Futbola, indarkeria eta erasoak, kirol baten kultura?

  • Apirilaren erdialdean Amurrio-Salvatierra partida eten behar izan zuen epaileak eraso lazgarriak gertatu eta gero. Gertakari horri eta zelaian gertatzen den indarkeriari buruz mintzatu dira Iñigo Fraile kapitain amurrioarra eta Angela Vadillo jokalari eta entrenatzaile artziniegarra.

Amurrio Clubeko beste partida baten artxibo irudia. / Chris GDPhoto

2023ko maiatzaren 09an - 10:20

Partida arrunta izaten ari zen Amurrio Club-Salvatierra Basarteko futbol zelaian apirilaren 16an, baina minutu eskasa geratzen zenean norgehiagoka amaitzeko, Aguraingo klubeko jokalari batek ukabilkada eman zion Amurrioko bati. Iñigo Fraile aiaraldearren kapitainak azaldu du ondoren jazotakoa: “Hurbildu ginen ikusteko zer gertatzen ari zen eta gainera, Salvatierrako beste jokalari batek 20 metroko lasterketa egin eta ostiko hegalaria eman zion Mikel Elejalde taldekideari”.

Horrenbestez, epaileak partida eten behar izan zuen eta Salvatierrako klubeko kideak atzeko atetik atera behar izan ziren Basartetik. Frailek berak aitortu du bere bizitza osoan ez duela inoiz horrelakorik ikusi eta are gehiago tentsio berezirik izan ez zuen norgehiagoka batean.

Angela Vadillo CD Orduñako jokalariak eta Altzarrate Kirol Elkarteko entrenatzaileak ere aipatzen du inoiz ez dela horrelako liskar baten lekuko izan futbolean: “Baina kontatu dizkidate zelaian zein kanpoan gertatutako erasoak. Edonola ere, emakumezkoen futbolean arruntena ahozko indarkeria da”.

Indarkeria futbolean

Frailek eta Vadillok horrelakorik ez badute inoiz ikusi, eta partida ez bazen izan bereziki gatazkatsua, zerk eragin zuen bortizkeria? Aiaraldea Komunikabideak gogoratu die aurreko egunetan eliteko futbolean sona handiko bi eraso jazo zirela. Alde batetik, Fede Valverde Real Madrid taldeko jokalariak Alex Baena Villareal klubeko kidea autobuseko bidean itxaron eta jo zuen. Bestalde, Sadio Mane Bayern Munich-eko aurreralariak bere taldekide Leroy Saneri ukabilkada eman zion aldagelan Machester Cityren kontra galdu eta gero.

Kronologiak zentzua dauka. Izan ere, bi pasarteak Amurrioko partida baino egun gutxi lehenago izan ziren. Iñigo Frailek azaltzen du berak uste duela jarrera horiek eragina dutela, gehienbat, umeengan: “Euren idoloek egiten dutena kopiatzen dute, baina Basartekoa ikusita, agian helduei buruz ere hausnartu behar dugu”.

“Emakumezkoen futbolean arruntena ahozko indarkeria da”

Angela Vadillo iritzi berekoa da eta uste du eliteko jokalarien portaera maiz ez dela batere lagungarria izaten.Ezta hedabideena edota klubena ere. Esaterako, Marcak (Espainiako Estatuan gehien irakurtzen den egunkaria) Fede Valverderen bertsioa zabaldu eta ontzat eman zuen, eta Real Madridek ez du neurririk hartu jokalariaren kontra, ezta bere entrenatzaileak ere. Irizpide horiek Bayern Munichek erakutsitakoekin alderatu daitezke.

Alemaniarrek isun ekonomikoa jarri zioten Maneri eta partida batez alboratu. Horrez gain, erasotuak erasotzailearen alde hitz egin behar izan zuen taldetik bota ez zezaten, hori baitzen Bavierako klubaren asmoa.

Irainak eta justifikazioak

Bi erasoen jatorria, erasotzaileen ingurukoek zabaldu dutenez, iruzkin iraingarriak izan omen ziren (nahiz eta kasu bietan zalantzan jar daitezkeen bertsioak, neurri batean edo bestean). Egia edo gezurra izan, Frailek zein Vadillok berretsi dute ahozko indarkeria oso arrunta dela futbolean. “Nik 3. mailan jokatu dut hainbat urtez eta hori oso ohikoa zen, eta eraso fisikoak ere maiz gertatzen ziren, adibidez, kolpeak bizkarrean”, adierazi du Frailek.

Angela Vadillok azpimarratu du emakumezkoen futbolean oso arrunta dela ahozko indarkeria partiden tentsio uneetan: “Ez da futbol profesionalean bezala, jokalariok ez dugu elkar ezagutzen eta ez dira iruzkin pertsonalak, baina gertatzen da maiz. Edonola ere, ez dago iruzkinik justifikatzen duena edonor erasotzea, futbol zelaian zein kanpoan”.

Indarkeria, futbolaren DNAn?

Erasoak, mota batekoak zein bestekoak, hain naturalizatuak daudenean, kirol mota horren izaeraren barruan daudela ondorioztatu beharra dago? Iñigo Frailek eta Angela Vadillok ez daukate argi. Euren ustez, jokalari guztiek egin beharko lukete hausnarketa kritikoa euren portaerari buruz zelaiaren barruan eta Frailek zein Vadillok, entrenatzaile gisa, sustatzen dute ondo pasatzea, plantak ez egitea eta epailearen lana errespetatzea.

