FN garaile: Marine Le Pen Eliseorako bidean
Marine Le Penen FN garaile izan da hamahiru erregioetatik seitan. Nikolas Sarkozyren LR (UDI eta MoDem alderdi zentristak lagun) lautan. François Hollande presidentearen PS hirutan. Erregioak gobernatzeko aukera inoiz baino errealagoa da FNrentzat. Datorren igandeko bozak, bigarren itzulian, erabakigarriak eta definitiboak izanen dira.
Eskuineko, zentroko eta ezkerreko moderatuek nolabaiteko aliantzak gauzatu dituzte historikoki FN gobernuetara iristeko bidean oztopatzeko. Oraingoan, zailagoa dute ordea, Jihadismoaren mehatxua eta immigrazioaren arazoa medio. Frantzia krisi bete-betean dago. Sarkozyren eskutiko eskuinak ez dio Eliseoko Hollande maizterrari txeke zuria eman nahi.
FNk sei erregio hauetan goberna lezake: Provence-Alpes-Côte d'Azur (1), Languedoc-Roussillon (2), Alsace-Lorraine-Champagne-Ardenne (3), Centre-Val de Loire (4), Nord-Pas-de-Calais-Picardie (5) et Bourgogne-Franche-Comté (6) .
Historikoki Frantzia gobernatu dutenak, egoeraren larria ikusita, aztoratuta daude. PSko Jean-Christophe Cambadélis idazkari nagusiak iragarri du PS ez dela Provence-Alpes-Côte d'Azur eta Nord-Pas-de-Calais-Picardie erregioetan bigarren itzulian aurkeztuko FN garaile atera ez dadin. Marine Le Pen eta Marion Maréchal-Le Pen dira eskualde hauetako buruak.
LR alderdiaren aliatuak UDIko Jean-Christophe Lagarde eta MoDemeko François Bayrouk Nicolas Sarkozyri deia egin diote, PS garaile izan den erregioetan (Bretainia eta l'Aquitaine Limousin Poitou-Charentes) jarrera bera hartzeko. Sarkozy ez dago aztoratu ez larrituta, haatik. PSrekin akordio posible guztiak baztertu ditu. Eliseora itzuli nahi du, arrisku guztiak hartzeko prest dago. Astea luze eginen zaie FNren aurkako aliantzak bilatu nahian ari direnei.
Alain Rousset izan liteke kontseilari nagusia Akitania berrituan
PSko Alain Roussetek %30,09 lortu du. LRko Virginie Calmelsek %26,83. FNko Jacques Colombierrek %23,92. Rousset ekologistek eta komunistek lortu duten bozen %10a bereganatzen saiatuko da bigarren itzulian. Eskuindarren garaipena galarazteko, bi eremuetan saiatu beharko da: batetik, bere ezker aldera dauden alderdiekin negoziatzen; bestetik, lehen itzulian abstenitu direnen boza ere jasotzen.
Izan ere, Sarkozyren eta Le Penen emaitzak, batez beste, PSko baino sendoagoak izan dira erregioetan zein Frantzia osoan. Konparazione, Ipar Euskal Herrian LR, UDI eta MoDem hautagaitza Donibane Lohizunen (%35,34), Uztaritzeko kantonamenduan (%33,35) edota Amikuze, Bidaxune eta Oztibarren (%35,24) garaile izan da. Hendaian eta Bokalen PS jalgi da garaile, baina FNk Hendaian bozen %38,27 eta Bokalen % 30,97 erdietsi ditu.
Abstentzioa: boz emaileen erdia (%50)
Abstentzioa Erregio hauteskundeetan izan ohi den neurrikoa izan da. Boza eman dutenen %28 FNrentzat izan da. Eskuin-zentroarentzat %27 eta %23,5 PSrentzat. FNk ez du ohi baino boz gehiago eskuratu (6 milioi inguru). Ordea, zentro-eskuinak bai, usaian baino boz kopuru gutxiago eskuratu du, baita ezkerrak ere. Abstenitu diren askok Hollande eta Sarkozy buru dituzten alderdiak zigortu dituzte. FNk ez du boz gehiago lortuko bigarren itzulian. Lehen itzulian boza –normalki bozkatzen dutenek– eman ez dutenek (gehi PS ez den ezker aldeko hautagaitzei boza eman dietenek) erabakiko dute sei eskualdeetan FN garaile aterako den edo ez.
