“Geroz eta jende gehiagok amesten du bizimolde berriekin”

  • Aman Komunak sareak herri kanpaldi bat antolatu du biharko eta etziko, Larhungo kasko gainean. Sarea hiru hilabete oroz biltzen da Euskal Herriko guneren batean, auzolana eta gogoetak uztartzeko.


2018ko urriaren 12an - 14:02

Bruno Peron. Aman Komunak sareko kidea

Biltzen direlarik, 60 pertsona baino gehiago izan ohi dira. Bihar, herri kanpaldi bat eginen dute Larhun kaskoan, eta hiru hilabete oroz egiten duten bezala, Aman Komunak sareko kideak mahai inguruan bilduko dira igandean. Horien artean izanen da Bruno Peron (1963, Suresnes, Frantzia) baigorriarra.

Zergatik sartu zinen Aman Komunak sarean?

Notre-Dames-des-Landeseko BBGan [babestu beharreko gunea] elkartu ginen sostengatzera Euskal Herritik joan ginen pertsona batzuk. Bakoitza bere aldetik joan zen, ez genuen elkar ezagutzen eta manifestazio handi batean ikurrin handi bat ikusi genuen; nire herrikoak ziren, Baigorrikoak, baina bistaz bakarrik ezagutzen ginen. Han ezagutu nituen, aski harrigarria egin zitzaigun. Euskal Herriko beste hainbat talde ezagutu genituen. Han aipatu genuen interesgarria litzatekeela gai desberdinetan borrokan ari diren taldeen artean sare bat osatzea. Horrela sortu zen Aman Komunak, eta nik naturalki segitu nuen.

Nolaz BBGan ezagutu zineten eta ez hemen?

Hori zen gure galdera. Segur aski komunikazio eta ikuspen eskasiagatik. Gasteizko Errekaleor auzo okupatuko jendeak ez zekien hemen borroka bat bazela urre meategien inguruan edo Larhuneko garapen turistikoa zer bide hartzen ari den; hemengo jendeak ez zuen auzo hori ezagutzen, erraustegiaren kontrako borrokaren berririk ez zuen… Zergatik? Komunikazio eskasiagatik segur aski. Gure helburua kolektibo horien elkarren artean harremanetan ezartzea da.

Sare bat dela diozu, baina zer da elkartzen zaituztena?

Notre-Dame-des-Landesen elkar ezagutu izanak berak zerbait dio: hango borroka aireportuaz harago doa; garapen kapitalistaren kontrako borroka bat da. Denek badakigu bere bidean dena lehertzen duen zapalgailu bat bezala dela. Hori borrokaren oinarria da. Bestalde autogestioaren ideia ere bada, gure baitatik antolatzearena. Ez ote dugu pertsona gisa beste gisako bizi bat antolatzen ahal, bazter batean? Autonomiaren bilaketa, autogestio geroz eta gehiago ukaiteko beharra begi bistakoa zen BBGan, baina berdin Errekaleorren, Ziordian… Bestalde hizkuntza ere, euskara, lokarria da. Ni ikasten ari naiz baina lehentasunetan da eta indar hori egiten dugu.

Aman Komunak sortu zenetik zinezko sare bat osatu da?

Bai, hiru hilabetean behingo biltzarretan 20 eta 30 kolektibo artean elkartzen dira, Euskal Herriko zazpi herrialdeetatik. Ez dugunez gure burua talde politiko —erran dezagun— tradizionaletan kokatzen, badugu alde espontaneo bat, atipikoa, elkarrizketak ez dira usaian bezalakoak, denek parte hartzen dute, gauza anitz pasatzen dira. Sortu berria da baina zinez ontsa aitzinatzen ari gara.

Lan ildoak badituzue?

Hasteko kolektiboak biltzen segitzea, sarea garatzen segitzea eta borroketan laguntzen segitzea. Aktualitate azkarra izan da azken 12 edo 18 hilabeteetan, Notre-Dames-des-Landesetik hasirik, Larhun orain… Ez da gure bokazioa baina azkenaldian aktualitateari lotu borrokekin ari izan gara. Bestalde autogestio teknikak ere partekatzen ditugu eta abar…

Zuen biltzarrak borrokan diren guneetan egiten dira.

