Gasteiz: “Sexu-disidentziatik arrakalatu dezagun sistema, zaintza-lanen aitorpenetik eta gure pribilegioak zalantzan jarrita”
Ehunka emakume*, bollera eta trans bildu dira Gasteizen Gora borroka feminista, antiarrazista eta antikapitalista lelopean. Inoiz baino gehiago, dena aldatzeko eta arrakala handiak sortzeko garaia dela adierazi dute.
Manifestazioa San Anton plazatik hasi da, arratsaldeko 19:00etan eta Frantzia kalean aurrera egin du. Alde Zaharreko Gaztetxetik 18:30ean abiatu da Negeak (Gasteizko neska* gazteon antolakundea) antolatutako gazte blokea Neska gazteok elkar saretuz sistema arrakalatu lelopean. Baina emakume gazteak ez dira protagonista bakarrak izan, bizitzan garai desberdinetan dauden emakumez* betetako manifestaldia izan da. Martxa ibilbidearen hainbat puntutan gelditu da eta tarteka zera oihukatu dute: “Aprobetxa dezagun pandemiak ekarri duen krisi-egoera dena aldatzeko!”.
Osasun krisia
COVID-19ak sortutako osasun-krisia hasi zenetik, argi geratu da feminismoetatik oihukatzen ari dena: emakumeak* (eta gehienak migratuak) direla bizitzari eusteko ezinbestekoak diren zaintza-lanak egiten dituztenak. Krisi sanitarioak sortutako egoerak, gainera, areagotu egin du etxeko eta zaintza esparruko langileen esplotazioa, askoren kaleratzea, etxebizitza egoera larria eta independentzia falta, sexu-langileen diru-sarreren galera, haiekin eta beren haurrekin bizi diren emakumeen aurka erasotzaileek indarkeria askatasunez erabiltzea.
Horregatik, zaintzaileen balioa eta pertsona guztiak zainduak izateko eskubidea bermatuko duen zaintza-sistema komunitarioa eskatu dute. Publikoa, zaintzaren inguruko negozioarekin amaitu behar delako, eta komunitarioa, ulertzen dutelako pertsona guztien erantzukizuna dela dagokigun zaintzaren ardura hartzea. Gogora ekarri nahi izan dute eremu komunitarioak antolatzearen garrantzia.
Era berean, pandemiaren aitzakiapean kaleak militarizatu izana eta kolektibo zaurgarrienekin izandako gehiegikeria eta jazarpen poliziala salatu nahi izan dute, besteak beste egoera administratibo irregularrean dauden emakumeen bizimodu eta bizilekua arriskuan jarri izana. Hala, oihu egin dute: “Inor ez da ilegala!” Atzerritarren Legea berehala indargabetzea eskatu dute, “jendearen bizitzekin zital jokatzen baitu”.
Genero disidentzia
Pertsona transak ere aintzat hartu dituzte, sistema matxista eta transfobo honek sistematikoki zigortzen baititu. Transexualitatearen patologizazioa desagerraraziko duen trans legea onartzeari premiazkoa iritzi diote.
Sistema heteropatriarkal, arrazista, transfobo, kapitalista eta biozida honetan arrakala handiak egiteko deia luzatu dute, eta neoesklabotasun eta deslokalizazio ereduak suntsitzeko. Baita kontsumo kontziente, arduratsu eta eraldatzailean oinarritutako ekonomiaren aldeko apustua egiteko ere. Hala egin dute aldarri: “Sexu-disidentziatik arrakalatu dezagun sistema, zaintza-lanen aitorpenetik eta gure pribilegioak zalantzan jarrita”.
Transnazionalak
Transnazionalak gero eta gehiago dira, baliabide naturalak suntsitzen eta arpilatzen dituzte eta langileen lan-eskubideak ahalik eta gehien murrizten dituzte. Malgutasun eta zigorgabetasun handiena duten herrialdeetan lan egiten duten transnazional horietako batzuk Euskal Herrian badaudela salatu dute. “Gutxi batzuek etekina ateratzen duten bitartean beste asko dena galtzen ari dira. Mugak pertsonentzat ixten diren bitartean, merkantzien eta bizitzen trafikorako irekitzen dira”.
Ekitaldiak Andre Mari Zuriaren enparantzan izan du itxiera rap feministaren eskutik, @Haizeatxo abeslariaren eskutik: “Poliziak ez nau zaintzen, nire lagunek bai”, abestu du.
