“Harreman bat amaitzeko modu krudel bat deskribatzen du ghosting-ak. Itxurazko justifikaziorik gabe eta mamu bat bezala desagertzea da, elkar ekintza guztiak eta horrela harremana bertan behera utziaz”. Hitz horiekin deskribatu du ghosting egitea zer den Zugan zentroko psikoloak. Batez ere, haurrekin, nerabeekin eta familiekin egiten du lan.

Sare sozialen bidez ematen den praktika bat da edo aurrez aurreko harremanetan ere gertatzen da?

Harremanak bat-batean modu desegokian puskatzea ez da zerbait berria; beti gertatu izan da. Hala ere, gaur egun, aro digitalak edo teknologia berrien erabilerak ekarri du ohikoagoa izatea edo maiztasuna handitzea. Azkenean, pantailaren atzean pertsona desagertzea eta ardurarik ez hartzea errazagoa da, enpatia falta handiago dagoelako. Ez du erantzuten eta listo.

Sare sozialen bidez komunikatzeko baliabide emozional gutxiago dago?

Beti esaten dut teknologiaren erabilera arduratsu bat egin behar dela, baina egia da ez digutela erakusten nola. Gurasoekin lan egiten dudanean, askotan debekatu egiten diete sare sozialetan aritzea, baina ez diete erakusten umeei nola erabili behar dituzten. Helburua ez da horrenbeste debekatzea, baizik eta, erakustea nola erabili, zein eduki kontsumitu eta batez ere nola sortu harremanak.

Harreman sexu-afektiboei baino ez die eragiten, ala beste harreman mota batzuetan ere eragin dezake?

Adinaren arabera aldatzen da. Hogei urte inguru dituzten gazteetan igual gehiago ematen da harreman sexu-afektiboetan, Tinder moduko aplikazio gehiago erabiltzen dituztelako. Gazteagoetan, aldiz, gehiago lagun artean gertatzen dela ikusi dut. Kontsultan askotan esan didate lagun berri eta berezi bat egin dutela, eta bat-batean sare sozialetatik blokeatu eta idazteari utzi diotela. Horrez gain, lan eremuan ere eman daiteke. Adibidez, hautapen prozesu batean ez badizute esaten lana lortu duzun edo zergatik ez dizuten eman, ez dakizu oraindik hautapen prozesuan zauden edo ez. Besterik gabe, uzten diote e-mailak erantzuteari eta listo.

Zer adierazten dute horrelako praktikek ghosting egiten duen pertsonarengandik?

Batez ere erakusten du pertsona horrek gaitasun sozio-emozional urrriak dauzkala. Ez denez gai horrelako egoera bati aurre egiteko, egoera saiHesten du.

Zein tresna landu daitezke komunikazioa garatzeko?

Nire ustez enpatiak agresibitatea gutxitzen du. Horregatik, uste dut enpatiaren garrantzia garatzea garrantzitsua dela. Beste alde batetik, asertibitatea landu beharko genuke; hau da, norbanakoaren sentimenduen adierazpen zuzena egin nire eskubideak eta bestearenak defendatzen. Erantzukizun emozionala ere kontuan hartzea garrantzitsua da, zure ekintzek beste pertsonengan izan dezaketen eragina kontuan hartzea.

Zer-nolako eragina izan dezake ghosting egin diotenarengan?

Uste dut lotura emozional mota eta erlazioaren iraupena kontuan hartu beharko genukeela. Epe motzeko harremana bada, gerta daiteke inpaktua pixka bat txikiago izatea. Baina harremana intentsoagoa, erromantikoagoa eta pasiozkoagoa izan bada, antsietate eta atsekabe handia sentitu daiteke. Kasuak kasu, normalean galderak sortzen dira; zer egin dudan gaizki, pentsatzen dut errua nirea dela, elkarrizketak errepasatu daitezke erantzun baten bila, eta beste gauza asko. Orduan, autoestimuan eragin handia dauka. Harreman baten amaiera dolu bat da, eta erantzunik ez izateak dolua zailtzen du. Gainera, pertsona horrek onartu beharko du harreman horrek ez duela berak nahiko lukeen amaiera izango.

Etorkizuneko harremanenetan ere eragina izan dezake?

Esperientzia honen bitartez zenbait ideia garatu ditzake; esate baterako, horrelako tratuak normalizatzea, ordezkagarria dela pentsatzea eta etorkizuneko harremanei begira beldurra eta zailtasunak izatea. Nerabeek adibidez, normalizatuago dute ghosting egitea edo jasotzea, baina ez luke zertan horrela izan. Ez da banalizatu behar mina.

Zer dakar ghosting-aren normalizazioak?

Ghosting-a normalizatzen badugu, mina eta biolentzia normalizatzen ari gara. Eta horrek izan ditzake ondorio larriak harremanetan eta gizarte gisa sortu ditzakegun dinamiketan.