‘Gailurretan izan gaitun’ erakusketa, Mendi Federazioaren mendeurren-ekitaldien abiapuntua

  • Euskal Herriko Mendi Federazioa sortu zela 100 urte beteko dira maiatzaren 18an, eta urteurrenaren harira hainbat ekimen izango da datozen hilabeteetan. Gailurretan izan gaitun erakusketa ibiltaria da lehenbizikoa, Iruñeko Planetarioan ikusgai dagoena, zeinak biltzen dituen Euskal Herriko emakume alpinista aitzindarien 100 argazki baino gehiago.

Erakusketako argazkietan ageri diren zenbait emakume eta beste batzuen senideak, Iruñeko Planetarioan / Argazkia: Aitor Karasatorre. Foku

2024ko urtarrilaren 18an - 10:10
Azken eguneraketa: 11:49

Emakume horien artean daude, besteak beste, 97 urteak beteak dituen Maritxu Sorabilla (bera eta Maria Angeles Ciganda ageri dira erakusketaren kartelean), Paquita Bretos, Maritxu Sorabilla, Trini Cornellana (zazpimilakoa igo zuen Espainiako Estatuko bigarren emakumea), Pilar Ganuza (zortzimilako bat –Cho Oyu– igo zuen lehenbiziko emakume nafarra), Montse Lasterra eta Rosa González. Hogei eskalatzaile, alpinista, mendizale eta eskiatzaileren argazkiak eta haien inguruko informazioa biltzen duten panelak daude ikusgai erakusketan. "Nahi zutena egin ahal izateko oztopo ugari gainditu behar izan zituzten alpinismoaren erreferenteak ageri dira", azaldu du Nafarroako Mendi Federazioko ordezkari eta erakusketaren komisario Ana Diez de Urek: "Feminismoaren hirugarren olatuaren bultzadak eragin handia izan zuen 1980ko hamarkadan, eta hor hasi ziren Miriam Garcia Pascual, Monica Serentil eta beste hainbat. Iraultzailea izan zen belaunaldi hori".

Maria Angeles Ciganda eta Maritxu Sorabilla, Gran Facha mendiaren lepoan, 1950ean / Fermin Aldaz

Erakusketaren inguruko bideoa: Hamaika telebista.

Mendirik garaienetara txangoak

Erakusketa ibiltaria otsailaren 8ra arte izango da Iruñeko Planetarioan, eta ostean Leioan, Ugaon, Donostian eta Elgetan (Mendi Federazioa sortu zen herrian) paratuko dute. Federazioak jakinarazi du 2024ko egutegia beteta dagoela, baina 2025erako eskaerak egin daitezkeela.

Euskal Herriko Mendi Biltzarraren Mendiurrena-ren datozen hitzorduak izango dira Araba eta Bizkaiko mendizale federatuei otsailean eskainiko zaizkien omenaldiak. Martxoaren 16an, bestalde, zazpi lurraldeetako mendizaleen ordezkariek mendirik garaienak igoko dituzte: Gorbeia, Hiru Erregeen Mahaia, Aketegi, Artzamendi, Okabe eta Orhi.

Sortu zenean Mendi Federazioak EAE eta Nafarroa hartzen zituen. 1986an bereizi egin ziren (eskumenak transferitu zirenean autonomia erkidegoetara), baina elkarrekin ari dira urteurrenaren bueltakoak antolatzen.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Mendiak
2024-11-29 | Axier Lopez
EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako

Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]


2024-11-06 | Jon Torner Zabala
Mendietxe irekita, euskal mendizaletasunaren museoa zertan da?

Mendietxe museoak zabaldu ditu ateak, irakurri dugu Berria-n. Eta boteprontoan pentsatu, "hau izango al da EMMOA Euskal Mendizaletasunaren Museoa fundazioak ireki nahi zuen museoa?". Ramon Olasagasti kazetariak argitu dizkigu zalantzak: "Alex Txikon alpinistaren... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Etorkizunean ere mendien alde

Orain dela hogei bat urte izandako mehatxuak datoz Gipuzkoako mendietara berriro ere, eta ez nolanahiko neurrian, gainera; tamaina eta kantitate handiagoan baizik. Proiektuok –bakarren bat jadanik eraikia; Zubietako erraustegia, kasu– landa-eremuan edota mendian dute... [+]


2024-06-19 | Reyes Ilintxeta
Elena Quispe Tincuta eta Cecilia Llusco Alaña
“Bizitzan dena ezin da gailurra izan”

Maiatzean Elena Quispe Tincuta (El Alto, La Paz, Bolivia, 1998) eta Cecilia Llusco Alaña (El Alto, La Paz, Bolivia, 1985) txolita eskalatzaileak Hego Euskal Herriko hiriburuetan izan ziren Cholitas dokumentala aurkezten Alboan, Entreculturas eta Oxfam GKEen ekimenez... [+]


2024-04-25 | Sustatu
‘Mendiurrena’: Euskal Mendizale Federazioaren mendeurrena

Maiatzean beteko dira 100 urte Euskal Mendizale Federazioa (EMF) sortu zela, orduan ere oihartzun handia izan zuen eta Elgetan izan zen ekitaldi batean (1924ko maiatzaren 18an). Mendeurren hau ospatuko du EMFk logikoki, eta izen aproposa ere asmatu diote: Mendiurrena.


