“Finantzaketarik gabe ez dago armarik”

  • Asteburuan Euskalduna Jauregian egin den BBVAren Akziodunen urteko Batzarraren harira, bankuak armagintzarekin dituen loturak salatu dituzte, urtero bezala, Banka Armatua izeneko ekimeneko kideek. Hala, bi pertsonak hitza hartu zuten akzionista kritikoen izenean, eta horietako bat da Jon Narváez, Bilboko Uriolaren galderak erantzun dituena. SETEM Hego Haizea elkarteko kidea da bera.


2022ko martxoaren 24an - 09:26
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Batzarraren barruko parte-hartze saioaz gain, KEM-MOC talde antimilitaristak ere beste ekintza bat gauzatu zuen larunbatean, bankuaren irabaziak “odolez zikinduta” daudela irudikatu guran. Hala, trajez jantzitako taldekide bik pintura gorria bota zuten beren burutik behera finantza erakundeak Kale Nagusian duen egoitzaren atean. Ekintzaileek salatu nahi izan dute BBVAk “gutxienez”  5.421 milioi euro bideratu dituela azken urteotan arma-industria finantzatzeko.

 

Parte hartu zenuen Akziodunen Batzarrean. Zelan joan zen?

Banku Armatuaren kanpainakide bezala sartu nintzen beste kide batekin, Koldobi Velascorekin. Urtero sartzen gara kanpainatik batzarrera, BBVAk armagintzarekin dituen loturak salatzeko haien aurrean eta eskatzeko armagintzarekin duten politika aldatzeko edo, hobe esanda, ezabatzeko.

Banka Armatuaren ekintza ostiralean izan zen, Euskaldunan. KEM-MOC ere kanpainaren barruan dago sartuta, eta beti laguntzen dute. Normalean egun berean egiten dute ekintza jauregiaren aurrean, bain aurten hurrengo egunean egin dute, zapatuan, BBVAren egoitzan.

Gure kasuan, batzarrera sartu ginen, beti bezala. Barruan, akzionista kritikoen boto delegazioak ordezkatzen ditugu, eta haien izenean bi adierazpen irakurtzen ditugu, parte-hartzeen txandan. Lehenik, BBVAko presidenteak azaltzen ditu izan dituzten etekin ekonomikoak eta abar. Aurtengoak oso onak izan dira haientzat, eta aipatu behar da sekulako zuriketa egiten dutela, bideo asko emititzen baitituzte etekinekin egiten duten lana azaltzen. Aurten, azpimarratu dute Ukrainara milioi bat euroko dohaintza bidali dutela. Guk, gure parte hartzean salatu dugu hori zinismo hutsa dela; izan ere, bi urtetan, 2019tik 2021era, 5.421 milioi euro bideratu dituzte armagintzara edo armagintzan diharduten konpainietara. Bada, Ukrainara milioi soil bat bideratu dute eta, hala ere, horrek espazio luzea izan zuen asanbladan. Aldiz, armagintzan duten inplikazioak ez zuen tarterik izan parte hartzeen txanda etorri zen arte.

Ukrainaren kasuan, gerra Europara etorrita, ikusgarritasun handiagoa izan ditzakete bankuek armagintzarekin duten loturak eragindako ondorioek?

Ukrainako kasua aukera izan daiteke agerian uzteko gerraren ondorioak, baina munduan gatazka asko daude. Esaterako, guk aipatu genuen bezala, Yemenen dagoen gatazkan Espainiak armak saltzen ditu, BBVAren finantzaketarekin erositako armak, hain zuzen ere. Aurten, batez ere salatu duguna da zer nolako loturak dituzten hegoaldeko mugen militarizazioarekin. Grupo Eulen, ATOS eta Accentoure bezalako enpresak kontratatzen dituzte bideokamerak jartzeko eta migratzaile eta errefuxiatuentzako disuasio sistemak ezartzeko.

Bestalde, armagintza nuklearrarekin lotura handia dute. Negozio horretan dauden zazpi enpresa finantzatu dituzte eta hori oso salagarria da, baina are gehiago, iaztik. Iaz jarri zen abian Arma Nuklearrak Debekatzeko Ituna. Beraz, orain ez da legala arma nuklearren kontua elikatzea; hórrela dio: “Debekatuta dago arma nuklearrekin edonolako egintza debekatuak gauzatzen laguntzea”.

Noski, haien erantzuna izan zen marra gorriak oso markatuta dituztela eta ez dituztela inoiz ere zeharkatzen. Esaten dute ez dutela inbertsiorik egiten gatazkak dauden herrialdeetan. Hori ez da gezurra, baina, guk salatzen dugun bezala, gerra hemen hasten da. Hemen ekoizten dira arma horiek.

Alor horretan inplikatutako enpresak oso ezagunak dira: Airbus, Boeing, General Dynamics, Honeywell International, Jacobs Engineering, Leonardo eta Thales.

