Ez dagoenaren irudia edo utzi txorakeriak alde batera

  • Zinemaldiak pasa bezainbeste falta dituen egun kopurura iristean, badago atzera zein aurrera begiratzerik. Esan daiteke jada "hori da gehien gustatu zaidana" edo "beste hura ikusteko gogoz nago". Areto bakoitzak zenbakitze sistema ezberdina izanik arrunta da eserlekuz nahastea; horrela gertatzen dira "uste dut hor ni naizela" eta "ez, ez, nik 17.a daukat" bezalakoak. Staff kamisetadunek hartzen dute erabakia horrelakoetan. Halere, gaitzerdi; aretoak ahal bezain beteta daudenaren seinale.


2020ko irailaren 23an - 00:55
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Nazioarteko ikasleentzako kategoria den Nest sailean lehiatu dira Los niños lobo eta Perfect as cats filmak. Lehenengoa Kuban errodatua da, eta Otávio Almeida du zuzendari; bigarrena estatubatuarra da eta Kevin Vuk zuzendu du. Biek dituzte protagonista bikoitzak eta ikusten dena gainditzen duen iruditeria.

Los niños lobo filmak bi anaien arteko jolasa irudikatzen du, zeintzuk Angolako gerrako pasarteak antzezten dituzten elkarrekin borrokan. Hitzik egiten ez duen aitaren bidez ezagututako oroitzapenak dira, eta haurren ekintzetan gorpuztuz esanahi zabalagoak hartzen dituzte. Gustu handiz eginiko lana da, Kubako San Antonio de los Baños eskolan gauzatutakoa.

Vu zuzendariaren filmak barnetegian bizi diren bi ahizpa ditu protagonista. Hauek banaezinak dira, lo ere elkarrekin egitera ohituak, eta besteekiko distantzia atxikitzen dutenak. Bietako batek barnetegiko neska batekin intimitatea partekatzen hastean gauza bereziak hasiko dira gertatzen, adibidez katu batek leihotik salto egitea edo ahizpa lurretik arrastaka ibiltzea. Senideen arteko harremanaren inguruko gogoetak irudi surrealistaz irudikatzen du emozioetan gertatzen dena, dibertigarria izatera iristen den laburrean.

Aitziber Olaskoagaren Jo ta ke

Batez ere bertakoek espero genuen filma ikusi ahal izan dugu azkenean. Jo ta ke Aitziber Olaskoagaren filma da, Ikusmira Berriak programan garatu dena iazko urtean zehar. Metraje erdiko filmak euskal gatazkaren iraganari orainetik begiratzeko proposamena egiten du eta irudikatzeko oztopoz beterik dago.

Herrera de la Manchan Negu Gorriak taldeak eskainitako kontzertuaren VHS ezinezko batek abiatzen du filma. Muguruzak hura erabiltzeko ezezkoa ematen dionean, ezinezkotasun horren atzetik joango da Olaskoaga, espetxea dagoen tokira mugituz udako egun batean. Bertan lekukoek filmean ateratzeari uko egingo diote, eta kartzela filmatzeko baimena lortuko du, baldin eta inguruetan mantentzen badira, eta eraikina ez bada agertzen. Kontran jartzen zaizkion guztiak alde erabili nahian, egun oraindik tabuak diren gaien paralelismoa sortuko du. Iraganak oraindik duen pisuak gertatutakoa aurrez aurre begiratzea zailtzen du, eta hala osatuko du zuzendariak lan hau, ertzen bitartez iruditeriak sortzen. Gaindosi emozionalekoak diren lanek ez bezala, Olaskoagak norberaren memoriaren barne bidaia proposatzen du, erantzunak baino, galdera gehiago zabaldu nahi dituena. Lan txukuna, eta gure iruditerien alde beharrezkoa, hain gertu daukagunaren errepresentazioa nola egin daitekeen galderari ekarpena egiten diona.

Carla Simón eta Dominga Sotomayorren gutun-trukea

Carla Simón katalanaren eta Dominga Sotomayor txiletarraren arteko gutun-trukatze bisuala proposatzen du Correspondencia film laburrak. Enkarguzko lana da, zeina sei emakumezko zinegileri proposatu zitzaion halako "egoera antzekoan egon daitezkeenen arteko" elkarrizketa sortzeko. Simónek eta Sotomayorrek norberaren familiako emakumeez kontatzen diote elkarri, horrek eskatzen dien forma bilatuz.

