DSBErekin salatzen den “iruzur” zati handiena bere tramite akatsak direla aitortu du Jaurlaritzak

  • Eusko Jaurlaritzako Enplegu sailak emandako datuek erakusten dutenez, Diru Sarrerak Bermatzeko Errenta (DSBE) gaizki jasotzen duten herritarren artean apenas dago iruzurrik, eta gehien gehienean administrazioaren tramitazio atzerapenek eragindakoak dira. Ordainketa horiek gero itzuli egin ohi dira. 2023an 55 milioi euro ordaindu ziren gaizki modu horretan. Hala eta guztiz ere, zerga iruzurrean egiten dena baino hamar aldiz txikiagoa da kopurua, EAEn iaz 616 milioi euro atzeman zituzten foru ogasunek.

Mikel Torres Eusko Jaurlaritzako Ekonomia, Lana eta Enpleguko sailburuak DSBEri buruzko datuak eskaini ditu Legebiltzarrean, PPren galderei erantzunda.

2024ko uztailaren 03an - 11:59
Azken eguneraketa: 13:09

DSBE jasotzen duten herritarrak jo-puntuan jarri izan dituzte zenbait alderdi eta hedabidek, iruzur kasu ugari daudela haizatuta. Baina Eusko Jaurlaritzak emandako azken datuek erakusten dute guztiz kontrakoa dela. Are gehiago, gaizki jasotako errentak administrazioaren erruz dira gehiengo handi batean.

Laura Garrido Alderdi Popularreko Eusko Legebiltzarreko bozeramailearen galdera bati erantzun dio Jaurlaritzako lehendakariorde eta Ekonomia, Lana eta Enpleguko sailburu Mikel Torresek. Honen arabera, Lanbidek 55,5 milioi euro ordaindu zituen gaizki 2023an –aurreko urtean 28,4 milioi euro izan ziren–. Konparaziorako, iaz zerga iruzurrean soilik, 616 milioi euro atzeman zituzten foru ogasunek.

DSBEren aurrekontu osoa 365 milioi eurokoa izan zen iaz, beste partida batzuetara bideratutakoa baino askoz gutxiago. Segurtasun sailak, esaterako, horren bikoitza gastatzen du bakarrik ertzainentzako: 710 milioi euro.

Pasa den urtean DSBEren lege berria onartzearekin, murrizketez gain, sarrera hori jasotzen duten herritarren gaineko kontrol zorrotzagoak ezarri dira. Gainera, 2022tik Bizitzeko Gutxieneko Diru-Sarrera (BGDS) ere Jaurlaritzaren eskumena izatera pasa da.

Hala, Torresek azaldu duenez, gaizki ordaindutakoen kopuruaren igoera batez ere BGDS eta DSBE batera kobratzeagatik izan da; baina hori ez da izan herritarrek iruzur egin dutelako, baizik eta “pendiente” zeuden BGDS eskaerak ebatzi eta onartu direlako. Alegia atzerapenek, eta ondorioz Lanbideren tramite akatsek, eragin dute duplizitate hori.

“Bidegabeko ordainketak pixkanaka berreskuratzen dira hainbat formularen bidez”, dio kontseilariak bere erantzunean, besteak beste DSBEren nominan konpentsatuta edo borondatezko itzulketekin, eta beraz, “zorrak denboran zehar berreskuratzen dira”.

DSBE gaizki jasotzeko beste arrazoien artean nagusiena (%60) da herritarra lanean hasten dela eta hori komunikatu eta tramitatu bitartean egiten dela azken ordainketa, gero itzuli egiten dena

Eskuina eta hedabideak, irudi desitxuratua haizatzen

DSBE gaizki jasotzeko beste arrazoien artean, nagusiena (%60) da herritarra lanean hasten dela eta hori komunikatu eta tramitatu bitartean egiten dela azken ordainketa, gero itzuli egiten dena. Heriotza, unitate familiarra ez osatzea, familia batean bi lagunek jasotzea diru-sarrera, Araba, Gipuzkoa edo Bizkaitik kanpo bizitzea... eta antzekoek, apenas dute intzidentziarik, %1 baino gutxiago dira.

Hala eta guztiz ere behin baino gehiagotan piztu da eztabaida DSBEren iruzur susmoen inguruan, kasu askotan eskuinak nahita zabalduta kalean zein hedabideetan. PPk azkeneko EAEko hauteskundeetan kontrol neurri gehiago eskatu ditu, baita polizialak ere "iruzurra" saihesteko, eta orain Eusko Legebiltzarrean Garridok egindako galderak ere norabide berean doazela dirudi.

Vocento taldeko egunkariek sakon jorratu dute gaia berriz ere. El Diario Vasco-k bere azalean nabarmendu du "kontrol neurri berriekin" azaleratu den dirua bikoitza dela, eta El Correo-k "iruzurra bikoitza" dela zabaldu du.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Gizartea
2024-12-20 | Hainbat egile*
Pornografia gaztetan

Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?

Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]


2024-12-20 | Hala Bedi
Okupazioaren aurkako neurri berriari ezetz esan diote Gasteizen, hainbat gaztetxek eta kolektibok deitutako elkarretaratzean

Gaur, behin betiko bozkatuko da okupazioaren aurkako lege-aldaketa kongresuan. Atzo, Eusko Jaurlaritzaren aurrean elkarretaratzea egin dute hainbat gaztetxeetako kideek; aldarrikatu dute "okupazioaren aurkako kriminalizazio oro gelditzea, eta okupazioaren aurkako neurri... [+]


Gizon bati espetxe zigorra ezarri diote, Donostian emakume bat bortxatzen saiatzeagatik

Gipuzkoako Auzitegiak urte eta erdiko espetxe zigorra ezarri dio gizon bati, emakume bat bortxatzen saiatzeagatik. Epaiketa asteazkenean egin zuten, eta, hasi aurretik, gizonak gertakariak onartu eta akordioa erdietsi zuen Fiskaltzarekin eta akusazio partikularrarekin, zigorra... [+]


2024-12-20 | Gedar
Eraso faxista Irungo Lakaxita Gaztetxearen aurka

 Eraikin osoan zehar egin dituzte margoketa faxistak. Erasoa salatzeko, protesta bat antolatu dute larunbaterako.


2024-12-19 | Leire Ibar
Ia urtebete daramate soldatarik gabe Bilboko ikastetxe bateko langileek, funts putre batek eraikina erosi ondoren

Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langile batzuk soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.


Gabonetan sortzen den kutsaduraren %57 oparien ondorioz da

Ikerketa baten arabera, Frantziako Estatuan 6,3 milioi tona CO² isuriko dituzte herritarrek Gabonetan, eta opariak dira horren erantzule nagusiak: %57. Oparien artean, gehien kutsatzen dutenak aparatu elektronikoak eta bitxiak dira, metal eta mineralen erauzketaren... [+]


Ernaik dio bere kontrako operazioa egon izana frogatzen dutela Jaurlaritzaren aurka aurkeztutako helegiteen lehen ebazpenek

Gasteizko Auzitegiko laugarren aretoak ebatzi du Gasteizko isunak bertan behera uztea, eta Bilboko isun batzuk 2.500 eurotik 1.800era murriztea, "gehiegikeria" egon zela argudiatuta. Ernairen arabera, Segurtasun Sailak "arbitrariotasunez" eta... [+]


2024-12-19 | Leire Ibar
Garraio publikoa garestitzearen aurka mobilizatu dira Bilbon

Garraio publikoaren prezioa handitzea eta deskontuak kentzea “onartezina” dela kritikatu dute dozenaka pertsonak, Jauzi Ekosozialak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta. Langile klasearentzako “zama gehigarri bat” izango litzatekeela eta... [+]


Torturaren biktimak existitzen dira. Eta egileak?

Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.

Nazioarteko... [+]


Mazango auzia
20 urteko kartzela zigorra Dominique Pelicot senar ohiari eta fiskalak eskaturikoa baino zigor apalagoak beste 50 bortxatzaileei

Bortxaketen kasuentzako bideratu daitekeen kartzela zigorrik gorena jarri diote senar-ohi Dominique Pelicoti; eta beste 50 bortxatzaileei dagokionez, guztiak dituzte erruduntzat jo, baina fiskalak galdetzen zuena baino apalagoak dira zigorrak. Hiru hilabetez iraun du Mazango... [+]


Hezkuntzako ratioak jaisteko eskaera Nafarroako Legebiltzarrera eramango dute gurasoen plataformek

Sortzen eta Ratioak Jaitsi 0-18 elkarteek Legegintzako Herri Ekimen bitartez egin dute eskakizuna eta alderdi guztiek agerraldia onartu dute. Europar Batasunak Foru Gobernuari ratioak murrizteko egindako gomendioan du oinarria nafar gurasoen aldarrikapenak.


2024-12-19 | Axier Lopez
Palestinaren askatasunaren aldeko 10 orduko elkarretaratzea egingo dute Lekeition

Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.


Ernairen kontrako 290.500 euroko isunak indargabetu ala nabarmen apaltzea onartu dute epaileek

Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.


Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


2024-12-18 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Loa

Loti ederra eta errauskinaren irudia izan du hizpide aurtengo Feministaldian Irene Coulon-en hitzaldiak. Loaren ideia kulturalak zartatu ditu, loaldia ere maskulinizatua dugula argituta. Loaren irakaspen (kultural) asko barneratuak ditugu, eta gorputz feminizatuan edertasunaren... [+]


Eguneraketa berriak daude