Europako ekialdea errusiar gasik gabe utzi du Ukrainak, Gazpromekin hautsita
Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.
Erabaki esanguratsua hartu du Volodymyr Zelenskyren gobernuak: ez du berritu Gazpromekin zuen bost urteko kontratua, herrialde horretatik Europar Batasunera errusiar gasa igarotzeko. Hala, 800 milioi euro jasotzeari utziko dio Ukrainak, eta Gazpromek, berriz, 5.000 milioi euroko galerak izango dituela kalkulatu dute.
Baina erabaki horren ondorioak Europa osoan nabarituko dira, batez ere Europa ekialdean. Zenbait herrialdek oraindik errusiar gasarekiko menpekotasun handia dute, hala nola Moldaviak, Hungariak eta Eslovakiak.
Hain justu, Errusiarekin harreman estuenak dituztenak dira, eta jadanik iragarri dute gas kontsumoa gutxitzeko erabakiak hartu beharko dituztela, Moldaviak kasu. Eslovakiak, bere aldetik, Ukrainari argindar hornidura eteteko mehatxu egin dio ordainetan.
Errusiak duela ia hiru urte Ukraina inbaditu zuenean, Europar Batasuneko herrialdeek neurriak hartu zituzten errusiar gasarekiko zuten menpekotasuna gutxitzeko. Ondorioz, gaur egun Europan kontsumitzen den gasaren zati handiena Norvegiatik dator, baita AEBetatik eta Ekialde Hurbiletik ere, GNL gas likidotuaren bidez.
Errusiatik EBra igarotzen zen Bratstvo gasbidea irekita zegoen oraindik, eta hori da orain Ukrainak etetea erabaki duena. Hala, hamarkada askotako errusiar gasaren aroari amaiera eman dio sinbolikoki Zelenskyk. 2021ean Europara inportatzen zen gasaren %45 Errusiakoa zen, 2023an %10 baino ez
Errusiak Europarako gasbide nagusienak behin behinean itxi zituen, tartean Nord Stream eta Yamal deiturikoak. Gainera, hortik denbora batera Nord Stream 1 eta Nord Stream 2 gasbideak saboteatu egin zituzten; itxura guztien arabera AEBen itzala dago eztanden atzean.
Baina Errusiatik EBra igarotzen zen Bratstvo gasbidea irekita zegoen oraindik, eta hori da orain Ukrainak etetea erabaki duena. Hala, hamarkada askotako errusiar gasaren aroari amaiera eman dio sinbolikoki Zelenskyk. 2021ean Europara inportatzen zen gasaren %45 Errusiakoa zen, 2023an %10 baino ez.
Aurreikus zitekeen erabakia da, Ukrainako presidenteak berak esana baita ez zuela utziko Errusiak "gure odolarekin" milaka milioi irabaztea. Baina, hala ere, adituen esanetan hornidura eteteak eragina izango du Europar Batasuneko herrialdeen energia kostuetan, batez ere Alemanian.
Donald Trumpek agindutako muga-zergak indarrean sartu dira: Kanadak eta Mexikok %25ekoak izango dituzte eta Txinak %10ekoa. Kanadak zifra bereko arantzelekin erantzungo du. Mexikok arbuiatu du AEBko Gobernuak esan izana organizazio kriminalekin loturak dituela herrialde horrek... [+]
Larunbatean hamarnaka milaka herritar manifestatu dira Berlinen eta Alemania osoan. Otsailaren 23ko hauteskunde orokorren atarian, gainontzeko alderdiei eta bereziki CDU alderdi kontserbadoreari exijitu diete AfD eskuin muturreko alderdiarekin harreman oro eteteko.
Manifestazio jendetsuak egin dituztean larunbatean Argentinako hainbat hiritan. Javier Milei presidenteak "pedofilo" deitu ditu LGBTIQ+ pertsonak Davoseko Munduko Ekonomia Foroan.
Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.
Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.
Kongoko Ipar-Kivuko Goma hiriburura sartu eta bereganatu du Martxoak 23 talde armatuak. Zabalpena aitzina doa eta Bukavu Hego-Kivuko hiriburua dute orain xede. Herritarrak karrikara atera dira, M23aren aurka eta Ruandak eta Mendebaldeak erakunde armatu horri erakutsitako... [+]
Gure bizitzetan pantailen inbasioa azkartu da azken urteotan. Euskal Herrian, alde batetik, “pantailak euskaraz” nahi ditugula diogu ikus-entzunezkoen eskaintza handitzeko, eta bestetik, antolatzen gara eskoletan askotariko pantailek irabazi dituzten eremuak... [+]
Mendebaldeko Saharako giza-eskubideen egoeraren azterketa egiteko bidaia egin dute Euskal Fondoko eta Eusko Legebiltzarreko kide batzuek. Hegazkinetik ezin izan dute jaitsi ere egin. Legebiltzarkideek Marokoren jarrera “lotsagarria eta onartezina” dela adierazi dute.
Mexikoko bi emakume hauen bizitzak indarkeriak eta desplazamenduak zeharkatzen ditu. Haien familiako edo komunitateko kideak hiltzen ikusi dituzte, eta krimen antolatuak zabaltzen duen terrorea azalean sentitu dute; mehatxuak, jazarpena... ohiko dituzte. Baina horrek guztiak... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]
Japonia, VIII. mendea. Nara Aro betean furoshiki terminoa erabiltzen hasi ziren, baina Edo Arora arte (XVII-XIX. mendeak) ez zen hedatu. Furoshiki objektuak ohialetan biltzeko artea da, baina bere etimologiak garbi uzten du bere jatorria: furo hitzak bainua esan nahi du eta... [+]
Gaur egun, Gazan su-etena dago, eta ez dakigu noiz arte iraungo duen; bitartean, sarraskiak, anexioek, kolonizazioak eta era guztietako giza eskubideen urraketek bere horretan diraute gainerako lurralde okupatuetan. Jarraian irakurriko dituzunak ez dira kasu isolatuak,... [+]
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Saskibaloi talde israeldarraren eta Baskoniaren arteko lehia bertan behera uztea exijitzeko manifestua aurkeztu du Palestinaren aldeko mugimenduak. Euskal Herriko 40 saskibaloi klub, talde zein Baskoniako zaletuen taldek, kirol munduko 91 pertsona ezagunek eta Gasteizko 65... [+]