Garraio publikoaren doakotasuna benetan eraginkorra ote da?
Garraio publikoa doan eskainiz gutxitu nahi dute aireko kutsadura Alemaniako bost hirik, tartean Bonn, Essen eta Mannheimenek. Albisteak, ordea, txaloak bildu dituen moduan jaso ditu kritikak ere, itxura batean onurak baizik ekarri beharko ez lituzkeen estrategia honek porrot egin duelako herritarren mugikortasun ohiturak aldatzeko helburuan. Eszeptikook Estoniako hiriburu Tallinn aipatzen dute adibidetzat.
ARGIAk berrikitan “Garraio publikoa doan eskainiz, kutsadura murrizten saiatuko da Alemania” plazaratu ostean, Asier G. Barrenetxeak Twitterrez erantzun zuen: “Ez da adibiderik onena. (…) Doakotasuna, batez ere kolektibo zehatz batzuentzako, giza ikuspegitik ondo dago baina jakin behar dugu atari bat dagoela non garraio pribatuaren erabilera eta prezioaren arteko erlazioa desagertzen da. Eta doakotasunak oinez edo bizikletaz egiten diren ibilbideetan eragina duela”.
Tallinngo kasua aipatuz, Ecomovilidad webgunearen erreferentzia jarri zuen Gomez Barrenetxeak. Tallinngo udalak 2013an ezarri zuen doakotasuna bere garraio publikoetan, horrekin mugikortasuna hobetu, kotxeen zirkulazioa gutxitu eta ingurumenean zein jendeen bizi kalitatean bistakoak diren onurak ekarriko zituelakoan. Hiru urte beranduago, Suediako Teknologia Institutuak erakutsi omen duenez, espero ziren emaitzak ez ziren hitzorduan azaldu: garraio publikoetan bidaiariak %3 ugaritu ziren, baina autobus zerbitzuaren zenbait hobekuntzari zor zaizkionak kenduta, ikerlanak kalkulatu du doakotasunari esker bidaiariak %1,2 baizik ez direla ugaritu.
Ecomovilidadek dioenez, garraio publiko pagatuzkoa baino autoa merkeago ateratzen zaiela diotenak beren buruak zuritzen ari dira: “Prezioa ez da faktore erabakigarria herritarrak garraiabidea hautatzerakoan, garrantzia handiagoa dute bidaiatzeko moduak behar duen denborak, erosotasunak edo baita norbera auto baten jabe izateak ere. Horregatik garraio publikoaren doakotasunak ez du aldatzen herritarraren hautua. Hau lortu nahi izanez gero, eraginkorragoa da kotxearen erabilera zigortzea. Aldiz, gidariek [autobusen doakotasunarekin] kotxea utzi ez duten bezala, aldaketa egin duten bakarrak dira ordura arte bidai laburrak oinez egiten zituztenak. Ez zaigu ezaguna egiten? Horixe bera da bizikleta publikoaren eraginetako bat, bere erabiltzaileetako asko lehengo oinezkoak baitira”.
Beste ondorio bat ere ateratzen du Ecomovilidadek, Tallinnen bezala beste edozein hiri handitan balio duena: doakotasunak bidaiarik gehienak lortu ditu behartsu gehien bizi diren auzoetan. “Honek erakusten du zenbateraino diren gaindiezinak garraioen prezioak populazioaren parte batentzako. Administrazioak bermatu beharra dauka mugikortasun eskubidea, tarifak murriztuz edo kenduz pagatu ezin dituztenei. Hona errezeta: tarifa integratuak eta malguak jende guztientzako eta sarea bidaiarien interesen arabera antolatzea".