2024-02-27 | Jon Torner Zabala
Mendi Federazioak 100 urte
Mendiaren kulturari eusteko sokak, tenkaturik

Euskal Mendizale Federazioak 100 urte beteko ditu datorren maiatzaren 18an. 1924an sortua, mendeurrenak bide eman digu mendizaletasunak izan duen eboluzioaz eta aurrera begirako erronkez aritzeko. Sekula baino jende gehiago dabil geurean mendian, eta aldatzen ari da hura... [+]


Oihana Azkorbebeitia. Arineketan aske
“Mendiari errespetua eduki behar zaio, eta hori galtzen dabil gaur egun”

2006an, mendi-lasterketen mundua artean berri-berria zela, “apur bat kasualitatez” hasi zen kirol horretan Oihana Azkorbebeitia, eta gaur egun ere arineketan segitzen du. Bide horretan, palmares ikusgarria bildu du, baina berak argi dauka zer ematen dion... [+]


Nazioarteko hamazazpi estreinaldi, Mendi Film jaialdian

57 film eskainiko dira, horietako bederatzi EAE mailako estreinaldiak. Edurne Pasaban omenduko dute aurten WOP Fundazioa sariarekin. 24.800 euro banatuko dituzte hamabi saritan, sail ofizialean lehiatuko diren lanen artean.

 


2023-10-31 | Jon Torner Zabala
Sarenneko glaziar “hil berriari” azken agurra eman diote Alpeetan

Duela lau urte Islandiako Okjökull eta Suitzako Pizol glaziarren omenez egindako hiletek bezala, frantziar Alpeetan dagoen Alpe D’Huez estazioak hartzen duen Sarenne-ko glaziarrari emandako agurrak larrialdi klimatikoaz ohartarazi nahi ditu herritarrak.


2023-10-25 | Jon Torner Zabala
Iratiko eski estazioa itxiko dute, bero eta haizealdi handiengatik

Iratiko eski estazioa, 1968an inauguratua, iraupen eskia egiteko aukera eskaintzen duen Ipar Euskal Herriko bakarra, itxi egingo dute datorren denboraldian, larrialdi klimatikoa dela-eta.


Ibilbideak (I)
Azazeta: haizea lagun Arabako mendietan

Arabako toki ezezagun bezain ederrean kokaturik, Azazeta errepideko bortu baten izena delako etorriko zaio askori burura, irratian neguan kateak behar direlako bakarrik entzuten dugun toki bakarti horietakoa. Baina Azazeta hori baino gehiago da. Eta orain ezagun egin zaigu... [+]


Ibilbideak (II)
Oderitz: Aralarko lurpean ur natural egarriz

Aralarko goi mendietako paisaia zoragarrietan paseatzea maite dutenek –udaran larre eta neguan elur– edo mendizerrako basoak zaintzen dituzten abeltzain eta herritarrek, orban zarpail bat ikusiko diote hemendik ez gutxira, Nedgia Navarra SA enpresak gasbide bat... [+]


Felipe Uriarte
“Mendizaletasunarekin eta musikarekin herria josi nahi dugu”

Urmuga zeharkaldiak hirugarren edizioa izango du aurtengo udan, uztailaren 12tik 30era. Ekimenaren antolatzaileetako bat da Felipe Uriarte mendizale eta mendi gidaria (Pasai Donibane, 1944). Ur-mugaren ertzetik Euskal Herria ekialdetik mendebaldera zeharkatuko dute aurten ere,... [+]


2023-04-14 | ARGIA
Agroekologiako Egurra Ta Kandela kolektiboak mendia eta landa-eremua defendatzeko deia egin du

Apirilaren 17 Nekazarien Borroken Nazioarteko Eguna dela baliatuz eta “Egurra ta Kandela” izenpean, Gipuzkoako baserri agroekologiko batzuek dekalogo bat plazaratu dute. Hemen dago irakurgai eta atxikimendua emateko aukera dago berau sinatuta edo... [+]


Eguneraketa berriak daude