Galiziera, euskara eta katalanaren aldeko erakundeek Castelao eta Rosalía de Castro omendu eta elkarlanean jarraitzeko borondatea berretsi dute

  • Igande goizean, A Mesa pola Normalización Lingüística, Plataforma per la Llengua eta Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza gutxituen aldeko gizarte eragileetako ordezkariek Castelao eta Rosalía de Castro omendu ditugu Compostelako Galiziar Ilustreen Panteoian egin den ekitaldian. Izan ere, urtarrilaren 29an Castelao jaio zela 137 urte beteko dira, eta otsailaren 23an Rosalía de Castro jaio zenetik 186 urte. Castelaok eta Rosalíak hizkuntza aniztasunaren aldeko borrokan eta hizkuntza gutxituen defentsan duten garrantzia aitortzeko ekitaldiaren baitan elkarlanean jarraitzeko borondatea berretsi dugu hiru erakundeek.


2023ko urtarrilaren 23an - 10:27
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Francesc Marcok, Plataforma per la Llenguako idazkariak, 2023an lehen Galeuscaren jaiotzaren mendeurrena ospatzen dela gogorarazi du, "historia badugu, etorkizuna ere izango dugu" azpimarratuz eta azken urteotan hiru erakundeek lankidetzan egindako lanari balioa emanez, batez ere ikus-entzunezkoen lege berriari dagokionez. "Garrantzitsua da hizkuntzen aldeko erakundeok gaur egungo errealitateaz erabat jabetzea: kontsumo-ohituren aldaketa berriez, ikus-entzunezkoen eta pantailen paperaz; izan ere, katalana, euskara eta galiziera oso urrutitik datozen hizkuntzak dira, historia handia dute eta modernitatearen, orainaren eta etorkizunaren hizkuntzak ere izan behar dute", adierazi zuen Marcok.

Paul Bilbao Sarria Euskalgintzaren Kontseiluko ordezkariak galiziar, euskal eta katalan herrien arteko harremanaren historia ekarri du gogora. IIkuspegiak eta proiektuak partekatzen ditugu, eta indarrak batzen ditugu estatuan eta bere botere ezberdinetan dagoen ikuspegi elebakarraren aurrean", adierazi du. Ildo horretan, Paul Bilbaok Euskal Herriko, Galiziako eta Herrialde Katalanetako gizarteen batasuna nabarmendu du, "gure eskubideak bermatzeko neurri mesedegarrien aurka botere judiziala izaten ari den jarduna gaitzesteko". "Zalantzarik gabe, botere judiziala berezko hizkuntzen ofizialtasunaren irakurketa murriztailea egiten ari da jurisprudentziaren bidez. Hau da, botere judiziala hizkuntza-politika egiten ari da. Horregatik, tamaina horretako oldarraldiaren aurrean are garrantzitsuagoa da hiru herrien arteko harremanetan sakontzea".

Paul Bilbao: "Botere judiziala hizkuntza-politika egiten ari da. Horregatik, tamaina horretako oldarraldiaren aurrean are garrantzitsuagoa da hiru herrien arteko harremanetan sakontzea"

Marcos Maceira Eiras A Mesa pola Normalización Lingüísticako presidenteak Galeuskaren mendeurrenaren ospakizuna azpimarratu du, 1923an eman zen Galizia, Euskal Herria eta Herrialde Katalanetako eragile kultural eta politikoen arteko hiruko akordioa. GGaur, egoera zailenetan hizkuntza gutxituak normalizatzeko konpromiso aktiboaren adibide eta erreferentzia izan ziren Rosalíaren eta Castelaoren aurrean, hiru herrialdeetako eragileon arteko elkarlanari eusteko borondatea berresten dugu", adierazi du Maceirak.

Ildo horretan, gogorarazi du A Mesako lehendakariak, "hizkuntza gure gaitasun kolektiboaren kontzientzia eta bermea da, eta ezin hobeto islatzen du geure buruarengan dugun konfiantza. Horregatik, galiziar, euskal edo katalan herrien edozein interes ordezkatu nahi duen ezein indar politiko edo sozialek ezin dio bere hizkuntzaren defentsa eta normalizazioari uko egin. Gure hizkuntzak eta benetako ofizialtasuna defendatzen ditugu, askatasunari uko egiten ez diogulako", adierazi du. Bukaeran, Uxia eta Los Trinquetes taldeen musika ekimenen ondoren, Lucía Barreirok Rosalía eta Castelao hizkuntzen aldeko borrokaren erreferentzia azpimarratu ditu, eta hiru herrialdeen arteko aliantzak estatuan hizkuntzen normalizazioan lagunduko duten aldaketa esanguratsuak lortzeko duen garrantzia nabarmendu du.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hizkuntza gutxituak
Mister Spanishen ehorzketa

