Gasen efektuak murrizteko, batzordea eratzea eskatu diote Nafarroako Legebiltzarrari
Nafarroako Gobernuak gasen efektuak %80 murrizteko konpromisoa hartu du munduko beste 100 eskualderekin batera. Horren harira, gaia aztertu eta erabakiak hartzeko batzorde bat eratzea eskatu dio Sustrai Erakuntza Fundazioak Nafarroako Gobernuari. Helburua 2050.urtera bitartean lortu beharko litzateke.
Nafarroako azken balantze energetikoaren (2013) arabera, garraiobidea eta industria dira lurraldean energia kontsumo handiena eragiten dutenak. “Horiek sorturiko gasak dira berotegi-efektua delakoaren eragile nagusiak”, Fundazioko kide Pablo Lorentek Ser kateari azaldu dionez.
Akordio horrekin, Nafarroako Gobernuak bat egin du aldaketa klimatikoari aurre egin nahian Parisko Nazioarteko Gailurrean sinaturikoarekin. Berotegi-efektua murriztera bidean, bio-hondakinen %75 birziklatzea, baso azalera finkatzea, energia berriztagarriaren aldeko apustua egitea eta mugikortasun sostengarria bilatzea lirateke neurri nagusiak.
Hedabideetan azaldu denez, Gobernua prest legoke trenbide garraioari buruzko azterlana egiteko; garraioaren eskari eta ahalmena, nazioarteko zabalerako trenen zirkulazioaren aukerak eta Iruñeko egungo geltokiaren etorkizuna leudeke aztergai, besteak beste. Sustrai erakuntzak uste du “trenbidea garraio publiko eta sozialerako oinarri” nagusi dela. Hala ere, ez ditu begi onez ikusten egun martxan dauden trenbide proiektuak: “Egungo trenbide proiektuek ez dute behar bezalako planifikaziorik, diru asko xahutzen da”. Horren aurrean, “garraiobideen sektorea aztertuko duen batzordea” osatzea eskatzen dio Legebiltzarrari.
Garraioaren garrantzia
Nafarroan garrantzia handia du garraiobideen sektoreak, muga-lurraldea den aldetik; baina Lorenteren aburuz “ez da eredu” mugikortasunaren eta garraiobideen gaietan: “Inoiz ez du pertsona zein salgaien garraiorako eredua planifikatu. Horren eraginez azpiegitura asko eraiki nahi izan dira, gastu publikoa handia izan dutenak”.
Horren guztiaren aurrean, “bestelako merkataritza-harreman bat” eratzea iradokitzen du Sustrai Erakuntzak: “Pertsonen beharren araberako planteamendua sortu behar genuke, eta ez kapitalaren araberakoa”. Gasen efektuak murrizteko akordioa erdiesteko, garraiobideen sektorea murriztu behar dela iritzi du Lorentek.
Nafarroako garraioaren etorkizunari begira, oraindik zintzilik da AHT proiektua. Urtarrilean, Nafarroako AHT egitasmoaren egoeraren inguruko txostena kaleratu zuen Sustrai Erakuntzak.
56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.
“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]
Eusko Jaurlaritzak epe mugarik gabe gelditu du Muruetan egitekoa zen oinezkoentzako egurrezko pasabide baten exekuzioa, Guggenheim Urdaibai Stop plataformak helegitea jarri ondoren. Museoaren sarbideetako bat izan liteke bide hori eta biosferaren erreserba barruan legoke.
Liburua da Txomin Peillenena, Animismua Zuberoan (Haranburu, 1983). Hango istorioek ekarri gaituzte Urdatx edo Santa Grazira. Besteak beste, azkena hildako hartzaren historiak, kasu honetan ez baita istorioa. Herriko ostatuan galdezka hasi, hartzaren historia lekukotzen duen... [+]
Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]
Ikastetxetako patioen eraldaketak ugaritzen ari diren arren, oraindik eraikin zaharkituak eta azpiegitura zurrunak dira nagusi hezkuntzan (barruko nahiz kanpoko espazioetan), gustura ikasi, mugitu eta harremanak izateko, pedagogia hezitzaileak garatzeko behar diren espazio,... [+]
Arroka plazako Udalinfo bulegoan herritarrentzako informazio gune bat jarriko du azaroan.
Aixeindar enpresak haizea neurtzeko 82,5 metroko dorre meteorologikoa instalatua du 2023tik Analamendin. Dorrearen egonkortasuna eta segurtasuna bermatzeko, lurrera altzairuzko hainbat kablerekin ainguratu zuen enpresak. Arabako Mendiak Aske elkarteak salatu du hegaztiek... [+]
Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
Datorren negua gozatuko digute zainzuri kimuek (Asparagus officinalis). Baratzeko nire kuttuna da, baita nire baratzekoa ere.
Bi argazki aterako dizkiogu gure memoriari: batak Nafarroako Bardeetara eramango gaitu. Bertan, hautsez beteriko pista baten aldamenean, belar luzez osaturiko zelaitxo bat aurkituko dugu. Argazkiak erakutsiko du herpetologo gazte bat bertan barneratzen: begiak erne, zer ikusiko... [+]
Hau irakurtzen duzunerako, ez dakit zenbat herri izango ditudan bihotzean eta zenbat gogoeta buruan. Idatzi hau bidali baino lehen, izan naiz Arantzan, Tolosan, Elgoibarren eta Ondarroan, Hausnarrean liburua aurkezten.
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.