Adibidez, Ipar Euskal Herrian abertzale bozkatzen duten 20.000 bozemaile inguru etxean geratu dira. Erregio hauteskundeak oso urrun izaten dira herritarrengandik. Oraingo boz hauetan inoiz baino nabarmenago azaleratu da Frantziako demokraziaren krisia. Demokrazia bipartidista kolokan dago. Alabaina, Frantzian, eskuin-zentroaren eta ezker moderatuaren lehia historikoa, boterean dagoen ezkerraren ezker aldera joan ordez, eskuin muturreko FN aldera lerratu liteke. Marine Le Pen gero eta hautagai sendoagoa da 2017ko presidentzialetan garailea jalgitzeko.
Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]
Ipar Euskal Herriak dituen militante nekaezin horietarikoa dugu Peio Dufau: ofizioz tren gidaria, CGT sindikatuan buru belarri inplikaturikoa, Bake Bidean dinamikan engaiatua eta alabari Wolfram sindromea izeneko eritasun arraroa atzeman ziotenaz geroztik izen bereko elkartean... [+]
Langile migratzaileek indarkeria, lanaldi luzeak eta ordainketa eskasak modu ohikoan jasaten dituzte, Europako bederatzi estatutan egindako ikerketa baten arabera. Gutxienekoa baino soldata baxuagoak jaso ohi dituzte ia estatu guztietan, eta emakumeek are soldata baxuagoak.
Hirugarren kokatu bada ere, pozik izatekoa badu eskuin muturreko RNk: inoiz baino azkarrago da Frantziako Legebiltzarrean –2017an zortzi diputatu zituen, 2022an 88 eta orain 143–. Bere hauteslegoa azkarki emendatuz doan heinean, anitzez zabalagoa du oinarria:... [+]
Sei hautagai dira Frantziako Legebiltzarrerako presidente izateko lehian –ezkerretik bat, Macronen aldeko bi, eskuinetik bat, eskuin muturretik beste bat eta independente bat–. Horrez gain, dozenaka eragilek deiturik, FHB Fronte Herritar Berriaren garaipenaren... [+]
Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko– EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]
Ikasle batek erran zidan, behin, testu bat aztertzen ari ginela: “Pertsonaia eri da: geldi-geldia pentsaketa ari da bere buruan”. Bistan dena, erranaldi horrekin, gaizki adierazi zuen gogoan zuen iruzkina, erran nahi baitzuen pertsonaiaren ezontsa nabari zela haren... [+]
20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
Ezkerrekoa beharko lukete Frantziako Lehen ministroak eta bere gobernuak, jakinik Fronte Herritar Berria garaile atera dela Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetan. Baina, ezkerraren garaipenaren gainetik pasaz, bestelako gehiengo bat osatu nahian dabil Emmanuel Macron... [+]
Libération egunkariak eramandako ikerketaren emaitza da: gutienez abendutik elkartu dira eskuin muturreko RNeko Jordan Bardella eta Marine Le Pen Emmanuel Macron presidentearen hurbilekoekin. Macronen kontseilari hurbila den Thierry Soleren etxean egin dituzte ezkutuko... [+]
Zutabe hau idazteari uko egin behar nioke, baina berandu da. Hauteskundeak izan dira Frantzian. Non dago Frantzia? Bai, hemen goian, iparraldean; baina, munduan, ez dakit oraintxe non dagoen Frantzia, noren zer den. Eta ez dakit noiztik begiratzen diodan ia soilik... [+]
Frente Herritarrak irabazi ditu hauteskunde legegileak Pirinio Atlantikoetako seigarren hautesbarrutian, Peio Dufau izanen delarik diputatu heldu diren urteetan. Bozen %36,28 bildurik, 27 117 bozekin, historiako lehen diputatu ezkertiar abertzalea izanen da. Haren gibeletik,... [+]