Adimen artifiziala denen eskueran jartzearekin, multinazional teknologikoek cloud datu zentro erraldoiak eraikitzeko planak ugaritu dituzte. Ekipamendu informatikoz betetako mega-fabrikon aztarna ekologikoa ikaragarria da: elektrizitateaz gain, milioika litro ur behar dute euren... [+]
Erakunde ekologistatik kezkatuta ikusten dute Barakaldo eta Erandio arteko zubia eraikitzeko itsasadarraren hondoko 87.000 metro kubiko; dragatzearen iragarpena. Diru publikoaren xahutzea, arduragabekeria eta agintarien planifikazio falta salatu ditu, baita obrak... [+]
Porlanezko patio txikiegiak batetik, errepidez eta autoz jositako eskola-inguruak bestetik, Bilbon ikastetxe askok jasaten duen panorama salatu eta esku hartzeko eskatuz udalera jo du hiriko guraso elkarte andanak, indarrak batuta: “Gurasoak jo eta su ari gara eskoletan... [+]
Gipuzkoako erraustegiaren emisioen bost urteko jarraipenaren emaitzak aurkeztu ditu ToxicoWatch fundazioak. Emaitza kezkagarriak, bizidunei eta zehazki gizakiei osasun kalte larriak eragin diezazkieketen kutsatzaileez ari garelako. Emaitza nabarmenak, erraustegi berria eta ustez... [+]
Pertsonen eta txakurren testikuluetan mikroplastikoak topatu dituzte maila esanguratsuetan. Eta ikertzaileek ohartarazi dute litekeena dela horrek eragina izatea ugalkortasunaren jaitsieran. Toxicological Sciences aldizkarian argitaratu dute ikerketa.
Bost urtez aritu da laginak hartzen Toxicowatch erakundea erraustegiaren inguruko oiloen arrautzetan, goroldioan, zuhaitzetan, sedimenduetan eta ama esnean, besteak beste. 2019tik dioxina maila asko handitu da, baita metal astunak, PFASak eta beste gai oso kutsagarri batzuk ere... [+]
Maiatzaren 18an, larunbatez, Zubietako Erraustegiaren aurkako martxa antolatu du Erraustegiaren Aurkako Mugimenduak (EAM). Lasarte-Oriatik abiatuko da, Okendo plazatik 11:00etan.
Astelehenean egindako inspekzioaren ostean hartu da erabakia, azken asteetan izan diren istripuen harira.
Aixa Barbarin López urpeko arkeologoa da, eta, aitortu duenez, txiki-txikitatik izan nahi izan zuen arkeologoa. Hortaz, unibertsitatera joateko garaia iritsi zitzaionean, historia ikastea hautatu zuen, EHUn, eta arkeologian murgildu zen. Urpeko arkeologian aritzea, ordea,... [+]
Zubietako erraustegi inguruan laginak biltzen bost urte daramatza ToxicoWatch fundazioak, metal astunen, dioxinen, PCBen eta PFASen bila. Horiek guztiak ageri dira laginetan eta gainera kutsaduraren “igoera kezkagarria” aurkitu dutela jakinarazi du Errausketaren... [+]
Euskal Herrian 28 ikastetxe-ingurune aztertu dituzte: 28ek Osasunaren Mundu Erakundeak segurutzat duen kutsadura maila baino kutsadura handiagoa dute eta %75ak ez du lortzen Europako Batzordeak berak onargarritzat duen kutsadura maila. Maiatzaren 10ean kalera aterako dira... [+]
York (Ingalaterra), K.o. II. mendea. Eboracum erromatar hirian hainbat egitura eta etxe eraiki zituzten. Besteak beste, egungo Wellington Rowen harrizko eraikin bat egin zuten eta Queen’s Hotela dagoen tokitik igarotzen zen harresian arku bat jarri zuten. Bi aztarnategiak... [+]
2023an, karbono dioxido isuriek %5,3 egin dute behera Espainiako Estatuan. Gehien isurtzen duten hamar enpresen artean, bakarrak egin du gora, Iberia hegazkin konpainiak, %10,7ko igoerarekin. Kutsatzaileen zerrendan aurrena Repsol dago.
AEBetako ikertzaile-talde batek 62 giza karena edo plazenta analizatu ditu, gas-kromatografia eta masa-espektrometria baliatuta, eta frogatu du lagin guztietan mikroplastikoak zeudela. Toxicological Sciences aldizkariak argitaratu du ikerketa. Haren arabera, karen batzuetatik... [+]