Marfa (AEB), 1954. Texasko basamortuko herri horretako Blackwell lehen hezkuntzako eskolan haurrak zeremonia berezi batean parte hartzera behartu zituzten. Irakasleek paper zatiak banatu zizkieten eta bertan zera idazteko eskatu: “Ez dut espainieraz hitz egingo, ez... [+]


2024-05-15 | Cira Crespo
Hizkuntza gutxiagotuetako hiztunen begiradatik
Euskararen konplizeak Gasteizen

Erreportaje honetako protagonistak Gasteizen bizi dira eta hizkuntza gutxiagotuetan hitz egiten dute: amazigeraz, galegoz, mirpuriz eta guaranieraz, hurrenez hurren. Soumia Berkani Ben Yahia, Toni Cid Armanda, Altaf Hussain, eta Sonia eta Delcy Godoy Bizzozzero dira. Euskal... [+]


Hizkuntza gutxiagotuak: sortzen ari diren diskurtsoei gainbegiratua

Soziolinguistika Klusterrak antolatuta 2024ko Euskal Soziolinguistika Jardunaldia egin berri da Gasteizen apirilaren 23an. Azken urteetan euskararen eta katalanaren alde eta aurka agertu diren diskurtsoak izan ziren ardatz. Onintza Legorburu, Xan Aire eta Mikel Peruarena aritu... [+]


Judith Bilelo Biachó
“Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu”

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Carolina Gandulfo, doktorea eta guaraniera ikertzailea
“Haurrak ‘isilak’ ziren, gaztelaniaz, ez guaranieraz, baina hizkuntza honek ez zuen balio”

Carolina Gandulfo doktorea. Argentinan jaioa, Ipar-ekialdeko Unibertsitate Nazionaleko Humanitate Fakultateko irakaslea. Iragan udazkenean Garabidek gonbidaturik egonaldia egin zuen gure artean, eta mintzatu zitzaigun Argentinako guaranieraz. Ikastetxe bateko esperientzia... [+]


Hizkuntza gutxituen artean, euskara hirugarren erabiliena da Europako streaming plataformetan

Netflix, Amazon Prime eta Disney+en, Hizkuntza Gutxituen Europako Gutunak onartzen dituen bost hizkuntza baino ez dituzte erabiltzen. Bosten artean nagusi da, alde handiz, katalana. Ondoren datoz galiziera, euskara, luxenburgera eta Eskoziako gaelikoa. EHUko Nor Ikerketa Taldeak... [+]


2024-02-05 | Cira Crespo
EUROPAKO TXIKI(TU)AK
Marginaliak


María del Pilar Casamachin Yule eta Luis Evelio Velasco Nuskwe
Nasayuwe ekintzaileak Kolonbiako Caucan

Hizkuntzaren aldeko aktibistatzat aurkeztu dituzte bere buruak Casamachin Yulek eta Velasco Nuskwek, nasa herriko indigenak biak ere. Nasayuwea biziberritzeko taldean ari dira lanean, Kolonbian, Cauca eskualdeko Toribío udalerrian. 37.166 biztanle dira eta, horietan, %96... [+]


Carlos Santiago Moreta Cachiguango. Kitxua hiztuna
“Zer identitate da norberaren hizkuntzarik gabeko hori?”

Carlos Santiago Moreta kitxua hiztuna da gaur egun. Ekuadorreko Otavalo herrian jaio zen, Imbabura probintzian. Gaztetxo zela sartu zuen muturra Imbaburako Kitxua Gazteen Elkartean. Han jabetu zen hizkuntzaren garrantziaz. Indigena bai, baina ez zuen etxeko hizkuntza hitz... [+]


2023-11-06 | Cira Crespo
EUROPAKO TXIKI(TU)AK
Okzitania (I): kantuak eta bertso arinak

Okzitania, Europa modernoaren sorrera garaian, zulo beltz baten gisakoa iruditzen zait. Eta zalantzan izaten naiz ea ez ote garen zulo beltz horretan behera oraindik ere erortzen eta erortzen ari. Joxe Azurmendik duela gutxi argitaratu duen Europa bezain zaharra liburuan atal... [+]


Eguneraketa berriak daude