“Gaixotasun profesionalek, errekonozimendu gutxien daukatenek, emakume aurpegia dute”
2024ko laneko ezbeharren txostena aurkeztu dute LAB • ESK • STEILAS • EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek aurtengo otsailean. Emaitza larriak bildu dituzte: geroz eta behargin gehiago hiltzen dira haien lanpostuetan.
Bi ikuspegi nagusitatik garatzen dute sindikatuek urteroko ezbeharren txostena. Lehenik eta behin datuak azaleratzeko, normalean heriotza eragin duten istripu traumatikoenak. Eta beste aldetik, istripu hauek ze egoeratan eman diren aztertzeko: sektoreak, prekaritate maila… Baina txosten honen betebehar nagusia “datu ofizialak hartu, xehatu eta gezurtatzea da. Datu horien atzean administrazioaren amarrua desmuntatzea da helburua”, hala azaldu digu LABeko kidea den Inkok.
Gaixotasunen eta istripuen sailkatzea, lanarekin harremantzea edo harreman eza, “erabaki politiko baten isla” dela dio Inkok. “Ikusten errezana heriotz istripuak eta istripu larriak dira, sektoreengatik gizonezko aurpegi maskulinoa gizonezkoa izan dezakete, baita ere migratua eta arrazializatua kasu larrienetan.
Aldiz gaixotasun profesionalek errekonozimendu gutxien daukaten horiek, emakumezko aurpegia dute. “Sektore femeninoetan ematen diren arazo muskuleskelestikoek eta gero eta indar gehiago hartzen ari diren arrisku psikosozialek” eragindako gaixotasunak dira hauek. Hor ematen da, Inkoren hitzetan “amarru latzena.” Amarru hauen atzean, adminstrazioaren barruan, mutuek duten rol garrantzitsua azpimarratu du LABeko kideak, “asoziazio enpresarialak dira finean”, eta hala jokatzen dute.
LABetik administrazioa seinalatzen dute azpi-eregistro nabari honen arduradun nagusitzat. Honen adibide minbizien kasua: “2023an soilik 43 minbizi aitortu ziren lanak eragindako minbizitzat.” Adituek aldiz, zera diote: “gizartean ematen diren minbizien %10ra bitarte izan daitezkeela lanak eragindakoak. Hauek ez direla istripuak, erailketak baizik salatu du Inkok.
Elkarrizketa osoa hemen entzungai:
Eguerdian gertatu da istripua, 25. kilometroan, Nafarroako Martzilla herriaren inguruan. 2025ean hil den zazpigarren lagilea da.
LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek osatzen duten lan osasuneko intersindikalak agerraldi publikoa egin du Bilbon, 2024ko ezbeharren txostenaren harira. Azken hamar urteetan 612 langile hil dira istripuz Euskal Herrian, 64 pasa den urtean.
52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]
Beharginak Excavaciones Mendiola enpresarako ari zen lanean, Construcciones Urrutia enpresaren azpikontrata. Langilearen lehenengo eguna zen sektorean lanean.
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.
Garraio sektorean aritzen diren hamabi behargin hil dira aurten. LABek azaldu du garraio sektorean gertatzen diren heriotzak “erabat saihesteko modukoak” direla, eta horretarako borondate politikoa “besterik ez” dela behar, bai erakunde publikoen eta bai... [+]
Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.
56 urteko garraiolari lesakarra hil zen lanean Irunen, kamioia kargatzen ari zela. Transportes Etxetrans enpresako langilea zen. Aurten 11 garraiolari hil dira lanean, horietariko asko, azken hau bezala, bihotzekoak jota LAB sindikatuak ohar batean jakinarazi duen bezala... [+]
Geltokiko kafetegi bateko kristalak garbitzen ari zela, hiru metroko altueratik erorita zendu da 55 urteko gizona. Aurten Euskal Herrian lan istrupuengatik hil den 54. langilea izan da.
Langilea eskualdekoa zen eta Zamalloa enpresa azpi-kontratatuarentzat egiten zuen lan.
Ezbeharretatik egun gutxitara zendu dira langile biak. LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek osatutako intersindikalak kontzentrazioa egingo du urriaren 31an Bilbon Confebask patronalaren egoitzaren aurrean heriotza biak salatzearren. Aurten 50 dira jada... [+]
LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.
Loiun (Bizkaia) eta Olletan (Nafarroa) hil dira langileak, astearte goizean, biak erorikoen ondorioz. Aurten Euskal Herrian 47 behargin hil dira laneko istripuetan. Nafarroan hamabi lan istripu izan dira aurtengo lehen seihilekoan, eta lan istripuen intzidentzia tasan datu... [+]