“Frankismoak 23.000 pertsona besterik ez zituen fusilatu, eta ez zuen apetaz egin”
Francisco Franco Fundazioko zuzendariordea da Jaime Alonso Garcia. “Terrorismoa epaitzeko konponbide bakarra” heriotza zigorra dela adierazi du elkarrizketa batean, eta frankismoaren aspektu batzuk “aplikatu beharko liratekeela” gaur egungo Espainiako Estatuan.
Frankismoaren fusilamenduak justifikatu ditu Jaime Alonso Garciak, El Mundo egunkariak azaroaren 19an argitaratutako elkarrizketa batean. Bertan azaldu duenez, “Erregimenak ez zuen apetaz fusilatzen”. Hilketa horien bidez “kriminalak epaitu” egin zirela esan du, eta heriotzara kondenatuta zeuden 36.000 pertsonetatik, “23.000 besterik ez” zituztela fusilatu, “zifra barregarria, Italian edo Frantzian gertatutakoarekin alderatuta”.
Horren harira, Memoria Historikoaren Legearen helburua duela 80 urte galdutako guda irabaztea dela adierazi du, “gorrotoaren eta mendekuaren bidez”. Eta euren senideen gorpuak bilatzen aritzen direnek “gaia handizkatu eta helburu politiko jakin batzuekin manipulatu” dutela.
Horrez gain, “barkamena eskatzen lehenengoak errepresaliatuak” izan behar dutela gaineratu du, “sistemaren kontra borrokatu izanagatik”. Bere ustez, Frankismoaren aspektu garrantzitsu batzuk aplikatu beharko lirateke gaur egungo Espainiako Estatuan. Modu horretan, gobernuak bere legea ezartzeko “autoritate osoa” izango lukeela adierazi du, “inork ez luke autoritate hori eztabaidan jarriko”, eta “legea betetzen dela ziurtatzeko boterea edukiko lukete Justiziak eta Estatuko Indar Armatuek”.
Donald Trumpen garaipenari eta Marine Le Penen gorakadari dagokienez, adierazi du Frantziako eta Ameriketako Estatuak Espainiakoa baino “helduagoak” direla, eta “manipulatzen zailagoak”. Le Pen ere boterera heltzea espero duela azaldu du, eta Trumpen “heldutasuna” Espainiako Estatura heltzea.
Iruñea, 1939. Urte hasieran, hiriko zezen-plaza kontzentrazio-esparru modura erabili zuten frankistek. 3.000 gerra presorentzako edukiera izan zuen ofizialki; Nafarroan une horretan fronterik ez zegoenez, gerra presotzat baino errepresaliatu politikotzat jo behar dira han... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]