“Haurrek euren idoloek egiten dutena kopiatzen dute, baina Basartekoa ikusita, agian helduei buruz ere hausnartu behar dugu”

Hala eta guztiz ere, biek daukate argi norberaren jarreratik at, futbol-erakundeek gehiago egin dezaketela indarkeria ekiditeko. Arrazismoaren kontra aurrerapausoak eman dira azken urteotan eta gauza bera egin beharko litzateke zelaian zein kanpoan gertatzen diren erasoei dagokienez. Halaber, biak dira ezkorrak eta iritzi berekoak: “Asko aldatu behar da egoera hori gerta dadin”.

Errugbia bezalako kirol batekin alderatzea baino ez dago. Kirol hori futbola baino nabarmen bortitzagoa da (aurkariak bultzatzea edo lurrera botatzea jokoaren parte da), baina epailearen kontra egitea oso zigortua dago eta partidak amaitzen direnean, hirugarren zatia deiturikoa dator. Hau da, bi taldeetako jokalariek elkarrekin ospatzen dute jokatu izana, adiskideen arteko giro lasaian, mokadu bat jaten edo trago bat edaten duten bitartean.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Kirola
2025-01-29 | Leire Ibar
Maccabi-ren Gasteizko partida eragozteko ia 200 sinadura bildu ditu Palestinarekin Elkartasunak

Saskibaloi talde israeldarraren eta Baskoniaren arteko lehia bertan behera uztea exijitzeko manifestua aurkeztu du Palestinaren aldeko mugimenduak. Euskal Herriko 40 saskibaloi klub, talde zein Baskoniako zaletuen taldek, kirol munduko 91 pertsona ezagunek eta Gasteizko 65... [+]


Eskola kirola vs klubak eztabaida, pil-pilean

Kirol klub batean aritu nahi duen haurrak ez duela zertan Eskola Kirola egin dioen epaiari helegitea jarriko dio orain Gipuzkoako Diputazioak. Umeak nahi duen kirola aukeratzeko askatasuna batetik, helburu hezitzaile eta integratzaileak bultzatzen dituen eredua bestetik,... [+]


2025-01-15 | Jon Torner Zabala
Euskal selekzioa
Ofizialtasuna lortzeko bidean, zirrikitua zabalik?

Euskal selekzioaren ofizialtasuna lortzera bidean urratsa eman du Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak, Euskadiko Federazioa eskubide osoko kide izatea onartuta. “Lorpen historikoa da”, zioen Euskadikoak pasa den abenduaren 28an, baina zuhurtziaz mintzo zen,... [+]


2025-01-13 | Jon Torner Zabala
Euskal Selekzioa Orain osatu da, Frantzia edo Espainiako selekzioei uko egiten dioten pilotariak babestea helburu

Lapurdiko Makean egin du Euskal Selekzioa Orain elkarteak lehenengo biltzar nagusia. Iazko udan Frantziako selekzioarekin jokatzeari uko egin ziotela iragarri zuten Ipar Euskal Herriko hamabost pilotarik osatzen dute gaur gaurkoz ekimena, zeinak helburu duen, besteak beste,... [+]


2025-01-13 | Gerardo Luzuriaga
Euskadiko Selekzioa?

Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]


Lortu da. Lortu duzue! Lortu dugu. Zorionak eta eskerrik asko

Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Israelgo Maccabi saskibaloi taldearen Gasteizko partida bertan behera uztea exijitu dute

Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]


2025-01-08 | Onintza Enbeita
Garazi Murua. Taldeko kapitaina
“Gabarra ez da gizonezkoen sinbolo esklusiboa: guztiona da”

2002an ikusi zituen lehenengoz hamaika emakume kamiseta zuri-gorriarekin San Mamesen. Bere ametsa egia bihurtzeko aukerak errealak zirela ulertu zuen Garazi Muruak. Athleticeko nesken taldeko kapitaina izatera iritsi zen, baina lesio batek behar baino lehen ekarri dio... [+]


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Real-PSG partiduan begian zauritutako beste pertsona baten kasua berriz irekitzeko agindu du auzitegiak

Donostian 2024ko martxoan jokatutako futbol partiduaren aurretik Ertzaintzak egindako kargetan, Amaya Zabarte zaleaz gain bigarren pertsona bat zauritu zuten, ustez foam pilota batekin begian jota. Orain, kasu hori ere ikertzeko agindu du Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak.


2025-01-02 | Leire Ibar
Nazioarteko Pilota Federazioak Espainiako Federazioak egindako akusazioak gezurtatu ditu

Espainiako Federazioak salatu du ez zaiola parte hartzen utzi iragan asteburuko Nazioarteko Pilota Federazioaren biltzar nagusian, eta hori “bidegabekeria” dela. Biltzar hartan onartu zuten, bozketan, Euskadiko federazioa nazioartekoaren eskubide osoko kide gisa... [+]


Bizilagunekin plataforma munduko futbol kopa Donostian jokatzearen aurka: “Ez dugu gure aurkako golik ospatuko!”

Bizilagunekin plataformak gogor kritikatu du Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izatea, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei... [+]


2024-12-30 | Jon Torner Zabala
Euskal selekzioaren ofizialtasuna lortzeko lehen urratsa, Nazioarteko Pilota Federazioak haren alde bozkatuta

Euskadiko Euskal Pilota Federazioa eskubide osoko kide izatea onartu du Nazioarteko Pilota Federazioak, larunbatean Iruñean egindako batzarrean. Ofizialtasuna lortzeko bidean urrats handia da, "lorpen historikoa", Euskadiko Federazioak adierazi duenez, baina... [+]


Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak

Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.


Frantziara eta Espainiara bidean

Azaroaren erdialdean ARGIA komunikabidearen efemeridearen bitartez gogoratu dut espainiar selekzioan jokatzen jarraitzeko ukoa duela 25 urte egin nuela. Efemeride horrek atzera begiratzeko eta hausnarketa egiteko aukera eman dit.

Nazioarteko Kirol lehiak herrialdeen arteko... [+]


Eguneraketa berriak daude