIB birusa gorputzean dago baina ez du jarduera biralik. Detektaezina izateak infekzioa kontrolatzea ahalbidetzen du. Tratamendu eraginkor baten pean dauden pertsonek ezin dute birusa transmititu. Sexu harremanak preserbatiborik gabe izateak ez du arriskurik.
Bizkaisida, Euskaltzaindia eta Eusko Jaurlaritzaren elkarlanaren beste emaitza euskarazko hiztegia da. GIBaren inguruan gizarteak izan duen eta duen beldurra, estigma eta tabuaren ondorioz hizkera ere halakoxea da. Euskarazko terminologia sortaren bidez konnotazio horiek baztertu nahi dira. Hona kanpainaren bultzatzaileek osatutako hiztegitxoaren adibide batzuk:
Baztertzekoa: GIB gaitza / gaixotasuna, transmisio sexualeko gaixotasuna
Erabiltzekoa: GIB infekzioa, sexu-transmisiozko infekzioa
Baztertzekoa: GIBaren kutsadura
Erabiltzekoa: GIBa transmititzea
Baztertzekoa: Kolektibo arriskutsuak, jarrera arriskutsuak
Erabiltzekoa: Arriskuzko praktikak, GIBdun izateko arrisku egoeran dauden pertsonak
Botswanak GIB/HIESaren gaineko Nazio Batuen Programa Bateratuaren helburua gainditu duela jakinarazi dute, Hiesaren XXIV. Nazioarteko Biltzarrean (Montreal). Aurrez, beste bi herrialdek baino ez dute lortu helburu hori: Suitzak eta Eswatinik, biak ere 2020ko abenduan.
David Wojnarowicz (New Jersey, 1954 - New York, 1992) artista estatubatuarrak hizkuntza, baliabide eta egiteko moduen arteko mugak hautsi zituen bere obran, zeina 1980ko hamarkadan garatu zen. Diziplina anitzeko sortzaile, artista bisual, poeta, idazle, musikari,... [+]
Hego Euskal Herrian 2020an 134 kasu positibo atzeman dituzte. Abenduaren lehena da Hiesaren Aurkako Nazioarteko Eguna, eta NBEk ohartarazi du oraindik pandemia hori ez dela amaitu; iaz munduan 680.000 pertsona hil ziren hiesarekin lotutako gaixotasunen ondorioz.
Katalunian garatutako HTI txerto terapeutikoak %40ko arrakasta lortu du I. eta II. faseetako saiakuntzetan; Mosaico prebentziozko txertoa, berriz, Espainiako Estatuko 250 pertsonari txertatu zaio bere hirugarren eta azken fasean.
HIESaren aurkako borrokaren nazioarteko egunean, gogoratu dute estigma handia duen birusa dela oraindik, osasun krisiaren erdian HIESa dutenen zaurgarritasuna areagotu egin dela, eta aurreiritzirik gabeko sexu heziketa ezinbestekoa dela txikitatik.
Pandemiak eragin duen txerto eta oinarrizko medikamentuen eskasiagatik, Osasunaren Mundu Erakundeak esan du Afrikan milioi erdi bat pertsona hil daitezkela HIESarekin zerikusia duten gaitzekin, Democracy Now hedabideak jaso duenez.
GIB birusaren estigmatizazioaren aurka egiteko, sormen artistikoaren balioa aldarrikatuko du Zinegoak Elkarteak abenduaren 4an eta 5ean egingo den VIHsible Zinema Zikloan.
GIBdunei laguntza ematen dien Harri Beltza elkarteak 25 urte bete ditu. Garaiak aldatu dira, infekzioa tratatzeko moduak ere, baina ez da aldatu asistentzia beharra.
GIBari heltzeko garaian, guk uste dugu arlo biomedikoan soilik oinarritzen den estrategia ez dela nahikoa LGTB+ komunitateak sexu-osasunean dituen premiei erantzuteko. Lesbiana, Gay, Transexual eta Bisexualen Estatu Federazioak diskurtso inklusibo bat jarri nahi du agerian... [+]
Isilpean atxikiriko historia argira ekartzeko balio ukan du 120 battements par minutes (120 taupada minutuko) filmak Cannesko Urrezko Palmorria irabazi izanak. 80ko hamarkada bukaeratik aitzina hiesaren aurka eramandako borroka du hari nagusi. Jendartearen eta agintarien... [+]
Sutsua, gerrillaria, pasionala da 120 battements par minute, Act Up taldearen aktibismoa bezalatsu.
Madrilgo Alcala-Meco espetxean da dagoeneko gaixo larrien zerrendan dagoen Ibon Iparragirre euskal preso ondarrutarra. Pneumonia zantzuekin ospitaleratu zuten maiatzaren 31n, baina ekainaren 8ko arratsaldean eraman dute berriz ere kartzelara.
Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) diru gehiago erabiltzen du urtero bere 7.000 kideen bidaiak ordaintzeko osasun publikoaren aurkako zenbait mehatxu larriri aurre egiteko baino, Associated Press (AP) berri agentziak eskuratu duen barne-txosten batean ikus daitekeenez.
Zerbait artxibatzen dugunean, inkontzienteki bada ere, materia hiltzat jotzen dugu: pasa da, klasifikatuta dago, behar den tokian gordea eta izendatua. Baina artxiboak sorkuntzarako tresna ere izan daitezke. Iraganeko materiala berrerabiliz, oraina beste modu batera pentsatzen... [+]