Frantziak eraman “linguizidioa” salatuko dute larunbatean Parisen

  • Gure Hizkuntzak Bizi Daitezen kolektiboak mobilizazioa antolatu du larunbaterako Parisen, Hezkuntza Ministerioaren aitzinean. Frantziaren menpe diren hizkuntza gutxituen alde borrokan dabiltzan egiturek osatzen dute kolektiboa. Besteak beste, sail elebiduna arriskuan jartzen duen Frantziako Estatuaren lizeoetako erreforma deitoratuko dute.

Bernat Etxepare lizeoko ekintza, ostegunean (Iurre Bidegainen argazkia)

2019ko azaroaren 29an - 15:32

Egoera larrian dauden hizkuntza gutxitu andana daude Frantziako Estatuaren menpe: euskararen gisara, flandriera, kreolera, bretainiera, korsikera, okzitaniera, katalana, alsaziarra, eta beste. Errealitate linguistiko hori irudikatuko dute larunbatean, Parisen, Frantziako Hezkuntza Ministerioaren aitzinean. Frantziako Estatuak aspalditik eta gaur egun berdin-berdin eraman “linguizidioa” salatzeko mobilizaziora deitu du Gure Hizkuntzak Bizi Daitezen kolektiboak. Euskal Herritik Euskal Konfederazioa dugu bateratze horren baitan, beste 36 egituren ondoan. “NBEren partetik kondena anitz jaso arren, milurteko ondare immaterial diren gure hizkuntza eta kulturen suntsiketarekin jarraitzen du Frantziako Estatuak”, irakur daiteke kolektiboak idatzi manifestuan.

Sail elebiduna kezkaturik

Frantziako irakaskuntza sistemak hizkuntza gutxitu hauek guztiak are egoera larriagoan jartzen dituela deitoratzen du kolektiboak. Aurten martxan jarritako lizeoetako erreformak ditu azken aldi hauetan azkarki arranguratzen. Hain zuzen, lizeoko irakaskuntzaren antolaketa eta azterketen funtzionamendua guztiz aldatu ditu erreforma horrek. Sail elebidunari dagokionez, kezka potoloak ondorioztatzen ditu antolaketa berriak. Zergatik? Sail elebiduna ez delako kontutan hartua izan antolaketa berrian. Euskarazko edota beste hizkuntza gutxitu batean jaso irakaskuntza hautazkoa dute ikasleek. Orain arte, ikasleek bi aukera zituzten: euskara hautazko ikasgai bezala hartzea (astero hiru orenez lantzen zuten euskara) edo sail elebidunean izena ematea: astero hiru oren euskara eta hizkuntzak ez diren beste ikasgai batzuk euskaraz egitea, oren parekotasunera heldu arte. Bigarren aukera hau ez dute gehiago.

Hizkuntza gutxituak beste hautazko ikasgaiekin lehian ezarriak izan dira. Gainera, martxan jarritako koefiziente sistemaren baitan hizkuntza gutxituak balio apaleko hautazko gisa proposatuak izaki, geroa arriskuan dutela diote hizkuntza hauei atxikiak diren irakasleek. "Koadro arruntean uzten bagaituzte, desagertuko gara". Euskararen Erakunde Publikoak ikasturte hastapenean egin duen neurketaren arabera, sare publikoan euskara hautazko gisa hartu dutenen kopurua %36 apaldu da. Beste hizkuntza batzuen kasuan, %60 apaldu da kopurua. Apaltze handi hori erreformari lotua izan daitekeela uste du kolektiboak. Kezkaturik, sail elebidunarentzako koadro berezi bat jartzen duen proposamena helarazi dio berriki EEPk Frantziako Hezkuntza Ministerioari.

Mobilizazioa larunbatean 11:00etarako finkatu dute Hezkuntza Ministerioaren aitzinean. Autobusak daude antolaturik, Larzabaletik, Hendaiatik, Baionatik zein Kanbotik. Orotara, berrogei bat eragilek dute ekimenarekin bat egin.

Parisko mobilizazioaz gain, izenpedura bilketa bat ere martxan jarri dute.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskara
Zaintza eta euskara: “Korapilo handia” askatzeko tresnak bilatzen

Euskalgintzaren Kontseiluak Zaintza eta euskara. Sareak eraikitzen jardunaldiak egin ditu irailaren 26an, Donostian. Idurre Eskisabelek, Kontseiluaren idazkari nagusiak, lehen hitzaldian adierazi du “urgentziazkoa” dela gaiari heltzea. Jardunaldien helburua ez da... [+]


Nafarroako Gobernuak administrazioan sartzeko euskara baloratzeko merezimenduen dekretua onartu du

Premiazko txostena eskatu dio Nafarroako Kontseiluari. Behin betiko onartzeko aurretiazko urratsa da, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak aurreko dekretuaren zati batzuk baliogabetu eta bost urtera.


