“Gau horretan denak gainezka egin zigun, eta egoera jasangaitza iruditu zitzaigun”

  • Jai gogorrak pasa dituzte Maddi Zubillagak (Aiete, 1991) eta Leire Bayonek (Aiete, 1993). Donostiako Piraten Zirgari taldeko kideak dira biak, eta kaiko jaigunean, Puntu Morean, Aste Nagusiko erasoak kudeatzeaz arduratu dira gainerako hainbat kiderekin batera. Aurten, lehen aldiz, jai egun bat bertan behera utzi dute eraso matxistak salatzeko.

     


2019ko irailaren 11n - 08:32
Leire Bayon eta Maddi Zubillaga, Zirgariko kideak. (Argazkia: Malen Aldalur)

Iaz sortu zenuten Zirgari lan taldea. Aurten zein berrikuntza izan dituzue?

Leire Bayon (L.B.): Besoko moreak atera ditugu.

Maddi Zubillaga (M.Z.): Piraten jaiguneko Puntu Morean banatu ditugu, eta hauek janzten zituztenei protokoloa eman eta azaldu diegu. Horrela, presentzia handitzea eta aliatuak areagotzea lortu dugu.

Jaien aurretik, erasoei erantzuteko udalarekin eduki al zenuten harremanik?

M.Z.: Udalaren Festak sailarekin elkartu ginen, baina ez protokoloaren inguruan hitz egiteko. Erasorik gertatuko balitz, elkarretaratzeak iraun bitartean Bulebarreko jarduera bertan behera uzteko baimenak eskatzeko baizik. Guk argi geneukan ez genuela beraiekin elkarlan bat abiatu nahi, izan ere, gu mugimendu autogestionatu bat gara, eta gure helburua da gunearen segurtasuna bermatzea. Dena den, esan genien uste dugula baliabide asko dituztela beraien erantzunkizunak behar bezala betetzeko. Guk ez dugu elkarlanik nahi, baina udalak bere ardurak hartzea nahi dugu.

Izan ere, uste dugu udalak dituen baliabideekin gehiago egin dezakeela. Guk modu autogestionatuan egiten diogu aurre Puntu Moreari. Beraiek, aldiz, Bretxan jarri zuten informazio gunea gauez itxi egiten zuten. Bestalde, argi utzi nahi dugu, jaso genituen eraso guztiak ez zirela piraten gunean gertatu, baina gehienak piraten gunean salatu zirela, izan ere, udalak eskaintzen duen alternatiba bakarra Ertzaintzarengana joatea da.

Zein unetan eta nola erabaki zenuten egitaraua bertan behera uztea?

L.B.: Asteartea izan zen eraso gehien egon ziren gaua. Gau horretan bi asistentzia eduki genituen eta bi emakumeri Ertzaintzararengana eta ospitalera joaten lagundu behar izan genien. Zirgariko kideak eta Donostiako mugimendu feministako aliatu bat aritu ziren horretan, eta Puntu Morean hiru lagun inguru geratu ginen salaketa gehiago jasotzen. Gainera, azken bi eraso horien berri eduki ostean, astearte gauean, ekitaldi moduko bat egitea erabaki genuen, eta oholtzara igo ginen erasoen berri eman eta salatzeko asmoz. Orduan, oholtzatik bertatik neska batzuk eraso bat salatzen ikusi genituen eta mutilak gunetik kanporatzean modu oso biolentoan erantzun zuten.

M.Z.: Gau horretan denak gainezka egin zigun eta egoera jasangaitza iruditu zitzaigun.

Erraza izan zen erabakia hartzea?

L.B.: Zalantza asko izan genituen, Puntu Morean ginenok ez genuen argi ikusten, baina erasotuak izan zirenekin batera ibilbide juridikoa egin zutenek argi zuten kontua ezin zela horrela geratu.

M.Z.: Gainera, jaiegun bezpera zen, eta bagenekien festa bertan behera uzteak kalte ekonomikoak ere eragingo zituela piraten mugimenduarentzat. Dena den, gunearen arduradunekin hitz egin genuen eta handik ordu gutxira Flamenkada deitu zuten. Aho batez erabaki genuen asteazkenean jaia bertan behera uztea.

