Frankismoaren “biktima guztiak” aitortuko ditu oroimen historikoaren legeak
Elkarrekin-Podemosek eta Eusko Jaurlaritza osatzen duten EAJ eta PSE alderdiek akordioa lortu dute, Eusko Legebiltzarrean tramitazio prozesuan dagoen Memoria Historikoaren Legea onartzeko; alderdi moreak 60 zuzenketa baino gehiago aurkeztu dizkio proiektuari.
Elkarrekin-Podemoseko bozeramaile Miren Gorrotxategik eta Ezker Anitza-IUko parlamentari Jon Hernándezek prentsaurrean azaldu dutenez, EAEko Memoria Historikoaren Legeak erreparazio “integrala” aitortuko die biktimei: “Biktima guztiei, ez bakarrik hildakoei”, azaldu du Gorrotxategik.
Horrela, lehen “kanpoan” geratzen ziren diktaduraren beste biziraule asko –zaurituak, errepresaliatuak, gerrilariak, emakumeak...– ere aitortuko ditu biktimen zentsuak. Gainera, dagokienean, indemnizazioak jasotzeko bermea izango dute biktima horiek, ez baitira aurrekontuei lotuta egongo. Hernándezen arabera, Europako araudia aintzat hartuko du lege berriak –gizateriaren aurkako krimenek ez dutela preskribitzen dio honek–, eta diktaduran ezarritako kondenak bertan behera uzteko neurriak jarriko dira.
Beste hainbat gauza ere jasotzen ditu akordioak: emakume izate hutsagatik erreprimitu zituztenen aldeko politikak bultzatzeko artikulu propio bat; memoria elkarteen parte-hartze handiagoa… Aldaketa horiekin, “justizia gehiago duen memoria historikoa egiteko aukera” egongo dela esan du Gorrotxategik.
Gorabehera asko Legebiltzarrean
Memoria Historikoaren Legea aurrera ateratzeko prozesuak gorabehera asko izan du. Aurreko legegintzaldian hainbat proposamen eraman ziren Eusko Legebiltzarrera, tartean, 2019an Frankismoaren Krimenen Kontrako Euskal Plataformak sustaturiko Herri Ekinbide Legegilearen muina jasotzen zuena, EH Bilduk eta Elkarrekin-Podemosek batera aurkeztua. Besteak beste, frankismoaren krimenak judizializatzeko aukera ematen zuen.
Baina ekimenak ez zuen legebiltzarreko mahaiko tramitea pasa, Eusko Jaurlaritzak jadanik esana zuelako beste lege bat prestatzen ari zela. Orain adostutako testuak Jaurlaritzak iragarritako lege hori “hobetzen” duela dio Gorrotxategik.
Aitortza “moraletik” harago doazen urratsak ematen joatea beti da onuragarria, oroimen historikoaren arloan erreparazio osoa lortzeko. Baina, Elkarrekin-Podemoseko kideek aitortu duten bezala, oraindik badaude hutsuneak. Hutsune handiak
Hutsuneak eta arriskuak
Aitortza “moraletik” harago doazen urratsak ematen joatea beti da onuragarria, oroimen historikoaren arloan erreparazio osoa lortzeko. Zentzu horretan, itzalpean geratu diren biktimak –kasu askotan emakumeak– zentsu ofizial batean jartzea ere ez da ahuntzaren gauerdiko eztula. Baina, Elkarrekin-Podemoseko kideek berek aitortu duten bezala, oraindik badaude hutsuneak. Hutsune handiak.
Alde batetik, indemnizazioak emateko orduan baremazio edo zehaztapen faltak ezerezean utz dezake atal hori –eta ez litzateke lehen aldia izango halako zerbait gertatzen dela–. Bestetik, lege autonomikoak, espainiar justiziaren eta 1977ko Amnistiaren Legearen horma gainditzeko modurik ez du oraingoz.
PP, C’s eta Vox lehendik ere saiatu dira legearen tramitazioa gerarazten. Eta eskuin muturrak prest du helegite metraileta frankismoaren krimenak zuritzeko; ikusi besterik ez dago zein azkar eraman duen epaitegietara Espainiako Memoria Demokratikoaren Legea. Astearte honetan Auzitegi Konstituzionalak tramitera onartu du Vox-ek lege horren kontra jarritako helegitea, “espainiar batzuen oroimena nabarmendu eta beste batzuena baztertzen duelako”.
Aurrekari horiekin, ezin esan akordio honek paper errean amaitzeko arriskurik ez duenik.
