Galiziera, euskara eta katalanaren aldeko erakundeek Castelao eta Rosalía de Castro omendu eta elkarlanean jarraitzeko borondatea berretsi dute

  • Igande goizean, A Mesa pola Normalización Lingüística, Plataforma per la Llengua eta Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza gutxituen aldeko gizarte eragileetako ordezkariek Castelao eta Rosalía de Castro omendu ditugu Compostelako Galiziar Ilustreen Panteoian egin den ekitaldian. Izan ere, urtarrilaren 29an Castelao jaio zela 137 urte beteko dira, eta otsailaren 23an Rosalía de Castro jaio zenetik 186 urte. Castelaok eta Rosalíak hizkuntza aniztasunaren aldeko borrokan eta hizkuntza gutxituen defentsan duten garrantzia aitortzeko ekitaldiaren baitan elkarlanean jarraitzeko borondatea berretsi dugu hiru erakundeek.


2023ko urtarrilaren 23an - 10:27

Francesc Marcok, Plataforma per la Llenguako idazkariak, 2023an lehen Galeuscaren jaiotzaren mendeurrena ospatzen dela gogorarazi du, "historia badugu, etorkizuna ere izango dugu" azpimarratuz eta azken urteotan hiru erakundeek lankidetzan egindako lanari balioa emanez, batez ere ikus-entzunezkoen lege berriari dagokionez. "Garrantzitsua da hizkuntzen aldeko erakundeok gaur egungo errealitateaz erabat jabetzea: kontsumo-ohituren aldaketa berriez, ikus-entzunezkoen eta pantailen paperaz; izan ere, katalana, euskara eta galiziera oso urrutitik datozen hizkuntzak dira, historia handia dute eta modernitatearen, orainaren eta etorkizunaren hizkuntzak ere izan behar dute", adierazi zuen Marcok.

Paul Bilbao Sarria Euskalgintzaren Kontseiluko ordezkariak galiziar, euskal eta katalan herrien arteko harremanaren historia ekarri du gogora. IIkuspegiak eta proiektuak partekatzen ditugu, eta indarrak batzen ditugu estatuan eta bere botere ezberdinetan dagoen ikuspegi elebakarraren aurrean", adierazi du. Ildo horretan, Paul Bilbaok Euskal Herriko, Galiziako eta Herrialde Katalanetako gizarteen batasuna nabarmendu du, "gure eskubideak bermatzeko neurri mesedegarrien aurka botere judiziala izaten ari den jarduna gaitzesteko". "Zalantzarik gabe, botere judiziala berezko hizkuntzen ofizialtasunaren irakurketa murriztailea egiten ari da jurisprudentziaren bidez. Hau da, botere judiziala hizkuntza-politika egiten ari da. Horregatik, tamaina horretako oldarraldiaren aurrean are garrantzitsuagoa da hiru herrien arteko harremanetan sakontzea".

Paul Bilbao: "Botere judiziala hizkuntza-politika egiten ari da. Horregatik, tamaina horretako oldarraldiaren aurrean are garrantzitsuagoa da hiru herrien arteko harremanetan sakontzea"

Marcos Maceira Eiras A Mesa pola Normalización Lingüísticako presidenteak Galeuskaren mendeurrenaren ospakizuna azpimarratu du, 1923an eman zen Galizia, Euskal Herria eta Herrialde Katalanetako eragile kultural eta politikoen arteko hiruko akordioa. GGaur, egoera zailenetan hizkuntza gutxituak normalizatzeko konpromiso aktiboaren adibide eta erreferentzia izan ziren Rosalíaren eta Castelaoren aurrean, hiru herrialdeetako eragileon arteko elkarlanari eusteko borondatea berresten dugu", adierazi du Maceirak.

Ildo horretan, gogorarazi du A Mesako lehendakariak, "hizkuntza gure gaitasun kolektiboaren kontzientzia eta bermea da, eta ezin hobeto islatzen du geure buruarengan dugun konfiantza. Horregatik, galiziar, euskal edo katalan herrien edozein interes ordezkatu nahi duen ezein indar politiko edo sozialek ezin dio bere hizkuntzaren defentsa eta normalizazioari uko egin. Gure hizkuntzak eta benetako ofizialtasuna defendatzen ditugu, askatasunari uko egiten ez diogulako", adierazi du. Bukaeran, Uxia eta Los Trinquetes taldeen musika ekimenen ondoren, Lucía Barreirok Rosalía eta Castelao hizkuntzen aldeko borrokaren erreferentzia azpimarratu ditu, eta hiru herrialdeen arteko aliantzak estatuan hizkuntzen normalizazioan lagunduko duten aldaketa esanguratsuak lortzeko duen garrantzia nabarmendu du.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hizkuntza gutxituak
Alex Pancho Robles, hizkuntza aktibista guarania
“Guarania patronatuta egon da, kartzelatuta, esklabotuta”

Garabidek antolaturik, Hizkuntzak Biziberritzeko Formazio Programaren barruan izan zen gurean Alex Pancho Robles (Camiri, Bolivia, 1995) iragan urrian. Guarania da, eta guaraniera hiztuna. 8 milioi hiztun inguru dira Bolivia, Brasil, Argentina eta Paraguain barrena, hizkuntza... [+]


Erizain indigenek herri zapalduentzat ekitatezko osasun zerbitzua aldarrikatu dute