Migratzaileei hizkuntza harrera egiteko jardunaldiak egingo dituzte Gasteizen

Urriaren 10 eta 11n Gasteizko Europa Jauregian egingo dira Euskalgintzaren Kontseiluak eta Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak lankidetzan urtero antolatzen dituzten jardunaldiak.


2024-09-26 | ARGIA
Realeko entrenatzaileak euskaraz jarraitu zuen, zenbait kazetari frantziar kexatu arren

Realeko futbol taldeko entrenatzaile Imanol Alguacilek, Nizan, Europako Ligako partiduaren aurretik eskainitako prentsaurrekoan euskarazko hedabideei euskaraz erantzuten ari zela, hainbat kazetariren kexa entzun behar izan du. Duela astebete antzeko egoera gertatu zen... [+]


Materialismo histerikoa
Ezin dute euskara ikasi

Ama da, Perukoa, eta ezingo luke euskara zerotik ikasten doan hasi, egunkarietan irakurri dugun moduan (gezurra zen): hemen agian bai, gurean udalak bermatzen duelako eskubide hori (Hernani). Etortzen bazait ikasturtea amaitutakoan (etorri zaizkidan moduan), alabarekin udan zer... [+]


Ekin eta jarrai

"Ekin eta jarrai" da Euskaltzaindiaren goiburua. Ez dakit Akademia zergatik ez zuten ilegalizatu, hiru berba horiek agertuta bere logotipoan. Gutxiagorekin egin dira salaketak-eta (adin batekook La orquesta Mondragón-en kasetearena gogoan dugu, Martxoaren 11ren... [+]


2024-09-25 | Bea Salaberri
Toponimoak ezabatzen

Euskal Herriko lekuen izenen frantsestearen arazoa ez da bakarrik seinale paneletan hizkuntza ez kontutan hartzearengatik izaten, duela zenbait urte hartu helbideratzeari buruzko erabaki baten gauzatzearen ondorioa ere bada.

Azal dezagun, administrazioko hainbat arlo... [+]


2024-09-25 | Aingeru Epaltza
Zenbatek?

"Zenbatek egingo du euskaraz 2075. urtean?”. Izenburu asaldagarria du Kike Amonarrizek prentsan berrikitan argitaratu duen artikuluak. Euskal Herrian baino lehenago, galdera halakotsua egin dute Katalunian. Joan M. Serraren L’ús parlat del català... [+]


2024-09-25 | ARGIA
Aiaraldea Komunikabideak Jaurlaritzari bitartekaritza eskatu dio, Amurrioko Udalarekiko gatazkan akordioa lortzeko

Amurrioko Udalak alde bakarrez dirulaguntza kendu zion eskualdeko euskarazko komunikabide bakarrari, eta ehunka herritarrek eta entitatek eskatu zioten dirulaguntza berrezartzeko. Aiaraldea Komunikabidea saiatu da udalarekin biltzen, baina udalak elkartzeari uko egin dionez,... [+]


2024-09-25 | ARGIA
Epaiketak euskaraz egin ahal izatea bermatu behar duela esan dio Europako Kontseiluak Espainiari

Justizian, osasungintzan eta gizarte zerbitzuetan euskara bermatu dadin, zerbitzu publikoak euskaraz jaso ahal izan daitezen, Nafarroako zonifikazioa amaitu dadin eta ETB3 Nafarroa osoan ikus dadin neurriak hartzeko eskatu dio Espainiako Gobernuari Europako Kontseiluko Adituen... [+]


EHUn euskaraz ikasi nahi eta gaztelaniaz egitera behartuta

Filosofiako laugarren mailan, EHUn, nahitaez ikasgairen bat gaztelaniaz hautatu behar dute ikasleek, ez baitago nahikoa ikasgai euskaraz. Gaztelaniazko ikasleek ez dute arazo hori, eta bitxia da, euskarazko ikasle gehiago dagoelako gaztelaniazkoak baino. Beste karrera batzuetan... [+]


2024-09-24 | Euskal Irratiak
Bost urte euskara hutsezko lehen haurtzaindegia sortu zela Baxe Nafarroan

Larunbatean ospatu dituzte Ttinka mikro haurtzaindegiaren bost urteak Lakarran. Baxe Nafarroko euskara hutsezko egitura bakarra da, Euskararen Erakunde Publikoaren B ziurtagiriduna.


Eguneraketa berriak daude