GALeko 18 biktimak jarriko dute Barrionuevoren aurkako kereila
GALeko biktima talde batek eman du kereilaren nondik norakoen berri Bilbon egindako prentsaurrekoan, Egiari Zor fundazioak eta Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiak lagunduta. GALen aurkako eta, zehazki, José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute.
Biktimen izenean aritu dira Edurne Brouard –1984n GALek hil zuen Santi Brouarden alaba– eta Bego Galdeano –1985ean GALek hildako Xabier Galdeanoren alaba–. Zehaztu dute orain arte Espainiako justiziak ez duela ezer egin bere aldetik GAL taldea auzitegietan ikertzeko, horretarako aukera eta arrazoi ugari izan badu ere, eta hortaz ekimena hartzea erabaki dutela.
Oscar Sánchez eta Maddi Bilbao abokatuek azaldu dituzte Espainiako Auzitegi Nazionalean jarriko duten kereilaren nondik norakoak.
GAL. 1980ko hamarraldian jardun zuen, zehazki 1983tik 1987ra arte. Guztira 27 hilketa leporatzen zaizkio. Kasu honetan nagusiki Ipar Euskal Herrian izandako jardueragatik bideratuko da kereila, agerraldian zehaztu dutenez. Salatu dute garai hartan Frantziak 176 errefuxiatu utzi zituela Espainiako agintarien esku eta beste 74 deportatu zituela Amerikako eta Afrikako hainbat herrialdetara. Gizateriaren aurkako delitu gisa aurkeztu dituzte GALen hilketak eta, beraz, azpimarratu dute ez dutela preskribitzen.
BARRIONUEVO. GALen aurretik bestelako talde parapolizialak ere izan ziren Euskal Herrian eta giza eskubide ugari urratu zituzten. Kasu honetan, dena den, José Barrionuevo Espainiako Barne ministroaren aurkako kereila bideratuko dute, delituak hark zuzenean egin dituelakoan, partikularrek lagunduta, eta estatu aparatuen laguntza eta babesarekin. 1998an Espainiako Auzitegi Gorenak Segundo Marey-ren bahiketagatik zigortu zuen Barrionuevo –hamar urteko espetxe zigorra–, beste 11 polizia eta PSOEko kargu politikorekin batera. PPko José María Aznarren gobernuak, dena den, indultua eman zion eta hiru hilabete besterik ez zituen egin espetxean.
FROGAK. Abokatuek adierazi dute kereila aurkezteko froga ugari dituztela, besteak beste Barrionuevok berak zigorgabetasun guztiarekin hedabideei hainbatetan esandakoak. Oso ospetsua izan zen 2022an El País-i eman zion elkarrizketa, non aitortu zuen berak agindu zuela José María Larretxea errefuxiatuaren bahiketa saioa: “Nik hori nire gain hartu nuen, adierazi nuen nik agindu nuela, eta ez zen inongo ondoriorik egon, auzitegiek ez zuten deus egin...”. Atentatu horietan parte hartzen zutenei buruz zera zioen: "Lubaki beretik tiro egiten zuten lagunak". "Egiak ez du preskribitzen –diote GALen biktimek–, ezta minak ere. Barrionuevok, beste batzuek bezala, kontatu duena baino gehiago daki. Espero dugu hau, aukera bat izatea auzitegi batek inork bere gain hartu ez dituen erantzukizunak ezarri eta adierazi ahal izateko".
KEREILA GEHIAGO. Agus Hernan Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiko koordinatzaileak agerraldian adierazi duenez, orain arte estatua bera arduratu da estatutik egindako delituak estaltzen, eta horrek zigorgabetasuna ekartzeaz gain, biktimak birbiktimizatzen ditu. Azaldu duenez, Behatokiak azken hilabeteetan beste bi kereila ere jarri ditu, bata Josu Mujikaren hilketagatik eta bestea Txomin Letamendiren kasuagatik. Mujika Poliziak hil zuen Madrilen 1975ean eta Letamendi 1950ean hil zen, atxiloketan izandako torturek eragindako ondorioengatik.
Felipe Gonzálezen garaian Espainiako Barne ministroa zen José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute, Ipar Euskal Herriko errefuxiatuen aurka abiatu zuen estrategiagatik. ZEN Zona Especial Norte Planaren barruan egindako ekintzen erantzule nagusietako bat... [+]
Donostiako La Cumbre Jauregian bizi ziren orduan Juan Mari Jauregi senarra eta bera, lehena Gipuzkoako Gobernadore Zibila zen garaian, 1990eko hamarkadaren erdialdean. Jauregi 2000. urtean hil zuen ETAk Tolosan.
