1936ko Gerran faxistek fusilatutakoak oroitu dituzte Usurbilen eta Maravillas Lamberto Deierrin
Usurbil 1936 elkarteak jaso dituen testigantzei esker jakin dute Espainiako Gerra Zibilean tropa faxistek lagun ugari hil eta hobiratu zituztela egungo N-634 errepide alboan, Irubiden.
Elkarteko kideek herritarren lekukotzak baino ez dituzte jaso ahal izan, garai hura bizi izan zutenena, nahiz haien ondorengoena, Noaua aldizkariak jaso duenez. "Dokumentuen bilaketa antzua izan da oraingoz, gehienak atxilo edo preso hartu eta inolako epaiketarik gabe ekarri baitzituzten hona hiltzera", diote Usurbil 1936-ko kideek. Horregatik, Irubiden jarritako oroigarrian ez dute eraildakoen izen-abizenik zehaztu. "Lekukotasun batzuetan oinarrituz, uste dugu bi identifikatu ditugula, erabateko segurtasunik ez eduki arren", azaldu dute.
Memoria-guneak berreskuratzea da elkartearen helburuetako bat, eta bide horretan laugarrena da Irubidekoa. Aginagako hilerrian dago bat, Meaga-Oikia errepideko bihurgune batean bigarrena eta Udarregiko ikastolan hirugarrena –fusilatutako maisu baten oroimenez–. "Gaurkoa dugu laugarrena, kolpistak Usurbilera sartu zirenetik 86 urte betetzen diren egunean", azaldu du elkarteko kide Xuban Zubiriak, biktimei aitortza egiteko oroitarria jarri duten tokian egindako ekitaldian, igandean.
Maravillas Lamberto gogoratu dute Ibiriku Deierrin
Maravillas Lambertok 14 urte zituen gurdia zibilek haren aita atxilotu zutenean. Larragako etxean zen bera ere, eta aitarekin joan nahi izan zuen. Guardia zibilek behin eta berriro bortxatu zuten Maravillas, eta aitarekin batera hil.
86 urte geroago, erail zituzten lekuan, Ibiriku Deierrin, Maravillas Lamberto gogoratzeko ekitaldia egin da igandean. Haren omenezko harrizko estela ere paratu dute, Pello Iraizozek egina.
Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.
Egun hartan Espainiako Poliziak bost langile hil zituen eta dozenaka zauritu. Orain, identifikatu gabeko beste zazpi zauritu aurkitu dituela iragarri du Martxoak 3 elkarteak. Oraindik, alabaina, ez dute lortu zauritutako beste 20 pertsona identifikatzea.