Irudi eder eta intimoak lortzen dituzten arren, gai horretan bada zerbait errepikakorra egiten dena. "Zer da emakume zinegile izatea?" galderari ez erantzutea erabaki du emakume zinegile askok, eta ez erantzuna garrantzitsua ez delako, baizik eta galdera zentral eta bakarra izaten delako askotan hori, karrera osoan zehar. Horretaz gain, amatasunaren gaia (nola ez) atera behar eta zinegile eta ama izatera pasatzen da labur honetan galdera, batzuentzako elkar ezinezko munduak baitira, eta besteentzako eskubide bat. Gustura ikusiko nuke gizon zinegileen arteko horrelako solasaldia, eta baten batek ideia hartu eta gauzatzen badu mahainguru hori, ongietorria; debatea asko aberastuko da agortzera bidean dagoen begizta honetatik gaindi. Eskutitz zinematografiko hauen erdian piztu zen sua iazko Txileko erreboltetan, eta astindu bortitz batek bezala jotzen du ikuslea filmak hori erretratatzean. Barrura begirakoak ekintzara behartzen ditu horrek bat-batean, eta norberaren bizitzaren eta kolektiboaren arteko loturak tinkatu. Gai pertsonalak alde batera utzi eta ekintzarako deia da.

Medellin Donostian

Zabaltegi-Tabakalera saileko Los conductos filmak itxi du eguna. Camilo Restrepo kolonbiarraren lana Medellin hiriko inguruetan oinarritzen da, eta ihesaldi bat du abiapuntu. Protagonista sekta erlijioso batetik askatu berri da, eta nola edo hala lo-leku eta lan egiteko tokien bila hasiko da, pauso guztiak babestuz badaezpada ere. Egilearen lehen lan luzea da, eta Berlinen saritu zuten azken zine jaialdian.

Lana 16mm-tan errodatua izan da, maisuki landuz plano bakoitzean agertzen dena: iraupena, ekintza, kolorea eta enkoadraketa. Irudi finkoak dira, eta haien arteko lotura ikuslearen asoziazioz egin beharra dago; konpromisoa eskatzen du. Hitz gutxirekin kontatzen den istorioa da, narratiba bisuala izanik elementurik garrantzitsuena filmean: gauzak esan gabe eraikitzen dira. Izenburuak sekta batean egon daitezkeen sinesmenekin jokatzen du, hiriko kale nagusiak ez diren ezkutuko kanalei erreferentzia eginez. Badaude ezagutzen ez diren baina zirrikituetan dauden bideak. Filmak giza jokabideen inguruan galdetzen du, moralaz, itxurakeriaz eta bizitzeko modu ezberdinez. Restreporen obra zainduak leku oso ezberdinetara garamatza, eta norberak izan ditzakeen zalantza existentzialak gorpuzten asmatzen du, ikus ezin daitekeena ikusteko modu bat proposatuz. Oraindik garaiz omen gaude pareten artean dauden conductoak hartzeko...


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Zinemaldia 2020
Yulene Olaizola, zinemagilea
“Zinema ez da mezu zehatz edo tesiak lantzeko erreminta”

Esperientzia sentsorialtzat dauka zinema Yulene Olaizola zuzendari mexikarrak: espazio bat deskubritu eta hura arakatzera jotzen du eta gidoiaz haragoko edozein aldaketa jasotzeko zentzumenak adi izaten ditu. Aurtengo Zinemaldian aurkeztu zuen Selva trágica (Oihan... [+]


Euskaldunak indigenizatzen ditu Zinemaldiak?

Palmaresetik eta koronabirusaren albo-kalteetatik harago, iruditzen zait 2020ko honen ondoren momentua iritsi dela Donostiako festibalak nabarmentzen dituen euskarazko lanak kritikoki aztertzeko.


Film dirudun eta ederren erakusleihotik haratago

Zinemaldia igarota izaten da lehiatutako filmen sari-banaketa ekitaldia. Bertan, sail bakoitzari dagokion sariduna aukeratzeaz gain, Sail Ofizialari dagokion palmaresa ere osatzen da: aktorerik onena, gidoirik onena, filmik onena... Batzuetan zalantza sartzen zait ez ote... [+]


‘Dasatskisi’ film georgiarra garaile Zinemaldiaren sari-banaketa hotzenean

Dea Kulumbegashvili zuzendari georgiarraren Dasatskisi filma izan da Zinemaldiaren 68. edizioko irabazle nagusia, palmares ofizialeko lau sari eskuratuta. COVID-19ak erabat markatutako edizioa izan da aurtengoa eta Kursaal auditorioko galan ere nabaritu da hori larunbat gauean.