Jaiak bertan behera utzi eta auzolanera deitu zenuten.

L.B.: Niretzat sorpresa oso polita izan zen piraten erantzuna.

M.Z.: Txosnak plastiko beltzez itxi genituen, pankartak egin genituen, Kijera gaztetxean bazkaria prestatu zen, eta gauean, haserre zeuden herritarrek deituta kazerolada bat ere egin zen. Ikatz kaleko tabernek ere ederki erantzun zuten.

Dena den, udalaren erantzunarekin ez zineten pozik geratu.

M.Z.: Ez. Asteazkenean guk 13:00etan prentsaurrekoa egin, eta eguerdiko albistegian alkateak esan zuen bi eraso egon zirela, eta jaiak normaltasunaren barruan ari zirela igarotzen. Gau osoa ospitalean eta komisaldegian pasa eta gero, amorru handia sentitu genuen. Gogorra izan zen ikustea guk dena ematen genuen bitartean berak festarekin normaltasun osoz jarraitzen zuela.

Kazerolada egin zenutenean tentsio uneak sortu ziren.

L.B.: Gaztelubidek urtero egiten duen festa hori beti errespetatu izan dugu. Urtero kentzen dugu jai guneko musika beraien abesbatzak abestu dezan, baina aurten oso haserre geunden. Alkateak erreakzioren bat izatera behartzeko genuen modu bakarra zen, han bertan baitzegoen. Tentsioak gora eta behera, barruak askatzeko ondo etorri zitzaidan.

Bukaeran Puntu Morean jasotako testigantzak irakurri zenituzten. Zein izan zen jendearen erantzuna?

M.Z.: Eraso ugari izan ziren guztira eta garrantzitsua iruditzen zitzaigun zein eraso izan ziren esatea jendeak egoeraren gordina ikus zezan. Testigantzak irakurtzen ari ginen bitartean isiltasun handia zegoen, jendea adi-adi ari zen testigantzak entzuten. Gainera, salaketa telefonoan jasotako mutil kuadrillen broma deiak ere aipatu genituen eta horien berri ematean jendea txistuka hasi zen.

Jaien ondoren atera zenuten komunikatuan, salaketa prozesuan pasatu beharreko guztia salatu zenuten.

M.Z.: Prozesua oso gogora izan zen. Inpaktu altuko testigantza bat jaso genuen, eta ikusi genuen erasoa jasan zuen emakumea shock egoeran zegoela. Denon artean zituen aukerak aurkeztu genizkion. Harrera goxo bat egiten ahalegindu ginen, eta esan genion berak hartutako erabakia errespetatuko genuela. Salaketa prozesua abiatu nahi zuela erabaki zuen. Behin ospitalean geundela, esan zioten ezin zizkiotela probak egin salaketa judizialik gabe. Harrera oso hotza izan zen eta ez zuten bere egoera kontuan hartu, esku bat apurtu izan balu bezala tratatu zuten. Ondoren, gure kabuz jaitsi ginen komisaldegira. Harrerako emakumeak mikrofonotik eta kristal bat tarteko zela esan zion gertatutakoa kontatzeko. Gero, gainera, ertzainek behin eta berriz galdetu zioten gertatutakoa, hala egingo dute beti, baina bazirudien noiz harrapatu zain zeudela. Prozesu oso luzea eta hotza izan zen.

Udalarekin bildu zarete jaien ondoren?

M.Z.: Jaietako ostegunean bildu ginen berriro Festak sailekoekin. Estropaden ondoren bilera bat egitekotan geratu gara, eta gure salaketa, eskari eta iritziak dagozkien lekura eramatekotan geratu dira.

Hau guztia eta gero, lortu duzue zuen buruak zaintzeko tarterik ateratzea?

M.Z.: Saiatu gara gure artean zaintzen, eta polita izan da denok elkarrekin sortu dugun indarra. Norbanako moduan gogorra izan arren, saretzea ikaragarria izanda.

L.B.: Ni oporretara joan nintzen jaien ondoren, baina ez nuen deskonektatzea lortu. Orain asmoa dugu taldean sentipenak eta bizipenak konpartitzeko, uste dugu on egingo digula.


