Hildakoen zenbaki-dantza eta luxuzko turismoa etorri dira tifoiaren ondotik
GKEek tifoiaren eraginez 2.750 hildako inguru egon direla kalkulatzen dute. Laguntza ekonomikoa eskatzen dute, kaltetutakoei laguntzeko. Egoeraren larritasuna ikusita, "etsipena" nabarmentzen dute bertakoek.
Orain dela bost egun Hayan tifoiak Filipinak jo zituenean, 10.000 hildako zeudela esan zuten tokian tokiko agindariek. Denborak aurrera egin ahala zifra puztuegia dela dirudi. Dena den, egoera latza da oraindik.
Leyte izan da gehien kaltetutako zonaldeetako bat. Orain, ura eta oinarrizko elikagaiak dituzte faltan.
Cebu irlako iparraldean ere jakirik gabe daude. Hala ere, bi alde dauzka Cebuk. Iparraldean egoera oso gogorra den bitartean, hegoaldean “normaltasunez” jarduten dute, turismoaren eraginpean.
ABCk dioenez, luxuzko hotelak daude Cebuko hegoaldean eta berdin jarraitu dute. Ostatuak irekita, eta turistak oporretan. Filipinetako desberdintasunen adierazgarri ere izan da tifoia.
670.00 pertsonak haien etxeetatik lekualdatu behar izan dute tragediaren ondorioz, GKEen arabera. Agintariek ur-hornidura “ia konponduta” dagoela iragarri dute; elektrizitea jartzea, ordea, “gehiago” kostatuko zaie.
Klima aldaketaren eragina, ikusmiran
Klima aldaketak tifoiarengan izan duen eragina mintzagai bihurtu dute egunotan. Filipinetako Gobernu ordezkariak “klimaren estualdiaren aurrean” erantzun egin behar dela esan du. Bide beretik jo du Christiana FIgueres Nazio Batuen erakundeko kideak, eta tifoia beroketa globalaren “errealitate gogorraren adierazgarria” dela nabarmendu du.
Haiei erantzunez, Michel Chossudovsky Globalizazioaren Ikerketa Zentroko kideak klimaren inguruko alde ezkutua azalarazi du Rt.com webgunean. Haren ustetan, karbonoaren eratorrien eztabaida dago mahai gainean. Dioenez, beroketaren gaia atera dute agintariek karbonoarekin akordio berri bat egiteko.
Horregatik, irmo kritikatu du hika-mika: “Filipinetakoak ez dauka klima aldaketarekin inongo loturarik”. Azpiegitura faltari eta laguntza ezari atxiki dio herrialdearen egoera, ez beste ezeri. Eta gogorazi du diru sarrera urrienak dituztenek pairatu dutela gehien tifoairen efektua.
Klimari buruzko eztabaidatan CO2 emisioak gutxitzea proposatu dute. Ildo horretik, Chossudovskyk gogorarazi du emisioak gutxitzeak ez duela “pobretutako" gizartearen egoera hobetuko.
Haren aburuz, bi gaiak nahasten ari dira etekin ekonomikoa bilatzeko. Hala, Cap-and-trade, karbonotik eratorritako produktuen negozioak, tifoiari probetsua atera nahi diola salatu du.
Bestelako faktore bat ere markatu du gatazkaren kudeaketa txarraren arduraduntzat: Filipinetako politika neoliberalak. Herrialdean, gizarte gaietako programak gutxitu eta pribazazioak areagotu direla esan du.
Mundu mailako inperioaren urbs estatubatuarra –eta haren periferiako lurbira osoa– Donald Trumpen bigarren agintaldirako kontuak ateratzen ahalegintzen ari garenean, tentsioak gorabidean jarraitzen du datozen lau urteetan, zalantzarik gabe, arreta-gune nagusietakoa... [+]
Azkenean, odolik isuri gabe amaitu da apirilaz geroztik Sabina/Xianbin/Escoda atoloiaren urmaelean, Spratley uhartediaren ekialdean, BRP Teresa Magbanua, Filipinen kosta-zaintzako ontziaren aingura-aldi luze bezain atezua. Irailaren 15ean, igandez, aingura jaso eta porturantz... [+]
Hanlonen printzipioaren juzgu egin beharko da, agian: “Inoiz ez iezaiozu gaiztakeriari egotzi ergelkeriak ederki esplika dezakeena”. Protagonista nagusiek biziro hobesten dute aukera hori.
“Hodeia” izen etereoak ezkutatzen ditu ur eta energia kantitate handiak kontsumitzen dituzten zerbitzariz betetako pabiloiak. Bada, adimen artifizialak ere badu B aldea: Asia, Afrika eta Hego Amerikako milioika pertsonen lan esplotazioa. The Washington Posten... [+]
Asteartean Elkanoren Lehorreratzea herri antzerki berezia egingo dute Getarian. Eusko Jaurlaritzak ezarritako jai egunarekin bat eta Elkano Cadizko Sanlúcar de Barramedara heldu zela 500 urte bete direla eta. Halere, ez da mundu bira horrek eragindako lehorreratze... [+]
Walden Bello Filipinetako idazle, ikerlari eta antiglobalizazio aktibista ezaguna abuztuaren 8an atxilotu zuten; abuztuaren 9an fidantzapean atera zuten kartzelatik behin behinean. Focus on the Global South Gobernuz Kanpoko Erakundearen zuzendari exekutiboa da Bello, besteak... [+]
Filipinetako Rodrigo Duterte presidenteak adierazi du Lapu-Lapu heroi nazionalaren estatua handiagoa eta altuagoa izatea nahi duela, Fernando Magallaes konkistatzaile portugaldarrarenak baino. Mundu Biraren espedizioan Joan Sebastian Elkanoren nagusia izan zen Magallaes, hil... [+]
Erasoen erdia baino gehiago Kolonbian, Mexikon eta Filipinetan gertatu ziren, Global Witness erakundeak emandako datuen arabera. Klima larrialdia areagotzen doan neurrian, "haien lurra eta gure planeta defendatzen duten" pertsonen aurkako indarkeria ere areagotu egiten... [+]
Rodrigo Duterte Filipinetako presidenteak konfinamendua betetzen ez dutenei tiro egiteko agindu du. Herrialdeko biztanleria osoaren %16a pobrezian bizi da, eta kaleetan lan egitea da bizirauteko duten era bakarra.
Vicente L. Rafael historia irakaslea da AEBetako Seattleko Washington Unibertsitatean. Elkanoren Mundu Birari buruz Euskal Herrian ekoitzi eta diruz lagundutako filmak piztu duen eztabaidaz idatzi du Filipinetako Rappler hedabidean. Espainiako inperioaren krudelkeriak ezkutatu... [+]
Espainiako eta Euskal Herriko erakunde pubilkoen diruz lagundutako eta sustatutako Elkano, lehen mundu bira filma animaziozko lanik onenaren Goya sarirako izendatu dute. Bien bitartean, film hori bera zinemetan eskaini ala ez aztertzen ari dira Filipinetan, hango banatzaileak... [+]
Twitter bidez agerian utzi dute Elkanoren filmeko pertsonaia nagusiak Mexikoko konkistan girotutako El doradorako Bidea filmaren kopia direla. Euskal Herrian Elkanori buruz egindako filmak kritika gogorrak jasotzen jarraitzen du Filipinetan.