Futbola, indarkeria eta erasoak, kirol baten kultura?

  • Apirilaren erdialdean Amurrio-Salvatierra partida eten behar izan zuen epaileak eraso lazgarriak gertatu eta gero. Gertakari horri eta zelaian gertatzen den indarkeriari buruz mintzatu dira Iñigo Fraile kapitain amurrioarra eta Angela Vadillo jokalari eta entrenatzaile artziniegarra.

Amurrio Clubeko beste partida baten artxibo irudia. / Chris GDPhoto

2023ko maiatzaren 09an - 10:20

Partida arrunta izaten ari zen Amurrio Club-Salvatierra Basarteko futbol zelaian apirilaren 16an, baina minutu eskasa geratzen zenean norgehiagoka amaitzeko, Aguraingo klubeko jokalari batek ukabilkada eman zion Amurrioko bati. Iñigo Fraile aiaraldearren kapitainak azaldu du ondoren jazotakoa: “Hurbildu ginen ikusteko zer gertatzen ari zen eta gainera, Salvatierrako beste jokalari batek 20 metroko lasterketa egin eta ostiko hegalaria eman zion Mikel Elejalde taldekideari”.

Horrenbestez, epaileak partida eten behar izan zuen eta Salvatierrako klubeko kideak atzeko atetik atera behar izan ziren Basartetik. Frailek berak aitortu du bere bizitza osoan ez duela inoiz horrelakorik ikusi eta are gehiago tentsio berezirik izan ez zuen norgehiagoka batean.

Angela Vadillo CD Orduñako jokalariak eta Altzarrate Kirol Elkarteko entrenatzaileak ere aipatzen du inoiz ez dela horrelako liskar baten lekuko izan futbolean: “Baina kontatu dizkidate zelaian zein kanpoan gertatutako erasoak. Edonola ere, emakumezkoen futbolean arruntena ahozko indarkeria da”.

Indarkeria futbolean

Frailek eta Vadillok horrelakorik ez badute inoiz ikusi, eta partida ez bazen izan bereziki gatazkatsua, zerk eragin zuen bortizkeria? Aiaraldea Komunikabideak gogoratu die aurreko egunetan eliteko futbolean sona handiko bi eraso jazo zirela. Alde batetik, Fede Valverde Real Madrid taldeko jokalariak Alex Baena Villareal klubeko kidea autobuseko bidean itxaron eta jo zuen. Bestalde, Sadio Mane Bayern Munich-eko aurreralariak bere taldekide Leroy Saneri ukabilkada eman zion aldagelan Machester Cityren kontra galdu eta gero.

Kronologiak zentzua dauka. Izan ere, bi pasarteak Amurrioko partida baino egun gutxi lehenago izan ziren. Iñigo Frailek azaltzen du berak uste duela jarrera horiek eragina dutela, gehienbat, umeengan: “Euren idoloek egiten dutena kopiatzen dute, baina Basartekoa ikusita, agian helduei buruz ere hausnartu behar dugu”.

“Emakumezkoen futbolean arruntena ahozko indarkeria da”

Angela Vadillo iritzi berekoa da eta uste du eliteko jokalarien portaera maiz ez dela batere lagungarria izaten.Ezta hedabideena edota klubena ere. Esaterako, Marcak (Espainiako Estatuan gehien irakurtzen den egunkaria) Fede Valverderen bertsioa zabaldu eta ontzat eman zuen, eta Real Madridek ez du neurririk hartu jokalariaren kontra, ezta bere entrenatzaileak ere. Irizpide horiek Bayern Munichek erakutsitakoekin alderatu daitezke.

Alemaniarrek isun ekonomikoa jarri zioten Maneri eta partida batez alboratu. Horrez gain, erasotuak erasotzailearen alde hitz egin behar izan zuen taldetik bota ez zezaten, hori baitzen Bavierako klubaren asmoa.