Azkenak
2024-08-14 | ARGIA
Israelek preso palestinarrak erabiltzen ditu tunelak eta eraikinak miatzeko

"Gure bizitzak haienak baino garrantzitsuagoak dira", esan dio Israelgo armadako soldadu batek Israelgo komunikabide bati.


2024-08-14 | Kanaldude
EuskarAbentura: gazteen paregabeko espedizioa

Joan den uztailean, hilabete batez, 127 gaztek 400 kilometroko espedizioa oinez egin dute Euskal Herrian gaindi. Abenturazale haiek Jzioquitarrak deitzen dira eta 30 egunez, 27 herri bisitatu eta hainbat euskal eragile ezagutu dituzte. Aurten, EuskarAbenturako helburuak aise... [+]


Ostalaritza patronalak Gipuzkoako txosnei TicketBai ezartzea eskatu dio Aldundiari

EAEko hiru hiriburuetan udako jaiak ospatzearekin batera, etorri dira, berriz ere, ostalaritzako patronalaren kexuak jai herrikoien aurka. Gipuzkoako Ostalaritzaren elkarteak Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatu dio Arabakoaren bidea jarraitzeko, eta txosnei eta kale saltzaileei... [+]


Palestinaren alde mobilizatuko dira Bilboko Aste Nagusian

Palestinarekin Elkartasuna ekimenak antolatu du Aste Nagusian Israel borrokatu lelopean. Bilboko Aste Nagusiaren bezperan, ostiralean, 19:00etan, egingo dute mobilizazioa.


Pablo Gonzalez espioitzagatik ikertzen jarraituko du Poloniak

Poloniako Fiskaltza Nazionaleko bozeramaileak adierazi du euskal kazetaria oraindik formalki akusatu ez badute ere, “legearen arabera auzi-ihesean akusatua” izan daitekeela. Gonzalez preso trukean sartzeko erabakia Washingtonetik etorri zen, baina Poloniako zerbitzu... [+]


Juan Luis Goenaga artista zendu da, 74 urterekin

Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.


Ibilbide dekolonialak (I)
Donostia: non gogoa, han ezpata


2024-08-14 | Mikel Aramendi
Israel, Iran eta bi elefanteak

Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]


Musk amen-omenka, trumpismoa besarkatzen

Munduko bigarren gizonik aberatsena, Elon Musk, gezurrak eta mezu sektarioak hedatzen, propaganda egiten ari zaio Donald Trumpi, inkestek gero eta gehiagotan diotenean Kamala Harris izango dela AEBetako hurrengo presidentea.


Grezian piztutako suteek hildako bat eta 50.000 pertsona ebakuatu baino gehiago eragin dituzte

Gutxienez 10.000 hektarea kiskali dira Atenasetik gertu, eta dozenaka etxe eta enpresa kiskali dira, EFEk jaso duenez. Greziako Gobernuak suteei aurre egiteko laguntza eskatu dio Europar Batasunari.


Hamar gizon atxilotu dituzte asteburuan, emakumeen aurkako indarkeria egotzita

Zortzi pertsona atxilotu dituzte Nafarroan, beste biak, berriz, Gasteizen. Horrez gain, Algortako Portu Zaharreko jaietan gertatutako sexu eraso bat salatzeko elkarretaratzea egin dute, astelehenean.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


Paquita Bretos Andueza zendu da, mendizale aitzindari eta antifrankista

96 urterekin eman du azken hatsa. Nafarroa Garaian zein Euskal Herri osoan, mendizaletasunaren aitzindarietako bat izan zen, Angel Oloron senarrarekin batera.


2024-08-13 | Euskal Irratiak
Aitor Elexpuru: “Larhunen ez dugu gehiago eraiki dadin nahi, baizik dagoena hobe kudeatua izatea”

Abuztu hasierarekin batera, bero, idorte eta su arriskuak altuak dira mendiguneetan. Arriskuen murrizteko nahian, 2021tik, Lapurdi eta Nafarroako mendigunea osatzen duten hiriek zonbait protokolo eta konbentziotan elkartu dira, mugaz gaindi. Horien artean, “Gure... [+]


Eguneraketa berriak daude