“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan

  • Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu dute Lizuniagako Lepoan (Bera-Sara artean) egindako agerraldian. «Emakumeon kontrako erasoen oldarraldia errotik ezabatu beharreko gaitza» dela aldarrikatu dute.

Artikulu hau CC BY-SA 4.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2024ko azaroaren 22an - 10:21
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

«Gazteen artean eta sare sozialetan nagusitzen ari diren diskurtso misoginoak, eskuin muturraren ideiak batere lotsarik gabe hauspotzeko tresna» direla salatu du eskualdeko mugimendu feministak. «Feministok argi dugu, hauek lotura zuzena dute uda honetan eskualdean bizitu ditugun emakumeon kontrako eraso eta feministon aurkako oldarraldiarekin», egin dute azpimarra. Egoera honen aitzinean elkartzea erabaki dute eskualdeko mugimendu feministako eragileek, salaketa komuna egiteko. «Alde batetik, salatu nahi dugu ustez legeak babestu beharko gintuzkeen arren gabezia handiak daudela indarkeria matxistari aurre egiteko instituzioetan», nabarmendu dute.

Zentzu honetan, Malerrekan eta Lapurdin oraindik ez daukate berdintasun zerbitzurik, eta, beraz, ezta eraso matxisten aurkako protokolo instituzionalik ere. Eta eskualdeko bertze herri anitzetan erasoen aurkako protokoloak besta eremuetara mugatzen direla gogoratu dute, indarkeria matxista urteko 365 egunetan pairatzen duten bitartean. «Nafarroako indarkeria matxistaren aurkako zerbitzuak Iruñean zentralizatuak daude, eta horiek erabili behar ditugunok bidaia luzeak egin behar izaten ditugu N121A errepide arriskutsuan barrena», gogoratu dute. 

Bertze alde batetik, gizarteari deia egin nahi diote, indarkeria matxista sexu eta genero botere harremanen adierazpiderik larriena baino ez delako, eta horren azpian zapalkuntza eta zigorgabetasun sistema errotua dagoelako. «Herritar, eragile eta instituzio guzien ardura da indarkeria horren oinarrian dauden botere harremanak zalantzan jarri eta aldatzea», exijitzen dute. 

Hori dela eta, azaroaren 25aren bueltan, Euskal Herriko mugimendu feministak “Ez bazara konponbidea, arazoa zara” lemapean eginen dituen mobilizazioetan parte hartzeko deia luzatu dute. Eta aldi berean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Egunaren karietara eskualdeko herrietan antolatu dituzten hitzaldi eta tailerretan parte hartzera ere gonbidapena luzatu dute, baita urte osoan zehar mugimendu feministarekin eskuz esku egoera hauek iraultzera ere.

Erasoen oldarraldia udan

2003tik Euskal Herrian gizonekoek 123 emakume eta 12 ume hil dituztela gogoratu dute. Baina datuetatik haratago, sexu erasoak eta indarkeria matxista kasuak eguneroko arazoa direla azpimarratu dute agerraldian. Eskualdean uda luzea izan dela oroitaraziz. Eta adibideak emanez: «Lesakan, sanferminetarako protokoloaren prestaketan harrapatu gintuen karrikan gertatutako eraso batek, eta bertze hiru eraso kudeatu behar izan genituen sanferminetan bertan. Berako bestetan, gizonezko batek emakume bati sexu erasoa egin ziola jakin genuen bestak akabatu eta egun gutitara. Narbarten, nekez lortu zen Bertizaranako udalak herriko hautetsi baten dimisioa eskatzea herrian gertaturiko eraso matxista batekin zerikusia zuelako. Elizondon, Baztandarren Biltzarraren bezperan, sexu erasoa egin zion gizonezko batek emakume bati. Elizondoko bestetan hainbat eraso salatu ziren eta Amaiurren, herriak, brigada moreak eta eragileek salaturiko eraso fisiko baten erantzuna hainbat herritarrek zalantzan jarri zuten.

Aldi berean, hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldi eta proposamenak boikotatu dituzte: Saran, erraterako, banderola feministak urratzeaz gain, bestetako egitarau feministaren aurka jo zuten. Amaiurren, pankarta feministak eta eraso matxisten kontrako protokoloaren materiala xehatu zituzten. Beran, herriko bestetarako proposatutako neurri feministak gutxietsi dira eta pankarta feminista bati su eman zioten».


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Feminismoa
Pintaketa faxistak egin dituzte Maulen aldarri feministen aurka

Martxoak 8an egindako pintaketak gainetik margotu dituzte ikur faxistekin Zuberoako hiriburuan. Horren aurrean elkarretaratzera deitu dute, astelehenean.


2025-03-10 | June Fernández
Celeste Agüero
“Manifestu politiko bat bezain indartsuak dira nirekin daramatzadan kantak eta olerkiak”

Martxoaren 8a Getxo bere bizitokian igaro du: kumbia dekolonial eta antiarrazista topaketa antolatu du Algortako Herriko Tabernan, Abianen, Hija del Nopal DJrekin batera.

Argentinatik Getxora migratu zen Celeste Agüero, kantutegi herrikoi batekin eta poesia xuxurlatzeko... [+]


2025-03-08 | ARGIA
ARGAZKI GALERIA
Mugimendu Feminista: “Faxismoaren kontra, ausardia eta aliantza feministez armaturik gaude”

Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.


2025-03-08 | ARGIA
Bilgune Feminista
“Feminismoa da heldulekurik argiena desio dugun Euskal Herrirako”

Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]


Superwoman

MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]


Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


Emakume bat lehen aldiz Lantzeko inauterietako Ziripot pertsonaia izan da

Lantzeko inauteri txikien kalejira ikusle guztien begietara urtero modukoa izan zen. Txatxoak, Zaldiko, Ziripot eta Miel Otxin herriko ostatuko ganbaratik jaitsi eta herritik barna bira egin zuten txistularien laguntzarekin. Askok, ordea, ez zekiten une historiko bat bizitzen... [+]


2025-03-05 | Leire Artola Arin
Zaintza eskubidea aldarrikatuko dute sindikatuek ostegunean

Martxoaren 6an 11:00etan Bilbon eta Iruñean mobilizazioak egingo dituzte sindikatuek, patronalak eta Eusko Jaurlaritza zein Nafarroako Gobernua interpelatzeko, zaintza eskubide kolektiboari dagokionez.


2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


2025-02-26 | Leire Artola Arin
Martxoak 8
Faxismoa borrokatzeko feminismotik indarrak batzeko deia

Martxoak 8a heltzear da beste urtebetez, eta nahiz eta zenbaitek erabiltzen duten urtean behin beren irudia morez margotzeko soilik, feministek kaleak aldarriz betetzeko baliatzen dute egun seinalatu hau. 2020an, duela bost urte, milaka emakumek elkarrekin oihukatu zuten euren... [+]


Eguneraketa berriak daude