Futbola, indarkeria eta erasoak, kirol baten kultura?

  • Apirilaren erdialdean Amurrio-Salvatierra partida eten behar izan zuen epaileak eraso lazgarriak gertatu eta gero. Gertakari horri eta zelaian gertatzen den indarkeriari buruz mintzatu dira Iñigo Fraile kapitain amurrioarra eta Angela Vadillo jokalari eta entrenatzaile artziniegarra.

Amurrio Clubeko beste partida baten artxibo irudia. / Chris GDPhoto

2023ko maiatzaren 09an - 10:20
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Partida arrunta izaten ari zen Amurrio Club-Salvatierra Basarteko futbol zelaian apirilaren 16an, baina minutu eskasa geratzen zenean norgehiagoka amaitzeko, Aguraingo klubeko jokalari batek ukabilkada eman zion Amurrioko bati. Iñigo Fraile aiaraldearren kapitainak azaldu du ondoren jazotakoa: “Hurbildu ginen ikusteko zer gertatzen ari zen eta gainera, Salvatierrako beste jokalari batek 20 metroko lasterketa egin eta ostiko hegalaria eman zion Mikel Elejalde taldekideari”.

Horrenbestez, epaileak partida eten behar izan zuen eta Salvatierrako klubeko kideak atzeko atetik atera behar izan ziren Basartetik. Frailek berak aitortu du bere bizitza osoan ez duela inoiz horrelakorik ikusi eta are gehiago tentsio berezirik izan ez zuen norgehiagoka batean.

Angela Vadillo CD Orduñako jokalariak eta Altzarrate Kirol Elkarteko entrenatzaileak ere aipatzen du inoiz ez dela horrelako liskar baten lekuko izan futbolean: “Baina kontatu dizkidate zelaian zein kanpoan gertatutako erasoak. Edonola ere, emakumezkoen futbolean arruntena ahozko indarkeria da”.

Indarkeria futbolean

Frailek eta Vadillok horrelakorik ez badute inoiz ikusi, eta partida ez bazen izan bereziki gatazkatsua, zerk eragin zuen bortizkeria? Aiaraldea Komunikabideak gogoratu die aurreko egunetan eliteko futbolean sona handiko bi eraso jazo zirela. Alde batetik, Fede Valverde Real Madrid taldeko jokalariak Alex Baena Villareal klubeko kidea autobuseko bidean itxaron eta jo zuen. Bestalde, Sadio Mane Bayern Munich-eko aurreralariak bere taldekide Leroy Saneri ukabilkada eman zion aldagelan Machester Cityren kontra galdu eta gero.

Kronologiak zentzua dauka. Izan ere, bi pasarteak Amurrioko partida baino egun gutxi lehenago izan ziren. Iñigo Frailek azaltzen du berak uste duela jarrera horiek eragina dutela, gehienbat, umeengan: “Euren idoloek egiten dutena kopiatzen dute, baina Basartekoa ikusita, agian helduei buruz ere hausnartu behar dugu”.

“Emakumezkoen futbolean arruntena ahozko indarkeria da”

Angela Vadillo iritzi berekoa da eta uste du eliteko jokalarien portaera maiz ez dela batere lagungarria izaten.Ezta hedabideena edota klubena ere. Esaterako, Marcak (Espainiako Estatuan gehien irakurtzen den egunkaria) Fede Valverderen bertsioa zabaldu eta ontzat eman zuen, eta Real Madridek ez du neurririk hartu jokalariaren kontra, ezta bere entrenatzaileak ere. Irizpide horiek Bayern Munichek erakutsitakoekin alderatu daitezke.

Alemaniarrek isun ekonomikoa jarri zioten Maneri eta partida batez alboratu. Horrez gain, erasotuak erasotzailearen alde hitz egin behar izan zuen taldetik bota ez zezaten, hori baitzen Bavierako klubaren asmoa.

Irainak eta justifikazioak

Bi erasoen jatorria, erasotzaileen ingurukoek zabaldu dutenez, iruzkin iraingarriak izan omen ziren (nahiz eta kasu bietan zalantzan jar daitezkeen bertsioak, neurri batean edo bestean). Egia edo gezurra izan, Frailek zein Vadillok berretsi dute ahozko indarkeria oso arrunta dela futbolean. “Nik 3. mailan jokatu dut hainbat urtez eta hori oso ohikoa zen, eta eraso fisikoak ere maiz gertatzen ziren, adibidez, kolpeak bizkarrean”, adierazi du Frailek.

