Nafarroako Gobernuak adierazi zuen helikopteroari buruz ez zekitela ezer, larrialdietako irteera bat izango zela edo. Infanta Cristinak ere ez du inoiz jakin bere senarra zertan zebilen.

Gero, hitz egiteko prest daudela, gauzak beste modu batera egitearen alde direla. Baina Gobernuak hasieratik jarri zuen salaketa epaitegian gaztetxearekin komunikaziorik ezarri gabe eta epaileak beharturik mediazio prozesu bat eman denean ez da elkarrizketarik egon. Gobernuaren proposamen bakarra baitzen gaztetxearen asanbladak eraikina utzi eta hondatutakoaren kostuak ordaintzea. Alde batetik, begi bistakoa da eraikinean hobekuntzak besterik ez direla egin eta bestetik bada, noski, proposamen hori Gaztetxeak ezin zuen onartu eta beraz, Gobernuak ez zuen inolaz ere ahalbidetu zinezko negoziaketa bat. Mariano Rajoyk ere beti esan du bera prest zegoela katalanekin negoziatzera.

Noski, argumentuz larri dabilenaren beste estrategia bat da aurkaria desprestigiatzea, hedabideen bitartez haien irudia moldeatzea. Gobernuak hitz egiteko prest dagoela esatean Gaztetxea prest ez dagoela ulertzera ematen du. Desalojo “ez traumatikoa eta zibilizatua” espero dutela esatean, Gaztetxeak erabilitako hizkera kritikatzean, Gobernuaren ereduarekin ez datorrela bat esatean Gaztetxea kudeatzen duen kolektiboari irudi agresiboa nahi dio ezarri. Herri honen historia mingarria instrumentalizatu egiten du, oso erraza baita aurpegia tapatzen duen edonori aski ezagunak ditugun irudi eta eszenak elkartzea. Geroa Bai joko zikin horretan sartzen hasten ari da, modu leunean bada ere. Gaztetxeak, desalojo mehatxuaren eta jazarpen polizialaren aurrean, erresistentzia egiteko prest dagoela jakitera eman du, besterik ez. Gobernuak desalojo baketsua eta zibilizatua eskatzen du. “Zibilizatu” horrek biolentziaren monopolioa estatuak eduki behar duela onartzea dakar berekin. Geroa Baiko jaun-andere zibilizatuek nahi duten moduko desalojoa ahalbidetu lezakeen gauza bakarra instituzioen zerbitzupeko biolentzia polizialari beldurra da. Hau da, Gaztetxeko kideek proiektua bertan behera uztea, modu “zibilizatuan”, jipoituak, atxilotuak, auziperatuak eta judizialki zigortuak ez izateko. Oraingoz, dirudiena da beren gorputzekin eraikina defendatu nahi dutela. Proiektua aurrera eramateko, modu “zibilizatuan”, jipoituak, atxilotuak, auziperatuak eta judizialki zigortuak izatera prest daudela. Julie Hill, sekuoia batera bi urtez igota egon zen emakumearen ekintza bezain biolentoa da hau.

Kasu honetan biolentziaren erabileraren zilegitasunaren debatea faltsua da (eta ez naiz ni izango biolentzia herriak erabiltzea kriminalizatuko duena). Debate hau itxitzat jotzen dutenen testuinguruz kanpoko errekurtso bat da.

Geroa Baik esan du, ere, Gobernuak eraikinaren “jabe den heinean duen betebeharra gauzatzen ari” dela. Desalojo prebentiboa, epaiketa burutu gabekoa, eskatzea ez da inondik ere Gobernuaren betebeharra. Bestalde, forma juridikoak albo batera utzita, garrantzitsua da gogoratzea jabetza ez dela Gobernuarena.Geroa Baik esan du, ere, Gobernuak eraikinaren “jabe den heinean duen betebeharra gauzatzen ari” dela. Desalojo prebentiboa, epaiketa burutu gabekoa, eskatzea ez da inondik ere Gobernuaren betebeharra. Bestalde, forma juridikoak albo batera utzita, garrantzitsua da gogoratzea jabetza ez dela Gobernuarena. Horrela dago gure planeta mundu ero honetan, zeinetan gobernuek uste duten lurren, itsasoen eta eguzkiaren jabe ere direla. Jabetza komunala da, kolektiboa, kasu honetan nafar guztiona. Gobernuak du, momentu historiko honetan jasaten dugun sisteman, eraikin horren kudeaketa. Hortaz, erabat zilegi da herriak berea dena modu zuzenean kudeatzea. Gobernuaren argumentua izan da ezin dela erabilera mugatu bat egin, batzuen partetik, beste kolektibo batzuek, beste modu batera eraikina erabili lezaketelako. Praktikara, 20 urteko utzikeriak kalteturiko eraikin hau ez du inork erreklamatzen, gobernuak ez du espazioa egokitzeko proiekturik eta beraz ez du beste erabilera baterako espazioa herriari eskaintzerik epe ertainean. Desalojoak aurrera egiten badu, Rozalejos jauregia berriro ere Nabarreria plazaren eta Iruñeko Alde Zaharraren gentrifikazio prozesuaren lekuko hil hotza izatera bueltatuko da urte luzetarako.

Bukatzeko, nabarmendu nahi dut Geroa Bai bere adierazpenetan legeari heltzen zaiola behin eta berriz. “Marko legala garrantzitsua da eta horretan akasgabe izan behar dugu”, “Gobernuak ezin du inoiz legea betetzearen printzipioa ahaztu”. Historian zehar, boterean dagoen eliteak instituzioak ezarri ditu bere boterea betikotzeko helburuarekin. Legedia da instituzio horietako bat. Horregatik, dudarik gabe, justifikaziorako legeari gehiegi jotzea zalantza gabeko sintoma da, hizlaria elite horren parte denaren adierazle garbia. PPk eta PSOEk Espainiako Konstituzioari heltzen diotenean bezala.

Itziar Bardaji Goikoetxea.

NUPko irakaslea.