¡¡GORA BORROKA FEMINISTA!!#Gasteiz#m8#martxoak8@haizeatxoo @argia pic.twitter.com/3vX7iA82dR
— leoo (@lbueriberi) March 8, 2021
Andre zahar dotorea senarraren besotik zihoan gurutzatu ginenean. Bistaz ezaguna, oker samar zegoela ikusi nuen, adinaren ajeak. Benetako señora eibartarra: perlazko lepokoa; ilea kardatuta harro-harro, ostirala izanda, ile-apaindegian goizean egon zela ezagun zuen. Gure... [+]
Azaroaren 30eko Greba Orokorretik "indartuta" eta "saretuta" atera dira feministak. Jone Gil Landaburu, Euskal Herriko Mugimendu Feministako kideak nabarmendu du horri esker mugimendu feministak zaintzaren auzia erdigunean jarri duela. Horrez... [+]
Martxoaren 8a egun garrantzitsua da mugimendu feministarentzat, eta azken urteetako olatuari jarraiki, aurten ere ehunka herri eta hiritako kaleak beteko dituzte emakume langileen eskubideen aldeko aldarriz. Azaroaren 30eko greba orokorraren ildotik, zaintza eskubide publiko eta... [+]
Martxoak 8a “borroka eta salaketa eguna” dela gogorarazi du Euskal Herriko Mugimendu Feministak, eta mobilizazioetara batzeko deia zabaldu du. Aldaketa kultural eta instituzional sakonak eskatu ditu, emakumeen aurkako indarkeriei aurre egiteko.
Asteartean onartu du Eusko Jaurlaritzak 2024ko lan egutegia. Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariordeak martxoaren 8a jaiegun izendatzea proposatu zuen, baina ez egun hori ez beste efemeride feministarik ez da jai izango.
Zea Maysen kantu ezagunaren bertsio bat doinutu dut neure kolkorako. Martxoa joan da ta jarri diot izena, originaletik gutxi duela badakidan arren. Heldu da apirila, eta zin dagizuet, benetan, nik ez nuela honi buruz hitz egin nahi. Martxo moretuak gainkarga dakarkigu... [+]
Euskal Herriko Emakume Migratu Feminista Zaintzaile Soziosanitarioen Elkarteko kidea da Soraya Agirre. Berak orduka egiten du lan zaharrak zaintzen, baina elkarteko %90 egoiliarrak dira, zaintzen duten zaharraren etxean bizi direnak. Alokairua lortzeko eta lan baldintzak... [+]
Pandemiak kolektiboki zenbateraino eragin gaituen sakonean aztertu gabe jarraitzen badugu ere, ez da gehiegizkoa “gureak” egin ditugun aldarrikapenak utzi dizkigula esatea. Horietako bat, zaintzak erdigunean jarri behar ditugula behingoz.
Zaintzaren auzia geroz... [+]
Genero berdintasunaren aldeko eta biztanleriaren zati handi bat pobretzearen aurkako borrokan, ikasgeletan alternatiba errealista eta bidezkoak lantzeko unitate didaktikoa plazaratu du Steilas sindikatuak: “Eskola ekofeminista eraiki dezagun”. Haur Hezkuntzatik... [+]
Denon bizitzak erdigunean. Zaintzak irauli dena aldatzeko lelopean abiatu berri du epe luzerako mobilizazioa Euskal Herriko mugimendu feministak. Otsailaren 1ean Gasteizen egindako prentsaurrekoan eman zuten dinamikaren berri. Ainhoa Olaso Sopelarekin hitz egin dugu eta azaldu... [+]
Mugimendu feministak epe luzerako prozesu bat jarri du martxan, zaintza sistema iraultzeko helburuarekin. Mobilizazio-prozesu gisa planteatu dute, eta lehen mugarria Martxoaren 8an jarriko dute.
Ostiral honetan egin dute auzi saioa Nafarroako Auzitegi Nagusian eta bertan Fiskaltzak eskatu du 15 hilabeteko zigorra 2021eko Martxoaren 8an, Nafarroako Legebiltzarraren aurrean Ainhoa Larunbek foruzain bati egindako ustezko erasoagatik.
Emakumeen Nazioarteko Egunean ere, ijito feministok ikusgai izan nahi dugu eta mugimendu feministan arrazakeriaren kontrako borroka txertatzen lagundu nahi dugu. Horretarako, ezinbestekoa dugu emakume arrazializatuen eta, zehazki, ijitoen errealitateak ezagutzera ematea... [+]
Milaka emakumek hartu dituzte kaleak Euskal Herriko Mugimendu Feministak deitutako Martxoaren 8ko mobilizazioetan. Zaintza sistema publikoa, eta antolakuntza eta borroka feministaren beharra izan dira aldarri komunak.