Irainak eta justifikazioak

Bi erasoen jatorria, erasotzaileen ingurukoek zabaldu dutenez, iruzkin iraingarriak izan omen ziren (nahiz eta kasu bietan zalantzan jar daitezkeen bertsioak, neurri batean edo bestean). Egia edo gezurra izan, Frailek zein Vadillok berretsi dute ahozko indarkeria oso arrunta dela futbolean. “Nik 3. mailan jokatu dut hainbat urtez eta hori oso ohikoa zen, eta eraso fisikoak ere maiz gertatzen ziren, adibidez, kolpeak bizkarrean”, adierazi du Frailek.

Angela Vadillok azpimarratu du emakumezkoen futbolean oso arrunta dela ahozko indarkeria partiden tentsio uneetan: “Ez da futbol profesionalean bezala, jokalariok ez dugu elkar ezagutzen eta ez dira iruzkin pertsonalak, baina gertatzen da maiz. Edonola ere, ez dago iruzkinik justifikatzen duena edonor erasotzea, futbol zelaian zein kanpoan”.

Indarkeria, futbolaren DNAn?

Erasoak, mota batekoak zein bestekoak, hain naturalizatuak daudenean, kirol mota horren izaeraren barruan daudela ondorioztatu beharra dago? Iñigo Frailek eta Angela Vadillok ez daukate argi. Euren ustez, jokalari guztiek egin beharko lukete hausnarketa kritikoa euren portaerari buruz zelaiaren barruan eta Frailek zein Vadillok, entrenatzaile gisa, sustatzen dute ondo pasatzea, plantak ez egitea eta epailearen lana errespetatzea.

“Haurrek euren idoloek egiten dutena kopiatzen dute, baina Basartekoa ikusita, agian helduei buruz ere hausnartu behar dugu”

Hala eta guztiz ere, biek daukate argi norberaren jarreratik at, futbol-erakundeek gehiago egin dezaketela indarkeria ekiditeko. Arrazismoaren kontra aurrerapausoak eman dira azken urteotan eta gauza bera egin beharko litzateke zelaian zein kanpoan gertatzen diren erasoei dagokienez. Halaber, biak dira ezkorrak eta iritzi berekoak: “Asko aldatu behar da egoera hori gerta dadin”.

Errugbia bezalako kirol batekin alderatzea baino ez dago. Kirol hori futbola baino nabarmen bortitzagoa da (aurkariak bultzatzea edo lurrera botatzea jokoaren parte da), baina epailearen kontra egitea oso zigortua dago eta partidak amaitzen direnean, hirugarren zatia deiturikoa dator. Hau da, bi taldeetako jokalariek elkarrekin ospatzen dute jokatu izana, adiskideen arteko giro lasaian, mokadu bat jaten edo trago bat edaten duten bitartean.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Kirola
2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


“Gu beti irabaztera ateratzen gara, emakumeen nahiz gizonen aurka jokatu”

Irungo Landetxa auzoko pala txapelketa mistoan, hogei bikotetik bakarra da emakumeek osatua, 40 lagunetik bi baino ez dira emakumeak: Idoia Karrera eta Loiola Zuazu. Lehiaz, txapelketa misto eta ez mistoen arteko aldeez eta joko-mailaz mintzatu gara haiekin. "Emakumeok... [+]


2025-04-11 | Estitxu Eizagirre
Bertso eta pilota zaleentzat saio berezia Zumarragan larunbatean

Gipuzkoako Euskal Pilota Federazioak 100 urte betetzen ditu aurten. Ospatzeko antolatu dituen ekitaldien artean dago apirilaren 12an Zumarragan egingo den bertso saio berezia. Pilotari bat arituko da gai-jartzen, eta pilotarekin harremana duten Gipuzkoako lau bertsolari kantuan... [+]


2025-04-09 | Garazi Zabaleta
Pilotako esparatrapu hondakinetatik papera

Lehengai anitzekin papera egitea dute urteroko erronka Tolosako Lanbide Heziketako Paper Eskolako ikasleek: platano azalekin, orburuekin, lastoarekin, iratzearekin nahiz bakero zaharrekin egin dituzte probak azken urteotan. Aurtengoan, pilota eskoletan kiloka pilatzen den... [+]


Ekainean 20. urteurrena ospatuko du preso politikoen elkartasunezko Hendaiako futbol 7 txapelketak

Hogeigarren edizioa ekainaren 14an egingo da eta futbol partida, bazkari eta kontzertuz josia egongo da. 20 urtez presoekin elkartasunez lelopean ospatuko dute eguna, eta ekintza "bereziak" iragarri dituzte.


