Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetan baldin bada hautagai bat ezkerreko eta ezberdina, François Ruffin kazetaria da hori. Lehen itzulian sailkatzea lorturik, Pikardia Zutik mugimenduaren diputatu izatera iristeko aukerak ditu oraindik.
Emmanuel Macron presidentaren La Republique En Marchek bereganatu du frantziarren ordezkaritza osoa. Osoa? Ez, Pikardia eskualdean (Belgikako mugaren kontra) ezkerreko kazetari bazter-nahastaile gazte batek bizirik eusten dio Nuit Debout mugimenduak piztutako suari. Parisko Legebiltzarreraino langabetu, obrero eta baztertuen ahotsa eraman nahi baldin badu, Nicolas Dumont Abbevilleko alkate sozialista menderatu beharko du, notable lokal boteretsua, nekazaritza industrialaren ikur bihurtu den 1.000 behien aferan erdiz erdi inplikatua.
François Ruffin Calais hirian –Frantzia iparraldean– jaio zen 1975ean. 1999an Fakir aldizkaria sortu zuen. 2016an Merci patron! dokumentala egin zuen, ARGIAko orriotan aurkeztu genuena. Frantzian 500.000 jendek ikusi dute aretoetan Merci patron!, fenomeno soziologiko bat izan da eta hein batean haren uberan piztu zen Nuit Debout mugimendua 2016ko martxoan, sindikatuek Parisen antolatuta zeukaten manifestazio baten amaieran milaka jendek erabakirik plazak okupatzea, aurretik Occupy Wall Street eta M-15ekoek egin bezala. Euskal Herrian Gipuzkoa Zutik mugimenduak egin dio oihartzun, bere txikian. Orain diputatu izateko azken txanpan Pikardia industria gabetu eta txirotuan ezkerreko militante eta sindikalistei mobilizatzeko deia egin die Ruffinek:
Zer eskaintzen du Ruffinek? Hasteko bere burua kokatu du klase guztietako promesak entzunda desengainaturik dagoen boto emailearen lekuan: “Dudarik gabe, ‘gehieneko soldata’ bat ezarri nahiko nuke legez. Gai eta kapitalen zirkulazio librea baimentzen duten Europa mailako itunak ezabatzea. Lan prekarioa bukatzea. Gutxieneko soldata eta erretiroak 1.500 eurora igotzea. Oporretarako seigarren astea. Enpresa txikiak laguntzea eta ez handiak. Baina sinetsiko al dituzue zuek nire promesok? Akaso Legebiltzarrean edukiko ote dut gehiengoa? Duda egiten duzue, eta arrazoiz”. Horregatik, Ruffinek hiru konpromiso zehatz hartu ditu.
Bat: bere diputatu kargua utziko du boto-emaileen %25ek hala eskatzen badiote. Bi: diputatu bakoitzak urtero 130.000 euroko poltsa bat daukanez nahi duenari laguntzeko (bost urtetan 650.000!), juradu bat antolatuko du zozketaz haien esku utziz diru hori banatzea. Hiru: gaur diputatu batek hilabetean 7.100 euro gordin kobratzen duenez (beste indemnizazio eta estrak aparte), gutxieneko soldata 1.500 eurotara igo artean Ruffinek kobratuko du hilean 1.181 euro, Fakir aldizkarian kobratzen duena.
Frantziako Senatuaren herena berritu da. 384ko aulkietatik 171 berritu izan ondoren, En Marche (LREM) alderdiak 28 senatari baino ez ditu lortu. Oposizioko alderdiak izan dira garaile. Le Républicains (LR) eta Alderdi Sozialista (PS) hurrenez hurren.
Baionan sortu zen 1973an, baigorriar familia batean. Alabaina, Donibane Lohizunen hazi eta hezi da tipitatik. Herri Berri taldeko hautetsia da bere herrian. EH Baiko hautagaia izan da azken bi hauteskunde legegileetan, VI. barrutian. Historialaria da. Elkar argitaletxeko editore... [+]
Sorpresaz beteriko frantses ziklo elektoralak aspaldiko panorama instituzionala hankaz gora utzi du. Hauteskunde presidentzialen ondoren, Macron-zaletasun uhin azkarra altxatu da. Komunikazio plangintza eraginkorra garatu du presidente berriak, Frantziaren... [+]
Macron uholdea sentitu da Ipar Euskal Herrian ere. Frantziako Legebiltzarrean egonen diren hiru diputatuetarik bi presidentearen Errepublika Martxan mugimendukoak dira: Vincent Bru eta Florence Lasserre-David. Hirugarrena Jean Lassalle da, 2002 urteaz geroz Legebiltzarrean... [+]
Asanblea Nazionaleko 577 eserlekuek beren diputatua daukate bost urteko legealdirako. Alta bada, bozemaileen %58k ez du botorik eman. Frantziak, Europako demokraziaren sehaskak, behea jo du. Edonola ere, Macron uholdea sentitu da Ipar Euskal Herrian ere. Frantziako... [+]
Frantziako Legebiltzarrerako bozek erakutsi dute jendeengan errotua den politikaren erabakimen guneetatik baztertuak izateko sentimendua zein neurritaraino zabaldua den: gazteak eta klase herrikoienak dira arrantzara joaten hauteskunde egunetan, abstentzioak hautesleen erdia... [+]
Atzoko hauteskundeen ondotik, Emmanuel Macron presidenta da nagusi Frantzia osoan De Gaulle berria bailitzan. Osoan? Ez. Belgikako mugan neoliberalismoak miseriara kondenatutako Pikardian kazetari ezkertiar lotsagabe batek zanpatu du Zesarren ordezkaria.
En Marche (EM) alderdia hirugarrenez jalgi da irabazle bozetan hiru hilabetetan. Presidentzialetarako lehen bi itzulietan garaile izan zen eta legegileetako lehenean ere bai. Emmanuel Macronek lehen itzulian jasotako emaitzak bigarrenean berretsiz gero, Frantziako Errepublika... [+]
EM alderdiak bozen %32 lortu du. 400-440 eserleku artean lor lezake Legebiltzarrean. Alderdi Sozialista (PS) hil zorian geratu da, bozen %9rekin: 15-25 eserleku eskura lezake. LR alderdiak bozen %20 eskuraturik, 95-132 diputatu inguru izan lezake.
François Ruffin kazetariak Frantziako oligarkia birritan astindu ostean, lehenik Merci patron! dokumental zirraragarriarekin eta gero Nuit Debout mugimenduaren sorrera bultzatuz, politikarako jauzia egin du: Parisko legebiltzarrerako aurkezten da diputatugai, Amiens... [+]