Gernikan sirenak beste urte batez deiadarka, palestinako herritarren eta Bakearen Artisauen eskutik
87 urte bete dira ostiral honetan, 1937ko apirilaren 26an abiazio faxistak Gernika bonbardatu eta sarraskitu zuenetik. Urtero legez ekitaldi andana antolatu dute erakunde eta eragile sozialek. Tartean, pasealekuan eta Astra fabrikan dauden sirenak martxan jartzea.
Gernikako bonbardaketaren urteurrena dela-eta egitarau zabala antolatu du asteotan Gernika Memoriaren Lekuko plataformak, memoria "mundua begiratzeko modu bat" delako, aurkezpenean azaldu zuten moduan. Atzera begiratuta gaur egun gertatzen diren injustiziak salatzeko baliatuko dute hortaz efemeridea, duen garrantzia politikoari iskin egin gabe.
Egitarau barruan, besteak beste, Sarri min ematen du akordatzeak antzezlana eskaini dute pasa den astean Lizeo Antzokian, Ibarrekolanda Bigarren Hezkuntza Institutuko ikasleen eskutik. Joseba Sarrionandia idazlearen olerki-lanetatik abiatuta egindako sormen lana da.
.jpg)
Baina ostiral hau dugu duela 87 urte abiazio alemaniar faxistak agintari frankistekin elkarlanean egindako sarraskia gogoratzeko une gorena. Ohi legez arratsaldeko 15:45etan 4 minutu ekimena egingo dute, Pasealekuan eta Astra fabrikan sirenak berriz martxan jarri eta herri osoan entzungo dira. Aurten Palestinako herritarrak eta Bakearen Artisauak gonbidatu dituzte horretarako.
"Gernikatik eraikitzen dugun memoria elkartasunean oinarritzen da –azaldu dute plataformako kideek–. Justizian. Ahotsa altxatzean, beharrezkoa den une, arrazoi, eta bider guztietan. Horregatik diogu, beste behin ere, gu beti Palestinako herriarekin egon garela, eta izango garela, eta bere aurkako genozidio saiakera – gure aurka saiatu ziren bezala- beti gogoratuko dugula historiaren lekurik ilunenenera eraman dezan Israelgo estatua".
"Gernikatik eraikitzen dugun memoria elkartasunean oinarritzen da. Justizian. Ahotsa altxatzean, beharrezkoa den une, arrazoi, eta bider guztietan. Horregatik diogu, beste behin ere, gu beti Palestinako herriarekin egon garela"
Gainera, Gernika Memoriaren Lekuko plataformak diseinaturiko egitarau barruan beste hainbat ekitaldi ere izango dira eta eguna kandelekin ibilbidea eginez amaituko dute. Larunbatean berriz, Palestinarekin elkartasun eguna antolatu dute.
Agintari eta lekukoak bunkerrean
Instituzioen aldetik ere hainbat ekitaldi ofizial egin dira eta egingo dituzte bonbardaketaren urteurrenaren kari. Besteak beste horietan izango dira EAEko jarduneko lehendakari Iñigo Urkullu eta Memoria Demokratikoaren Espainiako ministro Angel Victor Torres.
.jpg)
Pasa den apirilaren 13an Espainiako Gobernuak memoria historikoko leku izendatu zuen Gernika-Lumoko udalerria, hasiera batean soilik Juntetxea izendatzeko asmoa azaldu bazuen ere, hainbat elkarteren eskaera jarraituta herri osoa egongo da izendapen horren barruan.
Astelehenean egin zuten izendapenaren ekitaldia, Astrako babeslekua egurrezko egitura batez estali eta bisitagarri jartzeko inaugurazioarekin batera.
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
Elkarte memorialisten ustetan, Rozalejoko Markesaren Jauregia, Nafarroako Memoriaren Institutua kokatuko litzatekeen tokia, "omenaldi, oroimen eta oroimenerako lokal bat" izan daiteke, eta Maravillas Lamberto izena eraman. Manifestariek adierazi dute ez dela nahikoa... [+]
Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Eraispenaren aldeko elkarteek manifestazioa antolatu dute larunbatean Iruñean. Irrintzi Plazan manifestazioaren deitzailea den Koldo Amatriarekin hitz egin dugu.
Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]