“Gaixo zaude, eta ez diozu bueltarik ematen; oso gogorra da”

  • Tolosaldeko gazte batek sei hilabete daramatza koronabirusaren sintomekin; egoera horretan daudenek Euskal Herriko Covid Iraunkorraren plataforma sortu dute, gaia gizarteratzeko.

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2020ko irailaren 17an - 10:15
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Martxoaren 10ean gaixotu zen koronabirusaren sintomekin, eta gaur oraindik, gaizki jarraitzen du. Koronabirusean ez du positiborik eman egin dizkioten azterketa guztietan, eta familia medikuarekin harremana «gaiztotu» zaionez, ez du izenik eman nahi Tolosaldeko bizilagun gazteak.

Sei hilabete daramatza gaixo, eta bere bizitza «galdu» duela dio, baina «baikor» agertu da, «badakit pasako dela» esanaz. Berandu jabetu zen bere moduan jende gehiago ere gaizki ari dela pasatzen: «Abuztuan laneko nagusiak pasa zidan Aiaraldeko pertsona baten elkarrizketa bat, eta irakurri ostean identifikatuta sentitu nuen nire burua» dio.

Bere moduan koronabirusaren sintomekin jarraitzen dutenek elkartea sortu dute: Euskal Herriko COVID Iraunkorra plataforma. Bertako kidea da Tolosaldeko gaztea, eta asko lagundu diola bere moduan dauden pertsonekin hitz egin eta egoerak konpartitzeak aitortu du. Ziur da eskualdean ez dela bakarra izango, eta elkartearen berri eman nahi izan du, eta covidpersistente.euskalherria@gmail.com helbide elektronikoa luzatu du beraiekin harremanetan jarri ahal izateko.

Martxoaren 10ean jarri zen gaizki. «Entzuten zen koronabirusa, baina oraindik oso gauza berria zen, eta debekatuta zegoen medikutara joatea» azaldu du. «Garai hartan test azterketa kontaktu zuzenei bakarrik egiten zieten, nik ez dakit non kutsatu nintzen, eta ez zitzaidan testa egitea egokitzen».

Sukar altuekin eta bularreko min handiarekin hasi zen, eta egun guztietan izugarrizko nekearekin: «Egun guztia lo pasatzeko nekea zen. Neke fisikoa». Familiako medikuarengana joateko esan zioten, eta «gaztea eta osasuntsua» izanik, «etxera bidali» zuten. Ez zioten ezer hartzeko eman, eta ez zioten koronabirusaren gaineko ezer aipatu. «Dena ezjakintasuna zen lehenengo gaixotu ginenon artean, eta gaztea eta osasuntsu izanik beraien protokoloa etxera bidaltzea zen».

AZALPENAK AURKITU EZINIK

Sukar altua beti izan duela ekarri du gogora, eta egun batzuetara diarrearekin hasi zela kontatu du. Urgentzietara bidali zuten: «Ni pauso bat aurretik moduan ibili naiz. Orduan ez zen esaten COVID-ak diarrea eragin zezakeenik, eta etxera bidali ninduten, eta ez zidaten etxetik ateratzen uzten». Guzti hori eta gero, hiru aste pasa ziren, eta orduan egin zioten lehen aldiz PCR proba. «Negatibo eman nuen, eta, beraz, familia medikuak garbi esan zidan koronabirusa baztertuta geratzen zela. Baina hiru astera ezinezkoa zen nik positibo ematea». Hor hasten da amesgaiztoa gaztearentzat. Osatuko zela uste izan bazuen ere, ez da horrela izan. Osasun arazo ezberdinak bizitzea egokitu zaio.

Ez du errekuperatzen bere osasuna. Sukar febrikularekin jarraitzen du, arnasketa arazoak ditu, eztula, eta nekeak ere bere gorputzean jarraitzen du. Ezin duela «eguneroko bizitza» egin dio. Mediku azterketa asko pasa behar izan ditu beste gaixotasunik ote duen ikusteko, «baina ez da ezer atera». Asko kosta ostean, serologiako proba egitea lortu zuen, eta hor ere negatibo eman zuen. «Elkarteko jende pila bat dago negatibo emanda, ingresatuta egon direnak ere bai», azpimarratu du, eta teoria bat ere azaldu du: «Orain esaten ari dira gureak ez direla ondorioak, baizik eta sintomak bizitzen ari garela, eta oraindik birusa gorputzean dugula, eta horregatik ez ditugula antigorputzak sortzen».

