Oxala ez dadila bakarrik matematika kontua izan igandean egitekoa den bigarren itzulia. Hori horrela gertatuz gero, ondoko galdera kezkagarri eta etsigarria dugulako esku artean: eskuin muturreko RNk gehiengoa ala gehiengo osoa lortuko du Frantziako Legebiltzarrean?

Datu hotzen dantzari lotu aitzin, argi utzi behar da "fronte errepublikarra" osatuz gero badela RNri bidea mozteko aukera. Orain arte beti eskuinari egin dio mesede bozketa horrek: eskuin muturrari bidea mozteko, parekoari botoa eman eta horrela garaile atera izan zen 2002an Jacques Chirac eskuindarra –botoen %82,21 lortuz bigarren itzulian, Jean-Marie Le Penen kontra–, eta ondotik bi aldiz Emmanuel Macron –%66,10 lorturik 2017ko bigarren itzulian eta %58,55, aldiz, 2022koan, bi horietan Marine Le Penen kontra–. Behin eta berriz ezkerrak erakutsitako determinazioa erakutsiko ote dute aldi honetan eskuindarrek eta zentristek? Egoerak hori galdaturik, gogoz kontra bada ere, RNri bidea mozteko FHB Fronte Herritar Berria bozkatuko ote dute? Horiek eraginen dute igande honetan argituko den Legebiltzarraren osaketa berrian. L´Humanité komunikabidearen mapari segi, 275 hautesbarrutietan egonen da Fronte Herritar Berria bigarren itzulian. Berez, aukera hor da, eta bada RN lehen lerrotik kentzeko bidea.

Baina, maleruski, nahiko segurki aurreikusi daiteke eskuinetik ezkerrera egiteko urratsa ez dela hain orokorra izanen. Hasteko, eskuinak ez duelako boto kontsignarik eman –alderantziz, ezkerra munstro gisa aurkeztea izan da kanpainarako estrategia eta ordezkari ospetsuenek jakitera eman dute RN alderdiarentzat bozkatuko dutela–. Bestetik, Macronen inguruaren mezua ere ez delako argia: "RNri boto bakar bat ere ez" erran badute ere, ez dute benetan eragiteko beharko zen "bozka FHB Fronte Herritar Berriarentzat" kontsigna plazaratu. Alderantziz, ezkerrarekiko desadostasuna ohartarazten dabiltza etenik gabe.

Konparazione, ondokoa irakurri daiteke bigarren itzuliari begira Macronen Renaissance alderdiak zabaldu agirian: "Ez ditugu FHBren ideiak partekatzen, baina erabaki dugu eskuin muturrari bidea moztea, Errepublikaren balioak defenditzeko". Eskasegia da mezua, are gehiago lehen itzulirako kanpainan macronistek bideraturiko ezkerraren deabruztatzea eta gero. Hautesleak RNri bidea mozteko nola bozkatuko du deabruaren alde? Ezkerraren politika kaosari konparatzen aritu ondoren, berantegi dator RNri bidea mozteko manua. "Balio errepublikarrek" sendo eta sustraiturik beharko lukete, giro horretan zentristek eta zentro-eskuinekoek saldo handian FHBren alde egiteko. Ageriko da. Bigarren itzuliko sorpresa eta ezusteko ederra litzateke.

Berez, datuei fidatuz gero, eskuin muturra indartsu delako eta garaile aurreikusten delako. Goazen Frantziako Estatuko 577 hautesbarrutiei begiratzera:

RN oztopatzeko, azkenean, triangular anitzez gutiago

Hasteko, 39 diputatu lortu ditu lehen itzulitik RNk, botoen %50 eta inskribatuen %25 baino gehiago jasorik –Fronte Herritar Berriak 32, macronistek bi eta eskuinetik beste hiru ere–. Bigarren itzulian argituko diren 501 hautesbarrutiei dagokionez, indartsu dabil eskuin muturra: lehen indarra da 258 eremutan –97 buruz burukotan, 158 triangularretan (hiru hautagaien arteko lehia) eta lau hautagaien artekoa hiru hautesbarrutitan–.

Lehen itzulirako parte-hartze handia izan zenez –%66,7koa, hots, azken 25 urteetako handiena– ohikoan baino triangular eta lauen arteko lehia gehiago atera dira: 306 triangular eta bost karratu. Pentsa, 2022an zortzi ziren bakarrik.

Ikusirik, horietariko ia %85ean RNk dituela boto gehien bildu, hirugarren kokaturiko beren hautagaiei erretiratzeko manua eman zieten ezkerreko FHBk baita Macronen aldeko Ensemble alderdiak ere. Hain zuzen, jakina delako triangularrek mesede egin ohi diotela lehen indarrari. 224 erretiratze egon dira, eta manua kasik osoki bete dute ezkerrekoek –132 kendu eta bost mantendu dira–, macronistentzat, ordea, ez da hain kategorikoa izan –81 erretiratu eta hamasei mantendu dira–. Hori horrela, egonen dira hirukiak eskuin muturreko RN, ezkerreko FHB eta beste baten artekoak, baina anitzez gutiago: 89 triangular dira, bi laukote eta 409 buruz buruko.

Eskuin muturrari bidea mozteko estrategia ona da, eta funtsean, RNko ordezkariek gogorki kritikatu dute, beti ere ezker muturraren mamua hauspotuz: "Emmanuel Macron eta Jean-Luc Melenchonen [Frantzia Intsumisoaren ordezkaria] arteko desohorezko aliantza" da Jordan Bardellaren arabera, eta erretiratzea "bozkatzaileei begira dagoen mespretxurik handiena" dela ohartarazi du, bere aldetik, Le Penek.

Urrats garrantzitsu hori eginik, ikusteke dago orain bozkatzaile horiek guziek FHBaren alde eginen duten. Zundaketei fidatuz gero, ez. Ez da harrigarria, albiste honen hastapenean aipatutako osagaiei segi. Lehen itzuliaren biharamunean, eskuin muturrarentzat gehiengo osoa eskuragarritzat zuten aditu eta zundaketa agentzia anitzek. Bigarren itzulirako lau egun eskas direla eta triangular anitzez gutiago diren honetan, gehiengo osoa –289 diputatu– baino gehiago, gehiengoa bideratzen diote RNri.

Demagun, Harris-Interactive eta Tolunaren zundaketak 190 eta 220 diputatu artean bideratzen ditu RNri, 159 eta 183 artean ezkerreko FHBri eta Macronen aldekoei 110 eta 135 artean. Tinkotuz doa afera. Fronte Herritar Berriaren alde eginen dutela edota egiteko deia zabaltzean gordetzen da eskuin muturrari bidea mozteko giltza. 577 hautesbarruti dira, orotara, eta bakoitzak du bere errealitatea... ezin daiteke orokortasunik egin.

Ipar Euskal Herriari dagokionez, adibidez, azken egun horietan EAJko hautagaiek pertsonalki FHBren alde bozkatuko dutela publikoki erran izana edota Jean-René Etxegarai Euskal Hirigune Elkargoko buru eta Baionako lehendakariak FHBren alde bozkatuko duela zehaztu izana badira RNri bidea mozten laguntzeko urrats inportanteak. Frantziako beste hautesbarrutietan ere horrelako dinamikak izanez gero, gauzak aldatu daitezke oraindik ere azken lau egun horietan. Oxala, aurreikusitako RNren garaipena uzkailarazteko balio izatea.