Eskuinarekin osatu nahi du gehiengoa Macronek, ezkerraren garaipenaren gainetik pasaz
Ezkerrekoa beharko lukete Frantziako Lehen ministroak eta bere gobernuak, jakinik Fronte Herritar Berria garaile atera dela Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetan. Baina, ezkerraren garaipenaren gainetik pasaz, bestelako gehiengo bat osatu nahian dabil Emmanuel Macron presidentea, ondotik horren araberako Lehen ministro bat izendatzeko asmoz.
Ezkerreko Fronte Herritar Berriaren barruan zabaldutako pozari lekua hartzen ari zaio kexua. Uztailaren 7an garaile atera bada ere, garaipen horri ez dio zor zaion aitorpena eman nahi Frantziako presidente Emmanuel Macronek. Egunez egun, geroz eta argiagoa da gobernuan beharko lukeen ezkerra baztertzeko jarrera. Azkenik, isiltasunetik atera eta "frantsesei bidalitako gutun" baten bidez zabaldu du bere postura uztailaren 10ean: "Inork ez du irabazi" Legebiltzarrerako hauteskundeetan, eta "soilik indar errepublikarren artean osatu daiteke gehiengo osoa". Argi da: ezkerreko FHB Fronte Herritar Berriaren garaipena ez du ezagutzen, eta ezkerraren gehiengoari bizkarra erakutsita, bestelako gehiengo bat osatzekoa du Macronek. "Frantsesek fronte errepublikarraren alde bozkatu dute, eta nahi hori gauzatu behar dute alderdi politikoek", presidentearen arabera.
Aitzineko egunetako adierazpenei segi, nahiko argi da "indar errepublikarren" barruan sartzen dituela ezker muturreko LFI Frantzia Intsumisoa eta eskuin muturreko RN Batasun Nazionala izan ezik, beste guziak. Baina LFI alderdia Fronte Herritar Berriaren barnean doa –honek ditu, gainera, frontean diputatu gehien–, eta ezkerrak ez luke zatiketa hori onartu beharko.
Macronen beste aukera da eskuineko Errepublikarrak alderdikoekin osatzea gehiengoa, 213 diputatu dituen taldea lortuta –eta beraz, FHBk dituen 182 diputatuak baino gehiagorekin–. Errepublikarrak taldearen Senatuko presidente Gérard Larcher-ek ere argi utzi du ez duela FHBrekin gobernurik onartuko. Gehiengo hori osatu bitartean, gaur egungo gobernuak aitzina eginen duela argi utzi du Macronek.
Garaile atera da FHB Fronte Herritar Berria legebiltzarrerako hauteskundeetan eta 182 diputaturekin lehen indarra da. Gobernuak hirugarren kokaturiko eskuin muturreko RN alderdiarekilako zer nolako estrategia duen ez da argi. Ofizialki, eskuin muturrari bidea mozteko mezua zabaltzen dabil Macronen ingurua, baina errealitatean, elkarrekin bilera sekretuak egiten dabiltza eta hori gutienez abenduaz geroztik. Horren berri eman du Libération egunkariak uztailaren 10ean.
Nahiz eta Frantziako Konstituzioak ez dioen formalki hori horrela izan behar denik, Lehen ministroaren kargua bideratu ohi zaio legebiltzarrean gehiengoa duenari. Gutunean, ordea, nabari da tradizio horretaz bereizteko asmoa duela Macronek, eta osatuko duen gehiengoaren araberako Lehen ministroa izendatuko duela.
Ezkerraren erantzuna: batasuna eta protesta mehatxuak
Ezkerraren batasuna aitzina eramateko konpromisoa berresten dabiltza ezkerreko alderdiak. Tartean, sozialdemokratena den Alderdi Sozialista ere: "Ezkerraren batasunaren aldeko hautua egin dut Alderdi Sozialistako idazkari naizenetik, eta ez dut posturaz aldatuko. Ezkerraren zatiketa bilatzen dutenek ezkerrak ez gobernatzea dute bilatzen", Olivier Fauren hitzetan. LFIko Jean-Luc Melenchonek ondoko irakurketa egin du: "Sufragio unibertsalaren gainetik pasata, erregearen beto eskubidearen itzulera dugu".
Macronek jarrera horretan segituz gero, protesten bidez erantzunen diote herritarrek. CGT sindikatuak elkarretaratzeetara deitu du uztailaren 18rako, "bozketen emaitzen errespetua" eta FHBren gobernua eskatzeko. Prefekturen aitzinean eta Legebiltzarretik hurbil elkartzeko deia luzatu du. Uztailaren 26an hastekoak dira Olinpiar Jokoak Parisen eta testuinguru horretan protesten mehatxuak eragina izan dezake.
FHBk ondoko egunetan jakinaraziko du zein duen Lehen ministrorako ordezkaria. FHBren partetik ez da ofizialki izenik atera, baina hainbat izen zabaldu dira azken egunetan –Olivier Faure sozialista, LFIko Clemence Guetté, Marine Tondelier ekologista, LFItik bereizi berri diren Clementine Autain edo François Ruffin.
331 diputatuk bozkatu dute ezkerrak aurkezturiko zentsura mozioaren alde. Eskuin muturrak babestu du ezkerraren testua, eta horrek ekarri du gehiengoa lortu izana. Emmanuel Macron presidenteak hitza hartuko du ostegun honetan 20:00etan.
Larunbat honetan aurkeztu du Frantziako gobernu berriaren osaketa Michel Barnier lehen ministroak. Eskuin muturreko RN alderdiak defendaturiko ideiak dituzten hainbat politikari eskuindar jarri ditu gobernuko karguetan. "Legetimitaterik gabeko gobernua" dela salatu du,... [+]
Michel Barnier kontserbadorea ministro ohia da, Europako Batasuneko komisario ohia ere bai eta Brexiteko negoziatzailea izan zen.
Elkarrizketa-sorta hasiko du, beste behin, Macron presidenteak. "Ahalik eta gehiengorik zabalena eta egonkorrena osatzeko" egingo duela lan esan du Macronek, herrialdea ez dadin "blokatuta eta ahulduta" gera.
Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]
Ipar Euskal Herriak dituen militante nekaezin horietarikoa dugu Peio Dufau: ofizioz tren gidaria, CGT sindikatuan buru belarri inplikaturikoa, Bake Bidean dinamikan engaiatua eta alabari Wolfram sindromea izeneko eritasun arraroa atzeman ziotenaz geroztik izen bereko elkartean... [+]
Hirugarren kokatu bada ere, pozik izatekoa badu eskuin muturreko RNk: inoiz baino azkarrago da Frantziako Legebiltzarrean –2017an zortzi diputatu zituen, 2022an 88 eta orain 143–. Bere hauteslegoa azkarki emendatuz doan heinean, anitzez zabalagoa du oinarria:... [+]
Sei hautagai dira Frantziako Legebiltzarrerako presidente izateko lehian –ezkerretik bat, Macronen aldeko bi, eskuinetik bat, eskuin muturretik beste bat eta independente bat–. Horrez gain, dozenaka eragilek deiturik, FHB Fronte Herritar Berriaren garaipenaren... [+]
Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko– EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]
Ikasle batek erran zidan, behin, testu bat aztertzen ari ginela: “Pertsonaia eri da: geldi-geldia pentsaketa ari da bere buruan”. Bistan dena, erranaldi horrekin, gaizki adierazi zuen gogoan zuen iruzkina, erran nahi baitzuen pertsonaiaren ezontsa nabari zela haren... [+]
20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
