“Gaixo zaude, eta ez diozu bueltarik ematen; oso gogorra da”

  • Tolosaldeko gazte batek sei hilabete daramatza koronabirusaren sintomekin; egoera horretan daudenek Euskal Herriko Covid Iraunkorraren plataforma sortu dute, gaia gizarteratzeko.

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2020ko irailaren 17an - 10:15

Martxoaren 10ean gaixotu zen koronabirusaren sintomekin, eta gaur oraindik, gaizki jarraitzen du. Koronabirusean ez du positiborik eman egin dizkioten azterketa guztietan, eta familia medikuarekin harremana «gaiztotu» zaionez, ez du izenik eman nahi Tolosaldeko bizilagun gazteak.

Sei hilabete daramatza gaixo, eta bere bizitza «galdu» duela dio, baina «baikor» agertu da, «badakit pasako dela» esanaz. Berandu jabetu zen bere moduan jende gehiago ere gaizki ari dela pasatzen: «Abuztuan laneko nagusiak pasa zidan Aiaraldeko pertsona baten elkarrizketa bat, eta irakurri ostean identifikatuta sentitu nuen nire burua» dio.

Bere moduan koronabirusaren sintomekin jarraitzen dutenek elkartea sortu dute: Euskal Herriko COVID Iraunkorra plataforma. Bertako kidea da Tolosaldeko gaztea, eta asko lagundu diola bere moduan dauden pertsonekin hitz egin eta egoerak konpartitzeak aitortu du. Ziur da eskualdean ez dela bakarra izango, eta elkartearen berri eman nahi izan du, eta covidpersistente.euskalherria@gmail.com helbide elektronikoa luzatu du beraiekin harremanetan jarri ahal izateko.

Martxoaren 10ean jarri zen gaizki. «Entzuten zen koronabirusa, baina oraindik oso gauza berria zen, eta debekatuta zegoen medikutara joatea» azaldu du. «Garai hartan test azterketa kontaktu zuzenei bakarrik egiten zieten, nik ez dakit non kutsatu nintzen, eta ez zitzaidan testa egitea egokitzen».

Sukar altuekin eta bularreko min handiarekin hasi zen, eta egun guztietan izugarrizko nekearekin: «Egun guztia lo pasatzeko nekea zen. Neke fisikoa». Familiako medikuarengana joateko esan zioten, eta «gaztea eta osasuntsua» izanik, «etxera bidali» zuten. Ez zioten ezer hartzeko eman, eta ez zioten koronabirusaren gaineko ezer aipatu. «Dena ezjakintasuna zen lehenengo gaixotu ginenon artean, eta gaztea eta osasuntsu izanik beraien protokoloa etxera bidaltzea zen».

AZALPENAK AURKITU EZINIK

Sukar altua beti izan duela ekarri du gogora, eta egun batzuetara diarrearekin hasi zela kontatu du. Urgentzietara bidali zuten: «Ni pauso bat aurretik moduan ibili naiz. Orduan ez zen esaten COVID-ak diarrea eragin zezakeenik, eta etxera bidali ninduten, eta ez zidaten etxetik ateratzen uzten». Guzti hori eta gero, hiru aste pasa ziren, eta orduan egin zioten lehen aldiz PCR proba. «Negatibo eman nuen, eta, beraz, familia medikuak garbi esan zidan koronabirusa baztertuta geratzen zela. Baina hiru astera ezinezkoa zen nik positibo ematea». Hor hasten da amesgaiztoa gaztearentzat. Osatuko zela uste izan bazuen ere, ez da horrela izan. Osasun arazo ezberdinak bizitzea egokitu zaio.

Ez du errekuperatzen bere osasuna. Sukar febrikularekin jarraitzen du, arnasketa arazoak ditu, eztula, eta nekeak ere bere gorputzean jarraitzen du. Ezin duela «eguneroko bizitza» egin dio. Mediku azterketa asko pasa behar izan ditu beste gaixotasunik ote duen ikusteko, «baina ez da ezer atera». Asko kosta ostean, serologiako proba egitea lortu zuen, eta hor ere negatibo eman zuen. «Elkarteko jende pila bat dago negatibo emanda, ingresatuta egon direnak ere bai», azpimarratu du, eta teoria bat ere azaldu du: «Orain esaten ari dira gureak ez direla ondorioak, baizik eta sintomak bizitzen ari garela, eta oraindik birusa gorputzean dugula, eta horregatik ez ditugula antigorputzak sortzen».

«Ez diot azalpenik bilatzen pasatzen ari zaidanari. Hain garbi esaten dizute COVID-a ez dela, nahiz eta zuk pentsatu baietz. Beste gaixotasunik ere ez dut... egora berriak sortzen zaizkizu, eta medikuek ez zaituzte ikusten, hau da, ikusten nindutenerako sintoma horiek pasata nituen», kontatzen du. «Egunero abentura bat da, eta ez dakizu nola jaikiko zaren hurrengo egunean», jarraitzen du. «Gaixo zaude, ez diozu bueltarik ematen, eta ez dakizu noiz bukatuko den. Oso gogorra da». Eta «ez naiz hipokondriakoa», gaineratu du.

Medikuentzat ere egoera berria dela jakitun da. Pazientzia izan duela dio, baina «gurekin enpatia edukitzea baino ez dugu eskatzen. Entzutea nahi dugu, eta artatzea, eta ez medikuarekin ere borrokan aritu behar izatea. Hondoratuta geratzen gara entzuten ari garenarekin. Egoera hau azaleratu beharra dago».