Dena den, arma nuklearri lotutako konturik larriena da sekulako inbertsioa izan dela 2019tik 2021era arte. 5300 milioi euro izan dira, aurreko epean baino %66 gehiago.

Horrez gain, azpimarratu genuen finantzaketarik gabe ez dagoela armarik. Badaude ikerketak esaten dutenak lau armatik hiru ez liratekeela existituko finantzaketarik gabe. Orduan, bankuak badira erantzule kontu honetan.

BBVA mundu mailako banku garrantzitsuenetako bat izanik, zaila da horrelako praktikak argitara ateratzea?

Bai, oso zaila da. Guk 24 akzionista kritiko ordezkatzen ditugu, baina pentsatzen dugu askoz ere gehiago direla, nahiz eta agian ez daukaten ekintzaren berri. Eta, bestalde, informazioa argitara ematen dugunean, hedabide askok eskuak lotuta dituzte eta ezin dute ezagutzera eman. Hemen interes asko daude jokoan. BBVA estatu mailan banka armatuaren bigarren postuan dago. Lehenengoan Santander dago. Bada, Santander, Caixabank eta Sabadell bankuen batzar nagusietan ere izango gara, hemendik gutxira izango baitira. Eta armagintzarekin dituzten loturak salatzen jarraituko dugu.

Urtero, martxoa heldu baino lehen, deialdi bat zabaltzen dugu, akzionista kritikoei eskatzeko haien izenean batzarretara joatea inbertsioak salatzera. Banku erraldoi horiek normalean ez dute jarrera irekia izaten, eta ez dute aldaketarik egien. Batez ere Centre Delàs d’Estudis per La Pau-k koordinatzen du, Bartzelonatik. Jordi Calvo da koordinadorea, eta berak dio banketxe txikiekin bildu ondoren, horiek beste jarrera mota bat daukatela, ta batzuekin aurrerapenak ere egin ahal izan direla. Bankuaren tamainaren arabera, jarrera aldatzen da.

Hain justu ere, bi ekintza izango ditugu datorren astean Gasteizen Jordi Calvorekin banka armatuaren inguruan hitz egiteko, hitzaldi bat eta tailer bat.

Egoera hau salatzen jarraitzeko asmoa duzue?

Bai, bankuen jarrera aldatzen ez den bitartean, hala egin beharko dugu. Bakegintzatik proposamenak helarazi behar ditugu. Badakigu jarrera ez dutela erraz aldatuko, baina gutxienez entzun egin beharko dute mezua. Haien jaian saltzen dutenarekin ez dator bat; izan ere, izandako irabaziak ospatzen ari ziren, eta justu une horretan agian ez zitzaien oso atsegina suertatu errealitatea entzutea, hau da, nola dauden haien irabaziak odolez zikinduta.

Armagintzarekiko inplikazioak zuritzeko joera aipatu duzu. Estrategia komunikatibo bat dago hori ezkutatzeko eta gerrarekin etekinak lortzen jarraitzeko?

Bai. Zinismoa dela esan genuen batzarrean, haien aurrean. Eta moral bikoitza. Onartezina iruditzen zaigu, zuriketa handia. Elkartasuna ez da bankuaren errealitatea. Haien errealitatea da gerraren negozioa elikatzea eta horri esker irabaziak lortzea.

Ekintzaile moduan, zigorrak jasotzeko arriskua ekar dezake armagintzaren auzia salatzeak. Esaterako, KEM-MOCeko ekintzaile biren aurkako epaiketa abiatu zen 2019an BBVAren akziodunen batzarraren atean pintura gorria burutik behera botatzeko ekintzagatik. Berriki jaso dute aldeko epaia, ekintza adierazpen askatasunaren baitan kokatzen dela dioena.

Salaketa egitasmo honek bi zati dituela esan daiteke. Batetik, batzarraren barruan egiten duguna, zeina ezin den inondik inora hartu legez kanpokotzat, akziodun batzuen ordezkari gisa jarduten baitugu. Eta bestetik, kanpoan egiten den salaketa dago. Horrekin lotuta, badakigu mozal lege horrek zer nolako ondorioak ekarri ohi dituen. Koldobi Velascok barruan salatu zuen ostiralean BBVAren gerraren negozioa, baina 2019an kanpoko ekintza sinbolikoa egin zuenean, inorri ere minik eman gabe eta ezer ilegala egin gabe, ondorioak izan zituen oraintsu arte. Disuasio sistema bat ezartzen ari dira hala.

Zeozer gaineratuko zenuke?