Espetxera bidali dute Ion Aranburu realzaleari Sorian egindako erasoaren harira atxilotuetako bat

Ion Aranburu koma egoeran eta ZIUan ingresatuta egon zen hainbat astez, erasoaren ondorioz.


analisia |
Save the Children, saldu bonbak (II)

Historia errepikatzen dela idatzi zuen Marxek, “lehenik tragedia gisa, gero fartsa moduan”. Armagintzaren eta militarismoaren inguruan errepikapen hutsa ez, espiralean goraka doan buklea ari gara bizitzen, fartsatik asko duena, eta tragedian amaitzeko gero eta aukera... [+]


2025-03-28 | Sustatu
La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko du Puntueus-ek

Azken aldian, asteburuetan, Internet ez dabil ondo. Hasieran, zaila zen webguneei ezarritako blokeoen zergatia ulertzea; orain, badakigu Espainiako La Ligak agindu zituela, futbola modu ilegalean emititzea saihesteko. La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien... [+]


Gorputz hotsak
“Desgaitasunaren eta eskiaren mundua deskubrimendu bat izan da”

Orain arte desgaituak ez diren pertsonekin lehiatu da Uharteko Ipar Eski Taldeko Eneko Leyun eskiatzailea (Iruñea, 1998). 2024-2025 denboraldian, lehenengo aldiz parte hartu du Adimen Urritasuna duten Pertsonentzako Iraupeneko Eskiko Espainiako Txapelketan. Urrezko... [+]


Euskal Pilotan euskal selekzioa aitortzearen alde kokatu da Espainiako Kirol Kontseilu Nagusiko lehendakaria

Euskal Pilotako Nazioarteko Federazioaren eta Espainiako Federazioaren arteko gatazkak bere horretan jarraitzen duen bitartean, Jose Manuel Rodriguez Uribesek euskal selekzioaren aldeko adierazpenak egin ditu. Desadostasunak direla eta, Nazioarteko Pilota Federazioaren eta... [+]


2025-03-20 | Gedar
“Ertzainek aita jipoitu zuten nire alboan, 65 urte ditu eta elbarria da”

Ertzaintzak martxoaren 13an Bilbon zauritutako bi pertsonaren testigantza jaso ditugu. Athleticen partidaren ostean larriki zauritu zituzten aita-semeak, borra-kolpeka, eta atxilo eraman zuten haietako bat. Furgonetatik ikusi zuen ertzainek nola egin zuten tiro jendearen kontra,... [+]


Guraso elkarteek antolaturiko eskolaz kanpoko jarduerak ordaindu ezin dituzten ikasleak

Eskolaz kanpoko jardueren eskaintza zabala egiten duten ikastetxeen aldean, beste askok ez du horretarako aukerarik; eta eskola bereko ikasleen artean ere, denek ezin dute ekintzetan parte hartu, baliabide ekonomikoek baldintzatuta. Esku hartzeko dei egin diete instituzioei:... [+]


2025-03-15 | Jabi Elorza Antia
Txapela buruan

Iazko udan ere Alacant aldera hurbildu ginen eguraldi hobea aurkitu nahian eta, urtero bezala, egun batez, Benidorm erraldoian sartu ginen hango giroan murgildu, zerbait hartu eta seme-alabekin izozki edo gofre bat dastatzeko asmoz.

Hiri bitxia da, denetarik aurki dezakezu... [+]


2025-02-28 | Gedar
Adin txikiko neska bati eraso dio Sarako kirol entrenatzaile batek

 15 urteko emakume bati egin dio eraso Izarra klubean jarduten zuen pilota entrenatzaile batek.


Eguneraketa berriak daude