"Isiltasunean dagoen historia guztia argitara" ateratzeko asmotan egingo dute ikus-entzunezkoa.
Dokumentala Martxoak 3ko testigantzez osatuko dute, izan ere, Memoria Garako kideek adierazi dutenez, “askotan pentsatzen da 1976an Gasteizek bizitako guztia ongi kontatuta eta idatzita dagoela eta ez da egia, oraindik mikroistorio berri asko daude deskubritzeko“.
Hala ere, dokumentalaren ideia beste ekimen batean hasi zen ernaltzen; Denbora galduaren bila, txokolate eta madalena bat oroitzapen baten truke jardunaldian, hain zuzen ere.
Jardunaldia Marcel Proust idazlearen Denbora galduaren bila eleberrian oinarriturik zegoen: “Eleberriaren protagonistak zaporeen laguntzaz bere oroimena astintzen zuen, eta gure bertsio propioa antolatu genuen Zaramagan, txokolate eta madalena baten bueltan, jendarteari Martxoaren 3ko oroitzapenak konpartitzeko gonbitea luzatuz“, azaltzen dute Memoria Garako kideek.
Gainera, gehitzen dute beharrezkoak direla horrelako jardunaldiak gaur egun ere: “Oso ariketa aberasgarria eta polita izan zen, bertan egondako guztiontzat. Martxoak 3ko zauriak irekia darrai Gasteizen eta horrelako ariketa erreparatzaileak eskeini behar dira, herri memoria elikatzeko eta zaintzeko”.
Egun horretako esperientzia oinarri hartuta, argi izan zuten lehenengo momentutik proiektuarekin jarraitzeko beharra, eta horrela sortu zen dokumentalaren ideia: “Grabatutako guztiarekin zerbait egitea posiblea zela pentsatu genuen; testigantza gehiagorekin osatzea, idazleen hausnarketak gehitzea…”.
Memoria Gara ekimena 2018ko irailan aurkeztu zen. Arlo ezberdinetako gasteiztarrek sinatutako manifiestu batean oinarrituta, Zaramagako San Frantzisko elizan Memoria eta Giza Eskubideen Zentro bat eraikitzea helburu.
Bi ardatzetan oinarritu dituzte orain arteko ekimenak: Eliza eta erakundeekin harremanak eta bilerak eta Martxoak 3ko Eliza Memoria zentro bat bilakatzeko aldarrikapenaren herri-babesa lortzeko ekintzak, besteak beste, Sinadura bilketak, Eliza Inguratu giza-katea, Zaramaga auzoko memoriari buruzko liburu baten argitalpena eta lehen aipatutako Denbora galduaren bila jardunadia.
Hala ere, beraiek argi dute dinamika guzti hauek helburu jakin batera bideratuta dauden tresnak baino ez direla: “Euskal Herrian azken hamarkadetan gertatutako hainbeste borroka, sufrimendu eta bizipen ugari kontatzeke daude. Horregatik aldarrikatzen dugu Memoria eta Giza Eskubideen zentroaren beharra, ekimen dinamikoak egin beharko dituena era zabal batean memoria osoa lantzeko. Proiektu hori gauzatu arte, bitartean, gure baliabideekin bidea egiten jarraituko dugu“.
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]
“Gaur eguerdiko albistegian, zuen hiriburuko alkatea ikusiko duzue, torturatu gintuen gorputz militarrari hiriko plaza nagusia eskaintzen. Gaur eguerdiko albistegian, gure lagun eta senideak hil zituen egitura ikusiko duzue gure kaleetan desfilatzen. Eta guk, beste egun... [+]
La Cumbre Jauregia biktimen aitortzarako, erreparaziorako eta dibulgaziorako gune bilakatzeko proposamena egin dute memoriaren inguruan dabiltzan hainbat taldek eta Joxean Lasa eta Joxi Zabalaren senideek. Memoria Demokratikoaren Legearen arabera, eraikina Donostiako Udalaren... [+]
1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.
Orain 180 urte sortu zenetik lehen aldiz, kuarteletik kanpo eta Gasteizko erdigunean ospatu du Guardia Zibilak bere patroiaren eta hispanitatearen eguna. Bertan izan dira Gasteizko alkate Maider Etxebarria, Espainiako Gobernuko ordezkari Marisol Garmendia, Gasteizko gotzaina eta... [+]
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.
"Gerraren Oroimena" izeneko ibilbidea osa dezakezue noiznahi Usurbilgo erdigunean.
Ez dakit elkar ezagutu zuten Lapurdin. Enrique Gómez Korta 1979ko ekainaren 25ean hil zuen Batallón Vasco Español-ek Baionan. Pakito Arriaranek 1978ko azaroan ihes egin zuen Iparraldera eta urtebete eman zuen bertan, atentatuak saihestu aldera Venezuelara... [+]
Segundo Hernandez preso anarkistaren senide Lander Garciak hunkituta hitz egin du, Ezkabatik ihes egindako gasteiztarraren gorpuzkinak jasotzerako orduan. Nafarroako Gobernuak egindako urratsa eskertuta, hamarkada luzetan pairatutako isiltasuna salatu du ekitaldian.
Historiak laguntzen digu ulertzen zer gertatu zen, baina baita gaur egun zer garen ulertzen ere. Nola ulertu gaur egungo mundua AEBetako sorrera eta Frantziako Iraultzaren sorrera ezagutu gabe? Nola ulertu gaur egungo Mendebaldeko hegemonia azken bost mendeetako kolonialismo... [+]
Euskal Herriko azken 50 hamarkadetako historia soziopolitikoa eta kulturala ezagutzeko erreferente da Lazkaoko Beneditarren dokumentazio funtsa. Funtsak orotariko afixa eta pegatinez gain, euskal mugimendu politikoei edota euskal gaiei buruzko ehunka artxibo gordetzen ditu.
Iragan asteazkenean, Gogora Institutuko Zuzendaritza Kontseiluko bost kide independenteak hautatu zituzten Gasteizko Legebiltzarreko Justizia eta Giza Eskubideen Batzordean. EAJren eta PSE-EEren abstentzioek Pilar Garaialde Salsamendi zuzendaritzatik kanpo utzi zuten. Bera zen,... [+]