Asteazken honetan beste 93 biktima aitortu ditu estatuaren eta talde parapolizialen biktimen azterketak egiten dituen Balorazio Batzordeak. Baliabide faltagatik, bere lanarekin aurrera jarraitzeko zailtasunak ere aitortu ditu. Egiari Zor Fundazioak ongi baloratu du batzordearen... [+]
EH Bildu talde parlamentarioak legez besteko proposamena aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean, EAEko ikastetxeetako ordenagailuetan software libreko sistema eragileen (GNU/Linux) ezarpena ere bermatzea eskatuz. Aurrera atera den EAJ-ren eta PSE-EE-ren osoko zuzenketan ez da jasotzen... [+]
Eusko Legebiltzarrera heldu da gaia, eta pobrea izan da Eusko Jaurlaritzaren erantzuna. Osakidetzak medikuak falta dituen arren, apenas handitu diren Medikuntza ikasteko plazak EHUn. Gainera, karrera euskaraz ikasteko plaza gutxiago eskaintzen dituzte espainolez baino, nahiz eta... [+]
Ostegun honetan, Gasteizko Parlamentuan, “Justiziaren euskalduntzean aurrera egitea” eskatzen duen zuzenketa onartu dute EAJ eta PSEk, baina ez dute neurri zehatzik proposatu EH Bilduk salatu duenez.
Iragan asteazkenean, Gogora Institutuko Zuzendaritza Kontseiluko bost kide independenteak hautatu zituzten Gasteizko Legebiltzarreko Justizia eta Giza Eskubideen Batzordean. EAJren eta PSE-EEren abstentzioek Pilar Garaialde Salsamendi zuzendaritzatik kanpo utzi zuten. Bera zen,... [+]
Gobernu berriak sorkuntza indartzeko asmoa adierazi du, "batez ere emakumeena eta euskaraz eginikoa". Sailburu berriak esan du aurreko gobernuak onartutako Plan Estrategikoa izango dutela ardatz, baina dokumentu horrek "euskarazko eskaintza handitzea"... [+]
Udaberriko azken egunean, ikusmin handia Gasteizko Legebiltzarrean. Nonbait juntatu bada jende frikia, hemen izan da. Baina aspaldian ez bezainbeste jende dago, eta zerbaitegatik da hori. Hedabideetako 300 profesional, ez alferrik. Hamabi urteren ostean, bi boxeolariak berriak... [+]
Azken hamarkadan, EAJk hiru harrobitatik datozen kargu publikoen esku utzi du Eusko Jaurlaritzako sailen kudeaketa. PwC eta Andersen bezalako aholkularitza-enpresetan aritu zen talde bat nabarmentzen da. Beste talde garrantzitsu bat karrerako funtzionarioek osatzen dute... [+]
Software librea erabiltzen duten Lezo BHI, Irungo Hirubide BHI eta Donostiako Antigua-Luberri BHI ikastetxeek beren esperientzia azaldu dute Eusko Legebiltzarreko Hezkuntza batzordean, EH Bilduko Lore Martinez Axpek eskatuta. Institutuetako ordezkarien aurkezpenen bideoak [+]
Eztabaida eragin zuen 2023ko urriaren 21ko EAEko irakasleen oposizioetara sartzeko Whatsapp bidez jasotako QR kodea erabili beharrak. Azkenean, akreditazioa webgune baten bidez eskuratzeko aukera ere eman zuen Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak. Hemendik aurrera... [+]
Osasunean, hezkuntzan eta lan eremuan eragingo du erreformak, eta pertsona ez binarioak eta intersexualak kontuan hartuko ditu.
EAJ, EH Bildu eta PSE-ren babesarekin atera da aurrera. Erregai fosilen desinbertsiorako plan bat gauzatu beharko du Jaurlaritzak. Helburu nagusia 2050rako EAEn karbono emisioak zerora murriztea da.
Euskal Herria Bizirik sareak elkarretaratzea egin du Eusko Legebiltzarraren atarian, barruan Trantsizio Energetiko eta Klima Aldaketaren Legea onartzen zuten bitartean. Sare horren hitzetan, "EAJ-PNV, PSE eta EH Bilduren aldeko botoekin onartu da, agerian utziz hiru alderdi... [+]
Gehiengo zabalarekin onartu dute. EAJ, PSE-EE, EH Bidu eta Elkarrekin Podemos-IU-k baiezkoa eman dute, eta PP aurka agertu da.“Hainbat hobekuntza” txertatuko dituzte Osakidetzan, hezkuntzan eta lan-arloan.
Hauteskunde usainpean bada ere, EAJk, PSE-EEk eta EH Bilduk akordioa lortu dute Trantsizio Energetikorako Legearen inguruan. Prentsaurreko bateratuan aurkeztu dute Eusko Legebiltzarrean.