«Ez diot azalpenik bilatzen pasatzen ari zaidanari. Hain garbi esaten dizute COVID-a ez dela, nahiz eta zuk pentsatu baietz. Beste gaixotasunik ere ez dut... egora berriak sortzen zaizkizu, eta medikuek ez zaituzte ikusten, hau da, ikusten nindutenerako sintoma horiek pasata nituen», kontatzen du. «Egunero abentura bat da, eta ez dakizu nola jaikiko zaren hurrengo egunean», jarraitzen du. «Gaixo zaude, ez diozu bueltarik ematen, eta ez dakizu noiz bukatuko den. Oso gogorra da». Eta «ez naiz hipokondriakoa», gaineratu du.

Medikuentzat ere egoera berria dela jakitun da. Pazientzia izan duela dio, baina «gurekin enpatia edukitzea baino ez dugu eskatzen. Entzutea nahi dugu, eta artatzea, eta ez medikuarekin ere borrokan aritu behar izatea. Hondoratuta geratzen gara entzuten ari garenarekin. Egoera hau azaleratu beharra dago».


Azkenak
Gasteizko greben bideo ezezagunak aurkitu ditu Martxoak 3 elkarteak Erresuma Batuko artxibo batean

Hiru bideo dira (albiste barruan ikusgai). Batak jasotzen du, grebak antolatzea leporatuta, Carabanchelen espetxeratu zituzten Jesús Fernandez Naves, Imanol Olabarria eta Juanjo San Sebastián langileak espetxetik atera ziren unea, 1976ko abuztuan. Beste biak Martxoak... [+]


'Gaztetxeak Bertsotan'
“Gazteon ahots kritikoa entzunarazi nahi dugu, txapelketaren formak determinatu gabe”

Asteburu honetan hasiko da Gaztetxeak Bertsotan egitasmo berria, Itsasun, eta zazpi kanporaketa izango ditu Euskal Herriko ondorengo hauetan: Hernanin, Mutrikun, Altsasun, Bilboko 7katun eta Gasteizen. Iragartzeko dago oraindik finala. Sariketa berezia izango da: 24 gaztez... [+]


2025-03-10 | June Fernández
Celeste Agüero
“Manifestu politiko bat bezain indartsuak dira nirekin daramatzadan kantak eta olerkiak”

Martxoaren 8a Getxo bere bizitokian igaro du: kumbia dekolonial eta antiarrazista topaketa antolatu du Algortako Herriko Tabernan, Abianen, Hija del Nopal DJrekin batera.

Argentinatik Getxora migratu zen Celeste Agüero, kantutegi herrikoi batekin eta poesia xuxurlatzeko... [+]


2025-03-10 | ARGIA
Badator Bizi Baratzea Orria, ARGIAren aldizkari berri eta berezia

Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]


Elkarte eta kooperatiba agroekologikoen des-finantziazio mekanismoak

Euskal Herri mailan txikitik handira agroekologia sustatzen duten zenbait elkarte eta kooperatiba ataka larrian daude, finantziazio iturriak bertan behera geratu ostean. Erakunde publikoetatik, berriz, elikadura negozio gisa ikusten duten proiektuen aldeko apustu irmoa nabari... [+]


Zata arrunta
Ahuntzak gustuko omen dituen gautxoria

Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]


2025-03-10 | Jakoba Errekondo
Loratu ala hil. Loratu eta hil

Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.


2025-03-10 | Garazi Zabaleta
Bordaxaki
Euskal txerriak hazteko eta eraldatzeko proiektu txikia Nafarroako Pirinioan

Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]


2025-03-08 | ARGIA
ARGAZKI GALERIA
Mugimendu Feminista: “Faxismoaren kontra, ausardia eta aliantza feministez armaturik gaude”

Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.


2025-03-08 | ARGIA
Bilgune Feminista
“Feminismoa da heldulekurik argiena desio dugun Euskal Herrirako”

Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]


Iruña-Veleia: epaiketatik bost urtera

Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.

11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]


Superwoman

MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]


Espainiako Sustapen Ministerioa: “Ez dakigu Ezkioko lotunea oso bideragarria den”

Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.


Eguneraketa berriak daude