Iragana aurrez aurre
Martxoaren 22ko lehen orduak ziren. Eguraldia, euritsua eta hotza. Geltokia hutsa zegoen eta kantina itxita. Alako batean, bozgorailuak Bartzelonatik zetorren trena iristear zela iragarri zuenean, soilik bidaiari bakanen bat gerturatu zen nasara.
Trenera igo ziren bidaiaren artean, sorbaldan zaku txuri handia zeraman marinel bat zegoen. Marinela bagoiz bagoi ibili zen, lehen klasean konpartimentu huts bat aurkitu arte. Leku zabala eta lasaitasuna nahi zituen. Han, zakua buruki gisa jarrita, bere gorpuz handia luzatu zuen eserleku erosoan.
Guillarei -Pontevedran trena hartu duenetik, hogei ordu baino gehiago igaro dira. Venta de Bañosko geltoki hau hirugarrena da; etxera eramango duena, azkenean.
Goizaldeko hiruak dira eta ezin dio azken bi urteko bizimodu militarra amaitu dela pentsatzeari utzi. Amaitzea desio zuela zirudien arren, orain zalantzati sentiarazten du, kezkati.
"Oso ongi gogoratzen zuen guztia, berriki gertaturikoa izan balitz bezala. Baina kuartelean dena ez zen desatsegina"
Bidai osoa darama gauza berean pentsatzen. Hori saihesteko memoria ariketa txiki bat egitea pentsatzen du. Hala ere, badaki hori ihes egitea dela, etorkizunari aurre egin nahi ez izatea.
Hilabete gutxi batzuk lehenago, bazirudien bizimodu hura ez zela amaituko, betiko egongo zela itsasontziaren zubian. Orain ohartzen da han babestua sentitzen zela, seguru. Egoera mendean zuen, guztiek estimatzen zuten eta begirunea zioten. Orain, aldiz, etxerako bidean, zalantzaz beteta zegoen, gerturatzen ari zitzaion errealitatearen aurrean. Kezka, beldurra, behin eta berriro erantzunik gabeko galdera, zer egin dute nirekin?
Lehen urratsak
Ferrolea iritsi zenekoa oroitzen du. Egun eta erdiko bidaia izan zen. Bagoi berean zihoazen ehun bat gipuzkoar, tartean, peludo (Itsas Armadan sartu berria) batek, Ferrolen zegoen donostiar bati eskatua zion geltokian zain egoteko, ezagun guztien dirua eta zorroak biltzearren. Izan ere, lehen egunak oso arriskutsuak ziren. Oso neurri egokia izan zen, nahiz eta denborak eta esperientziak erakutsi zion kuartelean etengabea zela arriskua.
Kontakizun honetako protagonistak, Ferroleko kuartelean emandako lehen gau hartako ezintasuna eta hotz sentsazioa oroitzen du. Orduak eman zituen biluzik, dutxa hartzen, ile-apaintzailearekin, eta bere neurriekin batere bat ez zetozen uniforme zein oinetakoen artean. Uniformeek, soinean mozorroak ziruditen. Lagunak ere ez zituzten ezagutzen.
Ezin ahaztu Marinelaren gida, hainbat aste eman zituzten liburuxka hura buruz ikasten, kuarteletik atera ahal izateko.
Oso ongi gogoratzen zuen guztia, berriki gertaturikoa izan balitz bezala. Baina kuartelean dena ez zen desatsegina. Goizetan, kaiko zabaldegira –desfilatzen ikastera– atera aurretik, “¡banoa… banoa…!” oihuak entzuten ziren. Loroño eta Txurrogilea ziren. Lehenak denetik saltzen zuen, eta bigarrenak txurroak. Egin berriak izan ez arren, gustura jaten zituzten.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]
Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]
Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]
Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]
Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]
Iragana ulertzen saiatzen eta etorkizuna bideratzen, oraina joaten zaigu zenbaiti. Nire proiektuetako bat (hasi baina landu ez dudana oraindik) dudan zuhaitz genealogikoa egitea da. Horretan lagunduko didan liburutxo bat ere erosi nuen. Baina, hain da handia lana, liburutxoa... [+]
Desgaitasun fisikoa duen arkitekto baten alabaren etxea bisitatu ondoren idazten dut honako hau.
Desgaitasun fisikoa duten pertsonen taldeek ez dute arkitektoa maite, beraien bizitza zailtzen duen gaizkile bat kontsideratzen baitute. Gorrotoa ulerkorra da: arkitektoaren lanak... [+]
Ortutik itzuli berritan erabaki nuen Twitterretik alde egitea, oraindik Twitter zenean. Auzolan batera joan nintzen, brokoliak eta azaloreak landatzera, eta mindfulness efektua zapuztu zidan algoritmoak, idazle feminista transgorrotatzaile baten txioak jaurtitzearekin... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]
Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]
Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]