Urriaren 16an 39 urte bete dira GALek bi gazte tolosarrak Baionan bahitu zituenetik. Foro Sozial Iraunkorrak gogorarazi du erreparaziorako urratsak eman behar direla; hala nola Espainiako Gobernuak gerra zikina aitortzea eta berdin babestea ETAren zein Espainiako Estatuaren biktimak.
Foro Sozial Iraunkorrak eskaera zehatzak egiteko baliatu du Joxean Lasa eta Joxi Zabala gazte tolosarren bahiketaren urteurrena, eta “bizikidetza demokratikoaren eraikuntzan aurrera egiten jarraitzeko” galdegin du kasuaren 40. urteurrena agenda instituzionalean txertatzeko. Bi arrazoi azpimarratu dituzte: “Biktimen kategorizazioa gainditzen laguntzeko, eta biktima horien eta haien senideen erreparaziorako”.
1983ko urriaren 16an GALek Lasa eta Zabala bahitu zituen Baionan. Guardia Zibilaren Donostiako La Cumbre jauregiko instalazioetan bortizki torturatu eta Alacantera eraman zituzten. Bertako landan hil zituzten eta gorpuak kare bizitan ehortzi. Haien gorpuzkiak 1995ean identifikatu zituzten, eta Euskal Herriratu zituztenean, Hondarribiko aireportuan eta ehorzketan Ertzaintzak senideei eraso egin zien. Foro Sozialak gogorarazi du behartutako desagerpenen hamalau euskal kasu dokumentatu direla, eta horietatik zazpi argitu gabe daudela oraindik.
Lasa eta Zabalaren kasuan “giza eskubideen urraketa guztiak” biltzen direla salatu dute: “Bahiketa, tortura, hilketa, behartutako desagerpena, ehunka kilometrora kare bizian ezkutatzea, biktima gisa ez aitortzea eta familiak diskriminatzea, eta, gainera, poliziek familien dolua ez errespetatzea beren gorpuzkiak jasotzean”. Eta urraketak “bereziki larritzat” jo dituzte egileak “funtzionario publikoak” direlako.
Horregatik guztiagatik, Foro Sozialak azpimarratu du “funtsezko bi urrats” emateko beharra 40. urteurrenaren harira: Espainiako Gobernuak eta presidenteak aitortzea eragindako kaltea, hala nola gerra zikina eta torturak; eta Eusko Jaurlaritzak auzia agenda instituzionalean sartzea eta “zabalkunde pedagogikoa” ematea.
Erakundeak baloratu du azken hilabeteetan “aurrerapausoak” eman izana. “Hala ere, asko dago egiteko oraindik ere Estatuaren biktimek pairatzen duten tratamendu asimetrikoa gainditzeko”, ohartarazi dute.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea bermatzeko... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