Garbiñe Elizegi baztandarra erizaina da. Abenduan, Zeelanda Berrian egin duten Osasun Ekitaterako Erizaintza Indigenari buruzko Ikerketa izenburuko bilkuran hartu du parte. Bere tesia aurkeztu du: Euskal emakumeek eta genero ez-normatiboek Euskal Herrian osasungintzan... [+]


2024-12-19 | Leire Ibar
Frantziak hizkuntza gutxituen aurka darabilen “linguizidioa” salatu dute

Hizkuntza gutxituei begira Frantziaren jarrera salatzeko prentsaurreko bat egin dute Parisen hainbat diputatuk. Frantziako hizkuntza gutxituen kontrako azken erasoek protestak eragin dituzte Korsikan, Katalunian eta Martinikan. Régions et Peuples Solidaires mugimenduak... [+]


Ipar Kataluniako udaletan katalana erabiltzea debekatu du Frantziako justiziak

Okzitaniako Tolosako Apelazio epaitegiak eman du epaia, eta horren arabera, udaletan ezingo da katalana lehen hizkuntza moduan erabili, eta izatekotan, frantsesez egin ondoren, hura katalanera itzuli ahal izango da.


Samira Belyouaou, amazigera hiztuna
“Ni, diasporako alaba, neure buruaren kontra borrokan bizi nintzen Alemanian”

Samira Belyouaou (Heidelberg, Alemania, 1994) diasporako alaba da. Gurasoak Rifen (Maroko) jaioak, Alemanian Samira alabak eta lau seme-alaba gehiagok amazigera izan zuten etxeko hizkuntza. Itzulpengintza ikasketak egina, software enpresa batean ari da, beren produktuak 80... [+]


2024-11-27 | ARGIA
Korsikako Asanblean frantsesa inposatzen jarraitzen dute, korsikera debekatuta

Korsikako legebiltzarkideek ezin dute Korsikako Asanblean korsikeraz hitz egin, Bastiako Auzitegiaren 2023ko epai baten arabera. Ebazpen horri helegitea jarri zion Asanbleak, baina debekua berretsi du orain auzitegi berak. Epaiak tokiko beste hizkuntzei eragiten diela ohartarazi... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-20 | Langune | FUEN
Alexandru Jerpelea, Arrumanoa Zaintzeko Itzulpen Automatikoaren Aitzindaria
“Proiektu honek berez ez du hizkuntza ‘salbatuko’, baina espero dut norabide egokian urrats bat eman izana”

Alexandru Jerpelea Bukaresteko (Errumania) batxilergoko 17 urteko ikaslea da, eta itzulpen automatikoko lehen sistema neuronala sortu du arrumanorako. Balkanetan 200.000 pertsona inguruk hitz egiten duten hizkuntza erromaniko gutxitua da. Bere tresna berritzaileak, [+]


2024-11-18 | Leire Ibar
Hizkuntza gutxituek ingurune digitalean duten presentzia bermatzeaz arituko dira Donostian egingo den kongresuan

Hizkuntzen irabazia kongresua izango da azaroaren 26an eta 27an Donostian. Arlo digitalean inglesaren erabilera aregotzen ari den garaietan, kongresuak euskara bezalako hizkuntza gutxituek tokiko ekonomiari egiten dioten ekarpena agerian utzi nahi du.


MICEk ordezkatuko du Euskal Herria hizkuntza gutxituen ‘Eurovision’ moduko jaialdiaren finalean

Friulieraz egiten duen irrati lokal bat da Suns Europe jaialdiaren antolatzailea eta berak egiten du zuzeneko jarraipena. Miren Narbaiza MICE ariko da oholtza gainean, Euskal Herria ordezkatzen.


Sua-sua

Uwa, kamsá, tukuná, uitoto, tikuna, embera, nasa-yuwe, nukak, sikuani, siano, macuna, yuruti, kichwa, achagua, bora, ettenaka. Horiek dira Kolonbian hitz egiten diren hizkuntzetako batzuk. Tamalez, Kolonbian bizi nintzenean, Cundinamarcan, nik ez nuen gure... [+]


Wikipediaren hizkuntza gutxituen biltzar batean bizitakoak

Lanopor egun batzuk izan nituen joan den astean. Oporrak ziren, baina ordu batzuk dedikatzen dizkiodan afizio bati emanak izan ziren, biltzar batean inbertituak: hotelean lo eta hotel bereko areto batean jardunaldiak goiz eta arratsaldez. Ordu gutxi batzuk geratzen ziren hiria... [+]


Mister Spanishen ehorzketa

Marfa (AEB), 1954. Texasko basamortuko herri horretako Blackwell lehen hezkuntzako eskolan haurrak zeremonia berezi batean parte hartzera behartu zituzten. Irakasleek paper zatiak banatu zizkieten eta bertan zera idazteko eskatu: “Ez dut espainieraz hitz egingo, ez... [+]


2024-05-15 | Cira Crespo
Hizkuntza gutxiagotuetako hiztunen begiradatik
Euskararen konplizeak Gasteizen

Erreportaje honetako protagonistak Gasteizen bizi dira eta hizkuntza gutxiagotuetan hitz egiten dute: amazigeraz, galegoz, mirpuriz eta guaranieraz, hurrenez hurren. Soumia Berkani Ben Yahia, Toni Cid Armanda, Altaf Hussain, eta Sonia eta Delcy Godoy Bizzozzero dira. Euskal... [+]


Eguneraketa berriak daude