La Cumbre Jauregia biktimen aitortzarako, erreparaziorako eta dibulgaziorako gune bilakatzeko proposamena egin dute memoriaren inguruan dabiltzan hainbat taldek eta Joxean Lasa eta Joxi Zabalaren senideek. Memoria Demokratikoaren Legearen arabera, eraikina Donostiako Udalaren... [+]
Datorren igandean, urriaren 15ean, beteko dira 40 urte GALek Joxean Lasa eta Joxi Zabala Baionan bahitu zituela. Guardia zibilek torturatu eta hil ondoren, oraindik ez dituzte terrorismoaren biktimatzat hartu.
1993an Barne Ministro ere izendatu zuten Juan Alberto Belloch ordura arteko Justizia Ministroa zena. Orduan Guardia Zibilaren buruzagia deitu zuela esaten du El Periódico de Aragón-en egindako elkarrizketan, eta agindu zuela “sarera ihes egitea” bukatu... [+]
Juan Alberto Belloch Espainiako Barne eta Justizia ministroa izan zen Felipe Gonzálezen agintaldiko azken urteetan. Elkarrizketa batean adierazi du Galindo "onena" zela "terrorismoaren aurkako borrokan", eta bere ideia izan zela Guardia Zibilaren... [+]
Prentsaurrekoa egin berri du Espainiako eta Frantziako Estatuen indarkeriaren biktimak biltzen dituen Egiari Zor fundazioak. GALek hildako Santi Brouarden alaba Edurne Brouardek eta Xabier Galdeanoren alaba Begoña Galdeanok egin dituzte adierazpenak. Espainiako Gobernuak... [+]
Espainiako Gobernuak gerra zikina egin zuela aitortu du José Barrionuevok, Felipe Gonzálezen PSOEren gobernuan Barne ministro izan zenak (1982-1988), El País egunkariari emandako elkarrizketa batean. Zenbait agintarik eta elkartek larritzat jo dute... [+]
Urriaren 16an 39 urte bete dira GALek bi gazte tolosarrak Baionan bahitu zituenetik. Foro Sozial Iraunkorrak gogorarazi du erreparaziorako urratsak eman behar direla; hala nola Espainiako Gobernuak gerra zikina aitortzea eta berdin babestea ETAren zein Espainiako Estatuaren... [+]
Xanti Zapirain Elizalde “Kaiku” hil dela jakinarazi du Antxeta Irratiak asteazken honetan. Altzan (Gipuzkoa) jaioa 1953an, 20 urte zituela Hendaiara (Lapurdi) ihes egin zuen Frankismoaren jazarpen politikotik ihesi eta errefuxiatu-bizitzaren alderik garratzenak... [+]
Javier Chicote eta Juan Fernández-Miranda kazetariek El jefe de los espías (Espioien burua) liburua argitaratu berri dute. ABC espainiar egunkariko kazetariak dira biak, lehena ikerketa taldekoa eta bigarrena ABCko zuzendariaren albokoa. Hamalau urtez Espainiako... [+]
Maixabel Lasa elkarrizketatu ondoren bururatu zitzaion Álex Romaguera kazetariari Espainiako Estatuko ekintza armatuen inguruko liburu bat idaztea. Hamarkada bat geroago kaleratu du Victimes en so de pau (Biktimak bake asmoz). Katalunian errepresioaren ikurra den La Model... [+]
Nafarroako Hezkuntza Departamenduak inkesta bat egin du gazteek talde armatuei buruz dakitena neurtzeko. Galdekatutakoen %38k ez daki ETA zer den.
GALek hildako Joxi Zabalaren arreba Pili Zabalak eta ETAk hildako Juan Mari Jauregiren alaba Maria Jauregik manifestua aurkeztu dute ostiral honetan Madrilen, Espainiako Gobernuari eskatuz, GALen jarduera dela eta, “bere erantzukizuna eta eragindako mina onar... [+]
Espainiako Gobernuak gerra zikinari lotutako atentatuei buruzko datu zehatzak ematea saihestu du behin eta berriz. Eusko Jaurlaritzaren aurretiazko txostenen arabera, kasuen % 37 gutxienez biktimentzat inolako erantzun formalik gabe itxi ziren.