Angela Vadillok azpimarratu du emakumezkoen futbolean oso arrunta dela ahozko indarkeria partiden tentsio uneetan: “Ez da futbol profesionalean bezala, jokalariok ez dugu elkar ezagutzen eta ez dira iruzkin pertsonalak, baina gertatzen da maiz. Edonola ere, ez dago iruzkinik justifikatzen duena edonor erasotzea, futbol zelaian zein kanpoan”.

Indarkeria, futbolaren DNAn?

Erasoak, mota batekoak zein bestekoak, hain naturalizatuak daudenean, kirol mota horren izaeraren barruan daudela ondorioztatu beharra dago? Iñigo Frailek eta Angela Vadillok ez daukate argi. Euren ustez, jokalari guztiek egin beharko lukete hausnarketa kritikoa euren portaerari buruz zelaiaren barruan eta Frailek zein Vadillok, entrenatzaile gisa, sustatzen dute ondo pasatzea, plantak ez egitea eta epailearen lana errespetatzea.

“Haurrek euren idoloek egiten dutena kopiatzen dute, baina Basartekoa ikusita, agian helduei buruz ere hausnartu behar dugu”

Hala eta guztiz ere, biek daukate argi norberaren jarreratik at, futbol-erakundeek gehiago egin dezaketela indarkeria ekiditeko. Arrazismoaren kontra aurrerapausoak eman dira azken urteotan eta gauza bera egin beharko litzateke zelaian zein kanpoan gertatzen diren erasoei dagokienez. Halaber, biak dira ezkorrak eta iritzi berekoak: “Asko aldatu behar da egoera hori gerta dadin”.

Errugbia bezalako kirol batekin alderatzea baino ez dago. Kirol hori futbola baino nabarmen bortitzagoa da (aurkariak bultzatzea edo lurrera botatzea jokoaren parte da), baina epailearen kontra egitea oso zigortua dago eta partidak amaitzen direnean, hirugarren zatia deiturikoa dator. Hau da, bi taldeetako jokalariek elkarrekin ospatzen dute jokatu izana, adiskideen arteko giro lasaian, mokadu bat jaten edo trago bat edaten duten bitartean.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Kirola
Gorputz hotsak
“Dragon Boat-arekin gorputzarengan geneukan konfiantza berreskuratzen dugu”

Kirol ugari egin ditu Mercedes Ortega Barrenak (Bilbo, 1967); hala nola atletismoa, paddel surfa eta orain arrauna. Hondarribiko HS2 Surf Center eskolako Dragon Boat taldeko kidea da. Batik bat minbizia duten edo izan duten emakumez osaturiko taldea da. Barrenak nabarmendu du... [+]


2024-07-12 | Euskal Irratiak
Cyclopotes elkartea: Ikusmenik gabeko jendeen inklusioaren alde, bizikletaz ibiltzeko

Angeluko Cyclopotes elkarteak ikusmen-gabeko jendeer parada ematen die bizikletaz ibiltzeko. Tandem club des déficients visuels du zinezko izena elkarteak eta 2004ean sortu zen. Joan den astean Amikuze eta Oztibarren gaindi pasa dute aste osoa, egun guziez ibilbide... [+]


Aritz Huarte, Nafarroako Itsuen Kirol Taldeko kidea eta goalball jokalaria
“Kirolari itsuak gara, eta ez itsuak kirola egiten”

Ikusmena galdu arren, partidak irabazten jarraitzen du Aritz Huartek. Eskubaloia utzi eta goalballean jokatzen hasi zen duela hiru urte, Nafarroako Itsuen Kirol Taldean. Espresuki itsuentzat sorturiko kirola da, eta gaur egun, ikusmen desgaitasunen bat dutenek baino ez dute... [+]


Sinetsi

Pertsonok ze erraz epaitzen dugun aldamenekoa (edo aldamenekoa ez dena). Norberarenak izan ezik, gainontzeko guztiak ematen du erraza. Berehala bilatzen diogu irtenbidea besteenari. Eta ze zaila den norberak barruan duena kudeatzea. Askotan, pertsona konkretu batzuk idealizatzen... [+]


Espainia eta Frantziako selekzioekin jokatzeari uko egin diote 50 pilotarik

Euskal Herriko pilota selekzioa aldarrikatu du dozenaka pilotarik Hendaian egindako ekitaldi batean. Erabakia larunbatean, Hendaiako Beltzenia pilotalekuan egindako ekitaldi batean ezagutzera eman zuten.


