Garoñaren Kontrako Foroa: “Adi jarraituko dugu, hau ez da amaitu”
Garoñako zentral nuklearra ixtea erabaki eta gero, haren eraisketa prozesu luzea –hamabost urte inguru iraun dezake– hasi behar da orain. Zentralaren jabe den Nuclenorrek du ardura lehen fasean, eta Espainiako Estatuari dagokio gainerakoa. Prozesua gardentasunez eta segurtasuna bermatuz egin dadila eskatu du Garoñaren Kontrako Foroak.
Eraisketaren gastuak 600 milioi eurotik gorakoak izan daitezke Garoñaren Kontrako Foroaren esanetan; horien parte handi bat diru publikoz ordainduko da. Izan ere, hasierako lanak Nuclenorrek egin eta ordaindu behar ditu (hau da, Endesak eta Iberdrolak), baina eraisketaren zatirik handiena, 450 milioi euro inguruko gastua ekar dezakeena, Enresa enpresa publikoari dagokio.
Garoñaren Kontrako Foroko Marisa Castrok ARGIAri adierazi dionez, “adi jarraituko dugu, hau ez baita amaitu”. Lehenbiziko urratsa hondakin nuklearretarako biltegia eraikitzen amaitzea da. 2015ean baimendu zuten hura egitea, eta iazko udan hasi ziren altxatzen. Mugimendu antinuklearrak protesta egin zuen orduan, helburua beste leku batzuetako hondakinak Garoñara eramatea izan zitekeelakoan. Orain, ordea, aitortzen dute biltegiaren lanak hasita egoteak azkartuko duela eraisketa. Behin amaituta, hor gordeko da gaur egun zentraleko piszinan dagoen erregai nuklearra.
Gardentasun falta
“Edozein kasutan, inoiz ez da gardentasunez eztabaidatu zer egin behar den hondakinekin”, kexu da Castro. Madrilek Estatuko zentral guztietako hondakinak jasotzeko biltegi orokor bat egin nahi izan zuen Cuencan, baina azkenean atzera egin zuen, ekologisten presioagatik besteak beste.
Marisa Castroren esanetan, Iberiar penintsulako mugimendu antinuklearra biltegi zentralizatu proiektu zehatz haren aurka jarri zen –“kokapena oso txarra zen eta prozesua ez zen garbia izan”–, baina ez dauka argi hondakin biltegi bakarra edo zentral bakoitzerako bana nahiago duen. Edozein kasutan, eztabaida garbia egin dadila eskatzen dute. “Une honetan gobernuak erabakitzen du dena, parlamentuak ere ez du esku hartzen”.
Garoñaren eraisketak iraun bitartean jarraipen zorrotza egingo dutela dio Castrok: “Ez dadila bertan hondakinik utzi aurrez eztabaidatu gabe, baita inguruko herritarrekin ere”. Horrez gain, Ebro ibaiak jasan ditzakeen kalteei adi egongo direla iragarri du Foroak. Castroren esanetan, zesio-137 isotopoaren zantzuak agertu dira ibaian. Aurkitutako kopuruak ez dira kezkatzekoak, “baina horrek ez luke hor egin behar”, argitu du militante ekologistak.
Espainiako Gobernuaren Enresa enpresa publikoaren esku geratu da instalazioaren titulartasuna, eta eraisketa lanetarako guztira 475 milioi euroko gastua aurreikusi dute. 40 urtetako etekinak pribatuak izan eta gastuak publikoak izan direla salatu du Araba Garoña Gabe... [+]
Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioa (MITECO) izan da zental nuklearra eraisteko baimena eman duena. Horri esker, Enresaren enpresa publikoaren esku geratu da instalazioaren titulartasuna.
Ekainean hasi eta hamar urte inguru luzatuko dira Garoñako zentral nuklearra desegiteko lanak. Bi fasetan egingo dira, erreaktorea desegin aurretik igerilekuak husteko. Hondakinen %15 zentralean bertan geratuko da.
Ascoko zentral nuklearrean izandako istripu hilgarriaren biharamunean, Eguzki talde ekologistak salatu du Garoña desegiteko Espainiako Estuak martxoan aurkeztutako desegite proiektuak ez zituen jasotzen "ez neurririk, ez segurtasun-arriskurik, ez esperientziarik... [+]
Segurtasun iturrien arabera, karbono dioxido isuri batengatik gertatu da Ascoko istripua, ez "jarduera erradiologikoagatik". Eguzki talde ekologista eta antinuklearrak ohartarazi du zentral horietan “beste ezeren gainetik, lehentasun nagusia” izan behar... [+]
Garoña itxi zen garaiko ospakizunak urruti daude. Lasaitua hartu genuen gehienok, zentral nuklearraz ahazten has gintezkeelakoan
Eguzkik alegazioak aurkeztu dizkio Garoña desegiteko proiektuari. Talde ekologistak ingurunea eta segurtasuna fase guztietan aztertzea eta ingurunea biziberritzeko plan bat eskatu du, besteak beste.
2012. urtetik geldi dago Garoñako zentral nuklearra eta 2021ean hasiko dira hura eraisten, Espainiako Gobernuak EH Bilduren galdera parlamentario bati erantzunez informatu duenez.
Eraiste-aurreko lanen plangintzan gabezia nabariak daudela adierazi du Segurtasun Nuklearrerako Batzordeak. Ikuskatzea joan den martxoan izan zen, eta batzordeak ateratako txostenak dio langileen irradiazio-mailaren kalkuluaren gainean eragin handia izango dutela plangintzaren... [+]