Aurrezkiak horrelako bankuetara eramatean, agian geure buruari galdetu behar diogu ea koherenteak garen edo ez. Eta ez bagara koherente sentitzen, baditugu alternatibak. Guk beti sustatzen dugu banka etikoa. Gure aurrezkiak banka etikoan sartzen baditugu, ziur egon gaitezke ez direla armagintzara bideratuko. Aldiz, BBVAn baditugu, badakigu gerran erabiliko direla, zati batean behintzat.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Armagintza
Armen lobbyek (Euskal Herrikoak barne) gerrara eraman nahi gaituzte

Joan den ekainaren amaieran bukatu genuen Conversión de la industria militar en Euskal Herria para no fabricar más guerras (Armagintza industriaren moldaketa Euskal Herrian, gerra gehiago ez sortzeko) liburuaren lehenengo zatiak Gerra badatorrela! du izenburu, bertan... [+]


analisia |
Save the Children, saldu bonbak (II)

Historia errepikatzen dela idatzi zuen Marxek, “lehenik tragedia gisa, gero fartsa moduan”. Armagintzaren eta militarismoaren inguruan errepikapen hutsa ez, espiralean goraka doan buklea ari gara bizitzen, fartsatik asko duena, eta tragedian amaitzeko gero eta aukera... [+]


Europaren berrarmatzearen aurkako manifestua sinatu dute Espainiako Estatuko dozenaka erakunde eta pertsona ezagunek

“Ez dugu gerraren aurrean etsi nahi, ez dugulako hilerrietako bakea nahi”, dio manifestuak, eta agintariei irtenbide politiko baten alde lanean jartzeko eskatu diete. Sinatzaileen artean daude Delàs institutua, Gernika Gogoratuz edo Ongi Etorri Errefuxiatuak... [+]


Teknologia
%2ko zapalkuntza

Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.

Berrikuntzaz ari... [+]


Deseraiki dezagun gerra propaganda: ez da segurtasuna, armak dira

Defentsarako gastua handitzeko Europako herrialdeen apustuaren atzean, asko dago propagandatik, eta askoz gehiago interes ekonomikotik. Kontrakoa sinetsarazi diguten arren, XVIII. mendean Ingalaterran Industria Iraultza jaio zenean, armak eta gerra izan zituen oinarri, eta ez... [+]


ANALISIA
Brandt eta Gorvatxov, non zaudete?

Hitlerren armadak milioika sobietarren heriotza ekarri zuen Bigarren Mundu Gerran Sobiet Batasuna inbaditu zuenean. Gerra amaituta, Iosif Stalinen obsesioa zen Alemania eta Errusia artean babes herrialde-lerro bat osatzea; horra, besteak beste, Varsoviako Itunaren sorrera... [+]


2025-03-12 | El Salto-Hordago
Lanaren Ekonomia
Fusilak, droneak eta interes ekonomikoak: heriotzaren negozioa

Trumpen garaipenak, Ukrainako gerraren birkokatze geopolitikoa eragiteaz gain, Europaren apustu belikoa agerian utzi du.


Europaren berrarmatzeari begira, euskal enpresek “muskulua” dutela esan du Jaurlaritzak

Mikel Jauregi Industria sailburuaren ustez, euskal enpresek “lan ona” egin dezakete Europaren “segurtasun estrategia babesten”. Eusko Jaurlaritzako bozeramaile Maria Ubarretxenak, berriz, berrarmatze asmoek “aukera berriak” ekar ditzaketela... [+]


Duela bost urte baino %155 aldiz arma astun gehiago inportatzen ditu Europak

Ukraina da munduan arma gehien erosten dituen herrialdea; munduko erosketa guztien %8,8. Merkatuaren ia erdia kontrolatzen duena, berriz, AEB dira: Europak erosi dituen armen erdia baino gehiagok jatorri estatubatuarra dute.


800.000 euro gastatuko ditu EBk errusiar inbasioaren mamuari aurre egiteko

Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]


Europak armagintzara 800.000 milioi euro bideratzea proposatu du Von der Leyenek

Ursula Von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak Europa berrarmatu plana aurkeztu du, kontinentea "erresilientea eta segurua" bihurtzea xede duena. Bost zati ditu planak, eta estatu kideek 150.000 milioi euro jasoko dituzte mailegutan. Arau fiskalak moldatuko... [+]


Gerraren eta militarismoaren aurka, manifestazioak egingo dituzte gaur Hego Euskal Herriko hiriburuetan

Euskal Herriaren industriaren etorkizuna ezin dela "heriotzaren, odolaren eta armen gainean" eraiki aldarrikatu dute mobilizazioaren antolatzaileek. Euskal erakundeen nahiz alderdi politikoen "isiltasuna" salatu dute.


Zedarriak Foroari erantzuna
Defentsan inbertitzea

Zedarriak Foroak Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua txostena aurkeztu zuen urtarrilaren erdialdean. Bertan, EAErako gomendioak jasotzen dira, Draghik eta Lettak Europako Batasunerako aurkeztu dituzten txostenak erreferentziatzat... [+]


Save the children, saldu bonbak

Pilar Kaltzada Zedarriak taldeko kidea da. Urtarrilaren 15ean taldeak armagintza industria bultzatzeko hurrengo urteotan egongo den “aukera bikaina” aprobetxatzera deitu zuen, oihartzun handia izan zuen ekitaldi arranditsuan. Gasteizkoak talde antimilitaristaren... [+]


Eguneraketa berriak daude