Azkenak
2025-01-28 | Julene Flamarique
Nafarroako Emakume Gazteen kontrako Sexu Indarkeriari buruzko I. Azterketa
Erradikalizatzen ari den matxismoari aurre egiteko fokua gizonengan jartzea proposatu dute

Sexu-erasotzaile gehienak biktimaren inguru sozialekoak direla eta “kaleko bortxatzaile mamuaren ideiatik” aldendu beharra dagoela nabarmendu du Nafarroako Emakume Gazteen kontrako Sexu Indarkeriari buruzko I. Azterketak. Ikerketak gazteengan jarri du arreta,... [+]


2025-01-28 | Leire Ibar
La Cumbre Donostiako Udalaren esku uzteko eskatu dute elkarte memorialistek

Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]


DeepSeek
Txinari inbidia: gerra komertzialak adimen artifiziala du izena

ChatGPT ez da dagoeneko "hainbesterako". Lehiakide biziago, eskuragarriago eta merkeago bat jarri zaio parean AEBetako eta mundu mailako liderrari: enpresa txinatar baten eskutik ikusi du argia DeepSeekek. Dantzan jarri da mundua, eta ez espresuki onerako. Mikrotxipen... [+]


2025-01-28 | Leire Ibar
Greba mugagabea hasiko dute Guardianeko langileek

Laudioko lantegiko zuzendaritzak astelehen honetan jakinarazi dio enpresa batzordeari behin betiko itxiko duela enpresa. Urtarrilaren 29an abiatuko dute ixteko prozesua. Egun berean egingo dute elkarretaratzea langileek eta ostegunean hasiko dute greba.


2025-01-28 | Julene Flamarique
Turismoaren erregulazioa Baztanen: ostatuak kontrolatzeko plana onartu dute

Plan berriak Baztango bailara lau zonalde historikoetan bereiztea proposatzen du. Ostatu turistiko berriak irekitzeko araudia ere hartuko du bere gain, definitutako hiri iraunkortasun adierazleen araberakoa izango dena.


2025-01-28 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmarreko gerra baretzea ez da albiste ona batzuentzat

Duela hamar egun, urtarrilaren 18an, sinatu zen Txinako Kunming hirian Myanmarren agintean den Junta Militarraren eta Myanmarreko Nazio Aliantza Demokratikoaren Armada (MNDAA ingelesezko siglaz) matxinatuaren arteko su-etena. Ez da 2021eko estatu-kolpearen ondotik sututako gerra... [+]


2025-01-28 | Julene Flamarique
Autoeskolaz kanpo gidatzen ikasteko aukera planteatzen ari da Espainiako Gobernua, autoeskolak aurka

Eredu berriak ikasleek milaka euro aurreztea ekar lezake. Autoeskoletako irakasleek plana kritikatu eta errepideetan sor daitekeen arriskua mahaigaineratu dute. Neurri berriak “milaka irakasleren enplegua arriskuan jartzen duela” ohartarazi dute.


Lanbide Heziketako praktikak arazo-iturri izaten ari dira

Sistema duala abian da ikasturte honetan Hego Euskal Herriko Lanbide Heziketan, eta eredugarri saldu duten arren, arazotsua izaten ari da hainbat zentrotan: ikasle guztiek derrigorrezko praktikak egin ditzaten enpresak bilatzen “gorriak pasatzen ari dira” irakasleak,... [+]


Justizia feminista garatzeko beharra aldarrikatu du Emakumeen Mundu Martxak

Euskal Herriko Emakumeen Mundu Martxak indarkeria matxistari buruzko jardunaldiak egin ditu asteburuan Atarrabian. Sistema judiziala jarri dute ezbaian, justizia eta autodefentsa feministaren balioak aztertu dituzte.


2025-01-28 | UEU
Itsaso Bakedano Moreno
“Denok gara sexu-hezkuntzako erreferenteak”

"Sexu-hezkuntzaikasgeletatik haratago" ikastaroa emango du UEUrekin online Itsaso Bakedano Moreno (Baldorba, 1992) sexologoak. INCISEXeko Sexu-hezkuntza eta -aholkularitza masterra du, Biko Arloak-eko Training sexologia klinikoko formakuntza du eta Lanbide Heziketako... [+]


Bilboko Axel Hotelaren irregulartasunak salatu eta itxiera eskatu du EHGAMek

EHGAMek Axel hotelaren irregulartasunei jarritako helegitearen inguruko isiltasun administratiboaren ondoren, hotelaren itxiera eskatzen du eta hainbat eragileekin batera prentsaurrekoa eman dute.


Bretoierak hiztunen erdia galdu du sei urtean, azken ikerketaren arabera

Bretainian, bretoiera oso ondo edo nahiko ondo hitz egiten duten herritarrak %2,7 dira, 2018an baino hiru puntu gutxiago. 107.000 dira gaur egun. Hiztunak gazteagoak dira. Galo hiztunen kopuruak ere behera egin du, baina ez bretoierak bezainbesteko abiadan.


2025-01-28 | Estitxu Eizagirre
Urumeako Mendiak Aske
“Benetan behar duguna da aberastasun natural, kultural eta soziala errespetatuko dituen aldaketa ekonomiko eta soziala”

“Urumeako mendiak bizirik” herri-ekimenak jende andana elkartu du Hernaniko plazan. Mendi horietan egin nahi dituzten bi makroproiektu eolikoen berri eman du, ekarriko lituzketen kalteak azaldu ditu eta Urumea bailarako eta inguruetako herritar guztiei dei egin diete... [+]


Eguneraketa berriak daude