Frantziak berealdiko "iraultza" behar duela idatzi genuen, bozen lehen itzulian Macron eta Le Pen garaile jalgi ondoren. Macronek “iraultza” ez, baina “ lurrikara” eragin du Hexagonoan, ezkerrean zein eskuinean. Liberalismo kapitalistak jendearen ikara sosegatu du Europan.
Emmanuel Macronek hankaz gora jarri du mende erdi luze bateko hegemonia, En Marche! mugimenduak Eskuin & Ezker paradigma galbidera eraman ondoren.
Ezkerrean, Alderdi Sozialista (PS) desegin bidean dago. Ez da Macronen meritua soilik, Frantziako lehen ministro ohi Manuel Vallsek ere lagun du PS hondoratzen, lotsarik gabe lagundu ere. Primarioetatik galtzaile irten zen Vallsek Errepublika Martxan-eko zerrendetan aurkezteko nahia agertu du. Emmaanuelek muzin egin dio Manuelen “goxoki”-ari.
PSko primarioetan eta presidentegai ohi Benoît Hamonek mugimendu berria iragarri du uztailetik aurrera, artean, alderdia laga gabe, prefosta. Ikusiko hori ere… Anartean, jarduneko lehen ministro Bernard Cazeneuve PSko diputatugaiei Macronen alde egiteko eskatu die. Ez da txistea, hala badirudi ere.
Ezker alderago, berriz, Jean-Luc Mélenchonen Frantzia Intsumisoaren eta Alderdi Komunistaren (PC) arteko aliantza fini da. Ezkerraren ezkerren arteko “aliatuak” ez dira uztargaiak. Ezkerreko batasuna, iragan gorrian ezkondu eta ito zen
Bestalde, eskuinaldean Errepublikanoak (LR) alderdian ur uherrak jaisten dira. Nicolas Sarkozy itzaletik argia aurkitu nahian ari da nonbait. Baina, jendea baina barkua uzten ari da: Bruno Le Maire ministro ohia prest legoke Macronen mugimendukoen proposamenak entzuteko. Halaber, LRren diputatu eta Le Havreko auzapez Edouard Philippe lehen ministro ikusten dute zenbaitek.
Are eskuinerago eskuin muturra dago: Marine Le Penek Fronte Nazionala (FN) eraberritzeko beharra agertu du. Ordea, haren iloba Marion Marechal-Le Pen diputatuak politika utziko duela adierazi du. Ohiko “arrazoi pertsonalak direla eta” baino, FNaren ildoen arteko konponezina agertu da. Marine Le Penen lidergoa kolokan bide dago.
Kontuak kontu, ekainean 577 diputatu hautatuko dira Frantziako Legebiltzarrerako. Macronen Errepublika Martxan-ek gehiengo osoa lor lezake. Orain hiru hilabete imajinaezina errealitatea bihurtu liteke.
Sozialiberalismoak “iraultza”rik ez, baina “lurrikara” eragin du, Euskal Herri osoan eragin ere. Lurraldean izandako dardarak EAJko EBBko buru Andoni Ortuzar Estatuko presidente berriaren emazte Brigitte Macron eta Errepublika Martxan-eko bozeramaile Michel Bernos-ekin biltzera eraman du dagoeneko.
EAJ-PNBko hautagaiak ere Errepublika Martxan-eko zerrendetan izanen dira.
Iraultzarik ezean, lurrikara !
Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]
Urriaren 24an 40 urte egin du preso Georges Ibrahim Abdallah libanoarrak Frantziako Estatuan. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatua da... [+]
Duela bi aste, Frantziako irratien finantziamendua zalantzan zen, Frantziako Kultur Ministerioak %35 apaldu nahi baitzituen elkarte irrati lokalei bideratu dirulaguntzak. Orduan, 200 bat elkarte ziren lanjerrean eta horien artean Iparraldeko Euskal Irratiak.
Azalpena... [+]
Gazaren aurkako sarraskiak kirolean ere badu islarik, bateko eta besteko ekintzek erakutsi dutenez. Futbolean, zehazki, urak harro datoz, Israeleko taldeek Europako estadioetan jokatzen duten bakoitzean agerian geratzen den moduan. Pasa den astean Amsterdamen gertatutakoek,... [+]
Frantziako Gobernuak aurkeztu duen 2025eko finantza lege-proiektuaren arabera, irrati elkarteek jasoko duten laguntza ekonomikoa %35 murriztuko da. Murrizketak, hamar milioi euro gutxiagoko diru-laguntza jasotzea suposatuko luke. Irratien elkarteak esan du "lurraldearen... [+]
Normandiako erromatar garaiko aztarnategi batean lanean ari zirela, arkeologia ikasle batzuek aurkikuntza bitxia egin dute berriki: buztinezko eltze baten barruan kristalezko flasko txiki bat topatu zuten, XIX. mendean emakumeek lurrina eramateko erabili ohi zuten... [+]
Neurria ezartzeko "ekintza terroristen gorakada eta migratzaileen fluxu irregularra errazten duten sare kriminalen igoera" argudiatu ditu Frantziak. Azaroaren 1etik apirilaren 30era bitartean egongo da indarrean. Horren berri eman dio Frantziako Gobernuak Europar... [+]
Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]
Realeko futbol taldeko entrenatzaile Imanol Alguacilek, Nizan, Europako Ligako partiduaren aurretik eskainitako prentsaurrekoan euskarazko hedabideei euskaraz erantzuten ari zela, hainbat kazetariren kexa entzun behar izan du. Duela astebete antzeko egoera gertatu zen... [+]
Larunbat honetan aurkeztu du Frantziako gobernu berriaren osaketa Michel Barnier lehen ministroak. Eskuin muturreko RN alderdiak defendaturiko ideiak dituzten hainbat politikari eskuindar jarri ditu gobernuko karguetan. "Legetimitaterik gabeko gobernua" dela salatu du,... [+]
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak, ororen buru, badu bere lehen ministro berria. LR Errepublikanoen alderdiko Michel Barnier eskuindar kontserbadorea izendatu du. Fronte Herritar Berriko alderdiek «gobernu kolpea» salatu, eta Barnierren gobernua... [+]
Michel Barnier kontserbadorea ministro ohia da, Europako Batasuneko komisario ohia ere bai eta Brexiteko negoziatzailea izan zen.