Pertsianak ixten euria ez dadin sartu

Aipatzen genuen asperdura iritsi edo ez, bazdaezpada ere neurriak hartzea onena: bukatu dadila borondatez, eta ez utzikeriaz. Haizeak eta euriak ere ez dute gehiegi lagundu, ia Kursaala bera hegan atera den egun zurrunbilotsu honetan. Agurtu beharko ditugu panel eta alfonbra... [+]


Osasuna burgesen asmakizuna da

Zinemaldia azken txanpan sartzeak ez gaitu oharkabean hartu. Berrikuntzak segituan dakar monotonia, eta filmen maratoia hasteak emozio gehiago zekarren amaitzeak baino. Azken saioetan txaloak ahulago sumatu ditut, motelagoak, euforia bukatuta; ez dakit ondo esku-ahurretako... [+]


Bata bestearen barruan sartzen diren filmak

Atzo aipatzen genuen Zinemaldiaren gaindosiak derrigorrez dakartzala berarekin zenbait sintoma. Haien artean, nagusiena, errealitatea fikzioarekin nahastearena, edo sinestesia bat non pantailaz kanpoko eta barruko mugak ezabatzen diren. Gaur, ordea, filmak berak izan... [+]


Sail Ofiziala | 7. eguna
“Gertakari desatsegin” bat eta Asiako bi pelikularekin, amaiera gertuago

Eugène Green zuzendariarekin gertatutakoak (maskara janzteari uko egiteagatik festibaletik kanporatu dute) eman du zeresana gaur Zinemaldian. Alor zinematografikoan, bi film asiarrek itxi dute lehiaketa ofiziala.


Sail Ofiziala | 6. eguna
Familia, a zer pelikula

Garai batean, ez hain aspaldi (pentsa, ni gogoratzen naiz eta ez naiz, ejem, hain zaharra) zinera joatea plan familiarra zen. Ongi pentsatzen baduzu, neguko asteburuetan guraso askoren nerbioak salbatzeko gauza hoberik ez da asmatu geroztik: txartelak eta krispetak erosi, ilaran... [+]


Bestelako Zinemaldia | 6. eguna
Gauza gordinak beharrezko dira batzuetan

Egunero bizpahiru aldiz zinemara joatea gauza ohikoa balitz bezala dabiltza batetik bestera poltsa beltz eta maskara zuridun uniformeak, pantaila barneko mundua ia kanpokoarekin bateratzeraino. Batek bere etxekideari telebista pizteko eskatzen dion bezala oihukatu dute, gaur... [+]


Sail Ofiziala | 5. eguna
Etxean bezala

Bosgarren eguna, Zinemaldiaren erdia pasa da dagoeneko. Akreditatuen espezieak puntu honetara iritsita garatua behar du festibaleko instalazioekin gertutasun-gradu bat, familiartasun-sentsazio bat, aretora etxeko zapatilekin eta albornozarekin joatea serioski pentsatzerainokoa... [+]


Bestelako Zinemaldia | 4. eguna
Dolua egitea film baten bitartez

Asteburuan eman dute SSIFF markadun poltsadunek maratoirik bortitzena. Goizean goizetik ilunabarrera arte areto batetik bestera ikusi ditut batzuk jauzika, desinfektatu berri zuten besaulkia libratu bezain azkar okupatuz. Horrek nahasmen bat ekar lezake burura, zeinetan jada ez... [+]


Sail Ofiziala | 4. eguna
Eguraldi lainotsua hiriburuan (eta zine industrian)

Ikusi duzue goitik dosi txikietan erortzen ari den likido hori? Ah, euria: kasik ahaztu nuen zer zen. Plater bereziki fuerterik gabeko Sail Ofizialeko astelehen honi primeran datozkio zarra-zarra hiriari ukitu gris metalizatua ematen dioten tanta horiek. Umeletan idatzitako... [+]


Bestelako Zinemaldia | 3. eguna
Etxe barneko trapuak

Larunbat osteko igandea eta eguzkia kanpoan. Zinema aretora sartzeko ez dator gaizki euria, baina ateratzean sorpresa ederra izan daiteke zeru urdina. Edo agian, ikusi dugun filmaren araberako eguraldia litzateke ideala, kontraste latza baita negarra eta eguzki-izpia. Egon da,... [+]


Sail Ofiziala | 3. eguna
Hemen inork ez dauka alkoholarekin problemarik

Koldo Izagirreren nobelari ereferentzia eginez, “Egarri egunak Zinemaldian” izenburua jarri genion 1977ko edizio gorriari buruz aste honetan publikatu dugun erreportajeari; igande honetan komentatu behar ditugun Sail Ofizialeko bi pelikulak ikusi ondoren, sentsazioa... [+]


Eguneraketa berriak daude