Gasteiz: “Sexu-disidentziatik arrakalatu dezagun sistema, zaintza-lanen aitorpenetik eta gure pribilegioak zalantzan jarrita”

  • Ehunka emakume*, bollera eta trans bildu dira Gasteizen Gora borroka feminista, antiarrazista eta antikapitalista lelopean. Inoiz baino gehiago, dena aldatzeko eta arrakala handiak sortzeko garaia dela adierazi dute.

Argazkia: @lbueriberi

2021eko martxoaren 09an - 08:26

Manifestazioa San Anton plazatik hasi da, arratsaldeko 19:00etan eta Frantzia kalean aurrera egin du. Alde Zaharreko Gaztetxetik 18:30ean abiatu da Negeak (Gasteizko neska* gazteon antolakundea) antolatutako gazte blokea Neska gazteok elkar saretuz sistema arrakalatu lelopean. Baina emakume gazteak ez dira protagonista bakarrak izan, bizitzan garai desberdinetan dauden emakumez* betetako manifestaldia izan da. Martxa ibilbidearen hainbat puntutan gelditu da eta tarteka zera oihukatu dute: “Aprobetxa dezagun pandemiak ekarri duen krisi-egoera dena aldatzeko!”. 

Osasun krisia

COVID-19ak sortutako osasun-krisia hasi zenetik, argi geratu da feminismoetatik oihukatzen ari dena: emakumeak* (eta gehienak migratuak) direla bizitzari eusteko ezinbestekoak diren zaintza-lanak egiten dituztenak. Krisi sanitarioak sortutako egoerak, gainera, areagotu egin du etxeko eta zaintza esparruko langileen esplotazioa, askoren kaleratzea, etxebizitza egoera larria eta independentzia falta, sexu-langileen diru-sarreren galera, haiekin eta beren haurrekin bizi diren emakumeen aurka erasotzaileek indarkeria askatasunez erabiltzea.

Horregatik, zaintzaileen balioa eta pertsona guztiak zainduak izateko eskubidea bermatuko duen zaintza-sistema komunitarioa eskatu dute. Publikoa, zaintzaren inguruko negozioarekin amaitu behar delako, eta komunitarioa, ulertzen dutelako pertsona guztien erantzukizuna dela dagokigun zaintzaren ardura hartzea. Gogora ekarri nahi izan dute eremu komunitarioak antolatzearen garrantzia.

Era berean, pandemiaren aitzakiapean kaleak militarizatu izana eta kolektibo zaurgarrienekin izandako gehiegikeria eta jazarpen poliziala salatu nahi izan dute, besteak beste egoera administratibo irregularrean dauden emakumeen bizimodu eta bizilekua arriskuan jarri izana. Hala, oihu egin dute: “Inor ez da ilegala!” Atzerritarren Legea berehala indargabetzea eskatu dute, “jendearen bizitzekin zital jokatzen baitu”.

Genero disidentzia

Pertsona transak ere aintzat hartu dituzte, sistema matxista eta transfobo honek sistematikoki zigortzen baititu. Transexualitatearen patologizazioa desagerraraziko duen trans legea onartzeari premiazkoa iritzi diote.

Sistema heteropatriarkal, arrazista, transfobo, kapitalista eta biozida honetan arrakala handiak egiteko deia luzatu dute, eta neoesklabotasun eta deslokalizazio ereduak suntsitzeko. Baita kontsumo kontziente, arduratsu eta eraldatzailean oinarritutako ekonomiaren aldeko apustua egiteko ere. Hala egin dute aldarri: “Sexu-disidentziatik arrakalatu dezagun sistema, zaintza-lanen aitorpenetik eta gure pribilegioak zalantzan jarrita”.

Transnazionalak

Transnazionalak gero eta gehiago dira, baliabide naturalak suntsitzen eta arpilatzen dituzte eta langileen lan-eskubideak ahalik eta gehien murrizten dituzte. Malgutasun eta zigorgabetasun handiena duten herrialdeetan lan egiten duten transnazional horietako batzuk Euskal Herrian badaudela salatu dute. “Gutxi batzuek etekina ateratzen duten bitartean beste asko dena galtzen ari dira. Mugak pertsonentzat ixten diren bitartean, merkantzien eta bizitzen trafikorako irekitzen dira”.

Ekitaldiak Andre Mari Zuriaren enparantzan izan du itxiera rap feministaren eskutik, @Haizeatxo abeslariaren eskutik: “Poliziak ez nau zaintzen, nire lagunek bai”, abestu du.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Martxoak 8
Gure istorioak berreskuratzea eskubideak defendatzeko

Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]


Pintaketa faxistak egin dituzte Maulen aldarri feministen aurka

Martxoak 8an egindako pintaketak gainetik margotu dituzte ikur faxistekin Zuberoako hiriburuan. Horren aurrean elkarretaratzera deitu dute, astelehenean.


2025-03-08 | ARGIA
ARGAZKI GALERIA
Mugimendu Feminista: “Faxismoaren kontra, ausardia eta aliantza feministez armaturik gaude”

Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.


2025-03-08 | ARGIA
Bilgune Feminista
“Feminismoa da heldulekurik argiena desio dugun Euskal Herrirako”

Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]


Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


2025-03-05 | Leire Artola Arin
Zaintza eskubidea aldarrikatuko dute sindikatuek ostegunean

Martxoaren 6an 11:00etan Bilbon eta Iruñean mobilizazioak egingo dituzte sindikatuek, patronalak eta Eusko Jaurlaritza zein Nafarroako Gobernua interpelatzeko, zaintza eskubide kolektiboari dagokionez.


2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


2025-02-26 | Leire Artola Arin
Irene Ruiz, Itaiako kidea
“Instituzioak beraiek ere badira oldarraldi matxistaren erantzule”

Martxoak 8aren izaera iraultzailea berreskuratzeko deia egin du Itaia emakumeen antolakunde sozialistak. Irene Ruiz Itaiako kideak azaldu digunez, “oldarraldi erreakzionarioaren eta matxismoaren aurrean proposamen iraultzailea hauspotu eta kontzientzia sozialista... [+]


M8an faxismoaren kontra eta aliantza feministen alde egingo du Euskal Herriko Mugimendu Feministak

Martxoaren 8an kalera ateratzera deitu ditu herritarrak mugimendu feministak, "desberdinkeriek bere horretan" dirautelako. Zapalkuntza mekanismo berriak agertu direla salatu dute, eta feminismoa "ezkerreko borroken erdigunera" eramateko beharra aldarrikatu.


Zapi morea

Andre zahar dotorea senarraren besotik zihoan gurutzatu ginenean. Bistaz ezaguna, oker samar zegoela ikusi nuen, adinaren ajeak. Benetako señora eibartarra: perlazko lepokoa; ilea kardatuta harro-harro, ostirala izanda, ile-apaindegian goizean egon zela ezagun zuen. Gure... [+]


Eguneraketa berriak daude