“Ze gaizki egin dut nik? (…) Urratsak egin behar dira eta orain militanteak behar du engaiatu. Behar dira azkeneko pausoak eman. Aski komeria orain eta kalapita eta gainera egiteko… Orain behar da prozesu hori bururaino eraman, horretan da gure gakoa. Euskal Herriak behar du aterabide bat. Pausu inportanteak emanak dira eta behar da horretan segitu eta bakoitzaren engaiamendua galdegiten du horrek.”
Aski poztu gintuzten guztiok uztailaren 9an adierazpen horiek. “Hori da!” bat atera zitzaigun barrenetik. Jarrera garbi bat adierazten zuten hitzok. Ezker abertzaleko militantzia ezaugarritu izan duen zintzotasuna eta gardentasuna darie hitzoi. Gu guztiok konpartitzen ditugun balioak eta jarrerak. Ausardia eta erantzukizun politikoz jokatu zuen Grazi Etxebeherek polizia frantsesak Ortzaizeko bere lagun batzuen etxean gordeta zeuden ETAko militanteak atxilotu zituztenean. Berehala joan zen San Ferminetatik etxera, militante horiek berak hartu zituela etxean publikoki adieraztera. Laguntasuna eta erantzukizuna, balore nagusi bezala hartuta berriz ere.
Ez zen hor gelditu dena ordea. Atxilotua izan aurretik, irratian egindako adierazpenetan “desarmatu nahi duen erakunde bati” lagundu diola eta beraz ez duela ezeren “dolurik” azaldu zuen argi eta garbi. Zer dolu izan behar zuen bada!
Lehengo astean, Ortzaizetik ez oso urruti, Baigorrin izan zuen bigarren zatia operazio hark. David Pla eta Iratxe Sorzabal militanteak atxilotu zituzten. Hain justu ustez, borroka armatuaren behin betiko amaiera iragarri zuten militanteak. ETAren egitura militarra desegiteaz ustez arduratu direnak. Eurekin batera Ramon Sagarzazu eta Pantxo Flores atxilotu zituzten. Zarata egiten du elkarrizketarik nahi ez duenak. Espainiako eta Frantziako Gobernuek ostera euren erantzukizun eza erakutsi zuten. Garbi esan behar baita: herri bat (euren Estatuen baitako herritarrak) gatazkara kondenatzea eta sufrimendua luzatzea baino arduragabekeria handiagorik ez dago.
Eta horretan dabiltza, bestela ez lukete harro adieraziko behin eta berriz elkarrizketarako eskua luzatzen ari direnen “burua moztu” dutela eta “heriotza agiria” ezarri diotela. Maila bereko lotsagabekeriak dira Eusko Jaurlaritzak egindako adierazpenak ere, atxiloketa oro ETArekin amaitzeko aurrera urratsa direla esanez. Ziur? Desarmatzeko prestutasuna adierazi eta norabide horretan lanean ari den erakundearen militanteak atxilotzea aurrera urratsa da? Serio?
Urte luzez, hemen, belaunaldi berrioi etorkizun hobea eskaintzeko asmoz, borrokan engaiatu ziren militante ugari. Proiektu emantzipatzaile baten alde jardun dute borrokan, gatazkarik gabeko herri librea baketsua eta justua eraikitzeko asmoz. Ez da ba hain zaila ere herritarroi hitza ematea.
Gu geu ere, guda horren erdian jaiotako belaunaldien parte gara abesti harek zioen gisan eta ongi dakigu zer den gatazkaren gordina, sufrimendua. Ondorioak jasan eta ezagutzen ditugu. Artikulu honen sinatzaileok ere baditugu lagunak espetxean zein erbestean. Gu geu ere Entzutegi Nazionaleko bankiloan eseri arazi gaituzte nahiz eta zortea izan dugun loteria makabro horretan. Ez dugu horrek jarraitzerik nahi. Ez dugu nahi halako orainik ez eta etorkizunik ere.
Guztiok konponbidea eta bakearen alde jardun dugu eta ari gara lanean. Garai bakoitzean bere ezaugarriekin eta moldeekin. ETAk duela lau urte urrats historikoa eta erabakigarria eman zuen Euskal Herrian bakea lortzeko norabidean, borroka armatuaren behin betiko amaiera adieraziz.
Estatu espainola eta frantsesa kontrakoan gotortu dira ordea. Ez dute etorkizun librerik nahi. Ez dute bakerik nahi. Gatazkan mantendu nahi gaituzte. Gatazkan antza erosoago daude. Gatazka antza errentagarria zaie. Ondorio hori baizik ezin da atera ETAko militanteen atxiloketatik.
Guztion zeregina da ordea urratsak ematea eta urratsak eman araztea. Herritarron garaia da inoiz baino gehiago. Beti aldarrikatu izan dugu gazteok antolatu eta borrokatzeko beharra, begira geratu gabe. Ez da tenis partida bati begira egoteko sasoia, jokalari izatekoa baizik.
Handira jokatzeko garaia da, eta alderdikeriak alde batera uzteko exijitu behar diegu etengabe urratsak zangotrabatzen ari direnei. Modu ordenatuan itxi beharra dago fase historiko hau, bestela zauriak behar bezala itxi gabe, ezinezkoa izango baita gure helburu politikoak lortzeko eraginkortasun osoz jokatzea.
Gazteekin batera, herritarrekin batera jardun behar dugu. Erabakia, bakea. Erabaki ahal izatea da behin betiko bakea ekarriko duen giltza, gatazka politikoa konponduko duena. Eta berau eraikitzeko erabaki irmoa hartua dugu guk, ETAk, zein euskal jendarteak. Eta hala erakutsi behar dugu larunbatean Donostian egingo den manifestazioan. Gazte guztioi dagokigu etorkizun hobe horren alde lan egin duten militante guzti horiei gure babesa adierazi eta bake bidean laguntzea, Grazi Etxebeherek erakutsi zuen gisan. Guda baten erdian jaio ginen, eta gu gara, erabaki propioak hartuz guda honi dagokion amaiera emango diogunak.
Gotzon Elizburu, Garazi Mugertza, Iraitz Salegi, Maialen Etxeberria, Mikel Button, Mikel Moreno, Aitor Anda, Irati Sienra. #9akLibre auziko kideak
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gerra Urte, Gezur Urte!
Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.
Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.
Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]
Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.
Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]
Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]
Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:
Usaian bezala, agertu ziren baratze zokotik, Mercedesa pasaiaren erdian berean aparkaturik, errotak ez zikintzeko belar eta istiletan, eta jin ziren atarirainoko bidexkan gaindi, triki-traka, plater handi bat eskutan. Usaian bezala, ageri zen la bûche prestatu zutela... [+]
Udazkena amaitzen den ber, Euskararen Egunean, euskararen urtaroan edo Durangoko Azokan beleak agertzen dira. Euskararen erabileraren inkesta soziolinguistikoen emaitzez jakitun, "politically correct" ariketak ez du inor harritzen jada. Ttattarrik gabe, cool eta irria... [+]
2025erako teknologia aurreikuspenen azterketa arina egin dut. Urtero bezala, medioetan 2025ean teknologiak ekarriko duenaz hitz egiterakoan diskurtsoa oso antzekoa da. Teknologiaz idazten dugun askok badugu etorriko denarekiko gehiago jakiteko larritasuna, berria aurreratzeko... [+]
Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]