Frankismoaren biktimen gutuna NBEri: “Inpunitateak amaitu behar du”
Giza eskubideen aldeko elkarteak eta frankismoaren biktimak Nazio Batuen Erakundearengana zuzendu dira, salatzeko Espainiako Estatua oraindik inpunitateak jarraitzen duela eta ikerketa judizialik ez dela egin 1936ko eta horren osteko diktadurako krimenak argitu eta erreparatzeko.
"Espainiako Estatuak konpromiso osoa hartu behar du Gerra Zibilean eta frankismoan giza eskubideen urraketa larriak jasan zituzten biktimen egia, justizia eta erreparazioa errespetatu, babestu eta bermatzeko", hala adierazi die Amnistia Internazionala, Rights International Spain, Women's Link Worldwide eta CEAQUA elkarteek Nazio Batuen Erakundeari (NBE), salatzeko krimen horiek inpunitateak jarraitzen dutela
Elkarte horiek Derrigorrezko Desagertzeen Batzordeari eta Egia, Justizia eta Erreparazioko errelatoreari gutuna bidali diote, hauek ari baitira jarraipena egiten, ea Espainiako Estatua bere betebeharrekin konplitzen ari den eremu horietan. Salatu dute ikerketa judizialik oraindik ez dela habian jarri eta horrek eragozten duela biktimen erreparazioa eta egia jakitea, besteak beste.
Espainiako Estatuan oroimen historikoari buruzko lege berria ari dira egiten, Oroimen Demokratikoaren Legea, eta elkarteon ustez testu berriak ekarpen baliotsuak egiten baditu ere, hutsuneak nabarmenak dira. Esaterako, ez du aurreikusten "egiaren sustapena ikerketa judizialen bidez egitea", eta ez du urrats irmorik ematen Auzitegi Gorenak, Konstituzio Auzitegiak eta antzeko aparatuek etengabe jarritako oztopoen aurrean ikerketa horiek aurrera eramateko. Genero ikuspegian eta adierazpen askatasunaren arloan ere hankamotz geratuko da lege hori, biktimen esanetan.
40 urteren ondoren, "ezinbesteko" jotzen dute Espainiako Estatuak aitortzea giza eskubideen urraketa larriak jasan zituztenek eskubidea dutela babes judizial bat izateko.
Krimenak epaitu
Hain justu, berrikitan Euskal Herriko hainbat kolektibok ere adierazpena sinatu zuten, Espainiako Estatuko lege berri horrek baimendu dezan "Diktadura garaiko eta Trantsizioko giza eskubideen urraketak epaitzea". Helburu horrekin, pasa den apirilaren 24an Iruñeko Justizia Jauregiaren aurrean elkarretaratzea egin zuten.
Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
1936an fusilatu zuten frankistek, une horietan Arabako diputatua zela, eta herriko beste 42 fusilatuen hilobian bertan sartu zituzten Manuelen gorpuzkinak.
Antonia Manot hil da 95 urte bete berritan, bere seme Diego Paredesek sare sozialetan jakinarazi duenez.
Gurasoak hilik, etxeko ganbara husteari ekin zioten
seme-alabek. Hainbat gauzaren artean, koaderno eta paper sorta, argazkiak eta nahi beste agiri. Bego Ariznabarreta Orbeak aita aspaldi zenduaren gerrako memoria harrigarriak zurian beltz irakurri, eta jabetu zen altxorraz,... [+]
Aurten ere, uztailaren 8an, astelehenean gogoratuko dute German Rodrigez haren omenezko oroitarriaren alboan. 13:00etan izanen da: aurreskua lehenbizi, Mikel Lasarteren bertsoak gero eta La Furia eta Fermin Balentziaren emanaldiak bukatzeko. Iluntzean, Peñak, isilik eta... [+]
Naiz.eus-ek aurreratutakoaren arabera, 2004ko martxoan Espainiako polizia batek eta bere semeak erail zuten Angel Berrueta eta bere alargun zein seme alabek, Nafarroako Gobernuaren aitortza ofiziala jasoko dute, indar polizialen indarkeriaren biktima moduan.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Nafarroako Torturatuen Sareak jakinarazi du hemeretzi biktima berri onartu dituela Nafarroako Gobernuko Aitortza eta Erreparaziorako Batzordeak, horietariko bost 2005-2011 urte artean torturatu zituzten Mikeldi Diez, Iker Aristu, Oihan Ataun, Garbiñe Urra eta Mikel... [+]
Alesbesekoa jaiotzez, Saratxon bizi zen Unión Republicana alderdiko kidea, bere emaztea hango maistra baitzen. 1936ko irailean erail zuten frankistek eta ostiralean lortu zuten bere gorpuzkinak identifikatzea.
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]