2024-06-26 | ARGIA
Bideo batek erakutsi du ertzain batek ostikoa jo ziola ustez foam jaurtigailu batekin larri zauritutako realzaleari

Lurrean zela, polizia batek Realeko zaleari ostikoa jo ziola ikus liteke Ertzaintzak bere ikerketan erabilitako bideoetako batean, Noticias de Gipuzkoa-k zabaldu duenez. Martxoan, Realaren eta PSGren arteko Donostiako futbol partidaren testuinguruan izandako istiluetan zauritu... [+]


“Heziketa fisikoa eskolako ikasgai bat gehiago den unetik, jasotzen duen trataerak ezin du hau izan”

Funtsezko konpetentzietatik ezabatua, Berritzeguneen birmoldaketan zokoratua, ordu kopuruetan gutxietsia... Heziketa fisikoak EAEn garai txarrak bizi dituela eta administrazioak baztertuta dituela salatzera etorri da ARGIAra Luis Larrañaga “Pizti” heziketa... [+]


2024-06-18 | ARGIA
Frantziako 200 kirolarik manifestu bat sinatu dute eskuin muturraren kontra

L'Ëquipe kirol egunkariak argitaratu du manifestua igandean. Besteren artean, Jo-Wilfried Tsonga eta Marion Bartoli tenislari ohiak eta Marie-José Perec atleta ohiak daude sinatzaileen artean.


Josu Garritz
“Diasporan egungo egunean bizi dira, arbasoen jatorri eta historiaz pixka bat ahaztuta”

Pilotari famatua izan zen, munduko txapelduna, baina tartean behin baizik ez zuen Euskal Herrian jokatu, Mexikon jaio, hazi eta hantxe bizi baitzen, gurasoak haraxe joanda 1936ko gerratik ihesi. Abertzalea, Mexikoko euskal etxeko presidentea, Jaurlaritzaren aholkularia,... [+]


2024-06-04 | Gedar
Indar Gorriko kide bat atxilotu dute, sare sozialetan jokalari sionista bat seinalatzea leporatuta

John Weissman sionista Sadarrera joatekoa zenean, Palestinarekin elkartasunez argitaratu zuen mezu bat Indar Gorrik. Adierazpen horiekin lotuta, pertsona bat auzipetu du Espainiako Poliziak, iritzita gorroto-delitu bat egon daitekeela.


Onintza Enbeita: “Erasotzailea inpunitate osoz mugitzen den bitartean, biktima beldur da kalera bakarrik ateratzeko”

Mario Lopezek lau herritarri jarritako salaketa artxibatu egin du epaileak. Sare sozialak eta kaleak protestaz bete ziren, saskibaloi jokalari batek salatu zuenean Lointek Gernikako kirol entrenatzaile Mario Lopezek sexu gehiegikeriak egin zizkiola. Bueltan, Lopezek lau... [+]


Gabarra, tabarra... eta emakumeak zer?

Aste batzuk igaro dira zoramen kolektibo zuri-gorritik eta, bai, badakit, azken ordukoa ez izateaz gain, gaiarekin gogaituta gaude gutariko asko. Gaur dut, ordea, artikulu hau idazteko data eta tabarra mundialaz geroztik nabil hurrengo hitzok idazteko, oihukatzeko, goitikatzeko... [+]


Alemaniako futbolari gay-ak zergatik ez dira azkenean ausartu armairutik ateratzera?

Alemaniako gizonezkoen futbol profesionalean ari diren hainbat futbolari armairutik ateratzekoak ziren maiatzaren 17an. Sekretuan eta kluben bizkar biltzen ari ziren jokalariak, baina espektatiba altuak ezerezean geratu dira, ez da inor armairutik atera. Futbol maskulinoaren... [+]


Eguneraketa berriak daude