Borrokan direnak, edo okupatuak. Biltzar horiek asteburu osokoak izaten dira, gehienetan larunbatez auzolana egiten dugu lekuko beharren arabera. Larunbat gauean besta egin eta igandean serioski biltzen gara mahai inguruan, egin nahi duguna aipatzeko.

Bihar eta etzi Larhunen bilduko zarete. Zergatik han?

Arrazoi desberdinak badira. Hasteko lehen aldia izanen da Ipar Euskal Herrian biltzen garela eta hemen ez dugu bortxaz gune okupaturik elkartzeko. Gune egoki bat bilatzen genuen eta momentu berean Larhuneko borroka hori bazen, Larrun Ez Hunki taldekoekin eta trenbideetako langileekin manifestaldi batean parte hartu genuen. Herri kanpamentu bat eginen dugu mendi kaskoan eta denen artean proiektu horrez gogoetatuko dugu, hizlariak izanen dira… eta biharamunean gure biltzar nagusia eginen dugu.

Alde guztietarik erraten zaigularik hazkunde sobera badela, klima, krisia ekologikoa… geroz eta hertsiago delarik mundu mailan jarrera eta bizi desberdin bat kausitzeko bidea… Beharrezkoa ote da milioiak ezartzea Larhunen jolas parke bat egiteko? Hondartza honetan badira ez dakit zenbat egun bandera gorriarekin kutsadurarengatik… Hazkundea apaltzea ezinbestekoa da. Hamarkadetan kausitu dugu euskal kostaldea guti gorabehera zaintzea, ezin da halako proiektu bat plantatu kontuan hartu gabe jende andana bat horren kontra dela. Larhun denek ikusten dugu txikitatik, denek dugu komunean, Azkaine edo Sarako jendeek bistan da, baina besteek ere.

Geroari so zer helburu duzue?

Orain ez dakigu hiru hilabeteren buruan non izanen den ondoko biltzarra, hori asteburuan deliberatuko dugu. Bien artean kolektibo gehiago mobilizatuko ditugu gurekin elkartu daitezen; harrigarria baita Euskal Herrian zenbat borroka txiki baden. Pentsatzen dut berdin dela Frantzian, Espainian edo Europan: kausitzen bagenu pentsamendu horiek guztiak aho batez mintzatzea… Ez da oraino hala baina horretan gabiltza.

Aho batez mintzatzeko ildo politiko bat behar litzateke? Joera desberdinak biltzen dituzue…

Joera desberdinak badira baina elkartzen gaituena da alderdi politikoetan gure burua ez dugula kokatzen; gu gehiago ekintzan gaude, autogestioa garatzen saiatuz, beste bizitzeko manera bat garatzen saiatuz… Geroz eta jende gehiagok amesten du bizimolde berriekin eta inportantea da jende horiek guztiak elkartzea.

Angelun zaude etxeetako igerilekuak konpontzen dituzulako. Zure lana eta Aman Komunak artean kontrastea bada.

Ez naiz oraindik sistematik atera, lanean segitzen baitut. Doi bat autonomoa naiz ene kontu ari naizelako. Saiatzen gara zerbaitetara joaten, baina nehork ez du erraten sistematik arras kanpo gaudenik. Gure artean batzuek ez dute lan egiten hautuz, besteek nahigabe, besten artean denetarik bada ofizioetan… Zernahitan lan eginik ere, dena den, kapitalismoaren errotan sudurra sartzen duzu. Nire bizitza moldatzen ari naiz, baina ez gara ere sekta bat, besteez baztertua [irriak]. Igerilekuena begi bistakoa da baina turismoari lotuak diren zenbat lan badira hemen? Gauza da denek ulertzea gure bizitzeko manera aldatu behar dugula. Norberak bere trantsizio bidea egin behar du eta Aman Komunak-en izateak laguntzen du ikusteko, ikasteko, ezagutzeko eta partekatzeko beste bizimolde batzuk.

Elkarrizketa hau Ipar Euska Herriko Hitzak argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Herri mugimenduak
2025-01-17 | Antxeta Irratia
Dagoeneko 1.000 autoinkulpaziotik gora bildu ditu J’accuse kanpainak

Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]


2025-01-16 | Hala Bedi
Larrabetzuko Hori Bai gaztetxeko bi kide
“Boterean dagoen klasearen interes nagusia beti izango da gazteen antolakuntza oztopatzea”

Larrabetzuko Hori Bai Gaztetxeak 60 urte bete ditu. Euskal Herriko Gaztetxe zaharrena da Larrabetzukoa.


2025-01-15 | Axier Lopez
Bilboko Portua blokatu du LAB sindikatuak, Gazako genozidioarekin negozioa egin ez dezaten aldarrikatzeko

Sindikatu abertzaleko 100 bat kidek Portuko sarrera blokeatu dute Santurtzin, eserialdi baten bitartez. Ekimen horren bitartez Palestinari elkartasuna erakutsi eta genozidioa salatu dute.


Marxter Chef

Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.

Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]


Uma Ulazia
“Zaintzak konnotazio negatiboa izan behar du eta gatazka politikoa sortu”

“Heterosexualitatea da klase antagonikoarekin kolaborazionismoa, hau da, gizonen klasearekin”. Uma Ulaziak Euskal Herriko greba feministak, diskurtsoaren analisia feminismo materialistatik (Lisipe, 2024) argitaratu berri du. Euskal Herrian egin ziren bi greba... [+]


Pentsiodunek haien gutxieneko diru sarrerak SMIaren parekoak izatea eskatuko dute Eusko Legebiltzarrean

Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak herri ekimen legegilea aurkeztuko du Gasteizko ganberan. Apirilaren 24ra arteko epea ipini dute sinadura gehiago biltzeko, eta dei egin diete Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan erroldatutako 18 urtetik gorako pertsona guztiei. Hiru... [+]


Asier Cabodevilla (AZ Ekimena)
“Auzoa indartzen segitzeko proiektua da Jantoki Herrikoia”

Iaz jarri zuten martxan lehenengoz Alde Zaharrean Jantoki Herrikoia. Auzokoak elkartu eta mahaiaren bueltan konpainian bazkaltzea da gakoetako bat. "Auzotarrak elkarren artean ezagutu eta komunitatea sortzea da gure nahia", azaldu du AZ Ekimeneko kide Asier... [+]


Instagrameko ‘Denuncias Euskal Herria’ kontuak sexu erasoen ia 500 testigantza jaso ditu azarotik

Indarkeria matxistari buruzko testigantzak jasotzeko Instagram kontua 2024ko azaroan jarri zuen abian emakume talde anonimo batek. Espainiako Estatuan Cristina Fallarás kazetariak abiatutako #Cuentalo egitasmoan oinarritu dira. Emakumeek, testigantza anonimoen bidez,... [+]


2025-01-13 | ARGIA
Gernikako entrenatzaile ohiaren aurkako epaiketa asteartean hasiko da

Fiskaltzak hamalau urteko espetxe zigorra eskatu du Mario López saskibaloi entrenatzaile ohiarentzat. Akusazio partikularrak hemezortzi urtekoa eskatu du. Gernika-Lumoko Sare Feministak elkarretaratzea deitu du Bilboko epaitegi aurrean. Lópezi 1998 eta 2001 artean... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
60 urte bete ditu Larrabetzuko Hori Bai gaztetxeak, Euskal Herriko zaharrena

1965ean sortu zen Larrabetzuko Hori Bai gaztetxea, frankismo garai betean. Ordutik ez ditu ateak itxi, eta 2025ean 60 urte bete ditu. “60 urte lotu barik” lelopean eman diote hasiera urteurrenari gaztetxeko kideek.


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”

Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.

 


2024-12-30 | Julene Flamarique
Militarrek “botak zintzilikatu” zituzten Bilbon Inuzente-egunean

Larunbatean Irala auzoko koarteleko ekintzarekin, #BotaKuartelak koartela eta armada guztiak desagertzea eskatu du. Gune horiek “benetako mehatxuetatik” babestuko dituen auzorako proiektuetara bideratzeko proposatu dute beste behin ere, hala nola desberdintasunetik,... [+]


Lore Lujanbio
“Zaintza lanak ez dira jarduera zehatz bat; produkzio-erlazio patriarkalek ekoizten dituzte”

Tesia amaituta, pozik dago Lore Lujanbio. Militantziarako denbora gehiago du, besteak beste. Mugimendu transfeministaren erronkez galdetuta, hauek identifikatzen ditu: neoliberalismoak mugimenduaz egin duen apropiazioari heltzea, faxismoaren eta erreakzio heteropatriarkalen... [+]


Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen: “Herritik sorturiko ekitaldiaren jabe egin da Udala”

Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]


Eguneraketa berriak daude