Ez al da erlezaina erlearen zaindari?
Lagun batekin izandako elkarrizketa baten harira…
Erlea oso garrantzitsua dela esaten dugu behin eta berriz. Intsekturik polinizatzaileena dela, polinizaziorik gabe ez genituzkeela orain jaten ditugun barazki eta fruituen erdiak edukiko. Baina, hala ere, erlezainok beraiek eginiko lana kentzen diegu. Zergaitik?
Erlezaintza esplotazioa al da? Erleen lanaz aprobetxatzen gara?
Erleak naturalki egiten duen prozesua da nektar, polen edo propoli bilketa, naturarekin sortutako hartueman bat. Landareek ernalketa gauzatzeko beharrezko dituzte erleak; ordainetan, landareek elikagaia ematen die. Batak bestearen beharra du.
Erlezain eta erleen artean bada hartuemanik?
Lehen ere aipatu izan dugu gizakiok kalte handia eragin diogula naturari eta erleari, errudun garela ingurumunean dagoen kutsaduran, gure lurra pozoitu dugula. Hala ere, erlea eta erlezainen artean hartueman bat badela esango genuke.
Erlezainok erlea zaintzen dugu, erlauntza osasuntsu egoteaz arduratzen gara, ez dezan inongo gaitzik izan, espezie inbaditzaileengatik babesten dugu, eta beste hainbat lan egiten dugu. Askok horren atzean gure interesa dagoela diote, erlauntza osasuntsu egoten saiatzen garela, erleak ezti gehiago egin dezan, ondoren produktu kantitate gehiago kendu ahal izateko.
Ez gara konturatzen erlezainoi esker bizi direla gaur egun erleak eta erle horiei esker polinizazioa. Norbaitek zaindu beharreko intsektua da erlea. Erlezainok pasatako denbora eta gastuak ordaintzeko, horren gustuko dugun intsektuari kendu behar izaten dizkiogu produktuak, zenbait kasutan esplotatzeraino.
Erlea manipulatzen dugu naturalki egingo dituen lanak azkartzeko, gizakiontzat onuragarriak diren produktuak eskuratzeko. Esplotazioen artean ere badira esplotazeko modu ezberdinak, ez da gauza bera esplotazio estentsiboa edo intentsiboa. Erlezaintzan ere bietatik ikus daiteke, baina nekez ikusiko dugu erlezaintza intentsiboa inguruko erlezain txikietan. Erlezain txikiak beti saiatzen dira ahalik eta produktu onena ateratzen, erlearen osasuna kontuan hartuz. Azken batean, erle osasuntsuari esker lortuko baititu erlezainak kalitatezko produktuak.
Askok ditugu erleen produktuak oso gustuko, osasunerako zein gastronomiarako. Orain badakigu produktu horien atzean erlezaintza babesten dugula, erlea zainduko duen langilea. Babestu dezagun erlezaintza, erlea zaindua izan dadin
Erleek jaiotzetik hil arte duten joera bat da garbitzeko gaitasuna. Jaio bezain laster hasten da bera jaio den abaraska garbitzen, puskatu dituen argizari zatiak erlauntzatik kaleratzen.
Maiatzak 4 zituen, larunbatarekin. Ez zen giro bereziki beroa, baina bai, hotzik ez behintzat. Halako batean burrunda, burrunda galanta, aspaldi entzun gabekoa. Hor azaltzen da etxeko atarian erle pila, milaka erle hegan, hegada sinkronizatu dotorean, dunbots batean. Erlesemea.
Erlauntza batean erregina bakarra dagoenez eta denen ama denez, bera dela agintari esaten da, baina ez da erabat zuzena. Erregina oso garrantzitsua da, baina erabaki garrantzitsuenak erle langileek hartzen dituzte.
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Azkainen izan da Mattin Jauregi Egonarria saioko aurkezlea eta erlezaina, mundu horretan erreferentea den Mikaela Untsainen etxean. Erleak iraun dezan gaur egun erlezainen beharra dagoela azaldu dio, erlezainik gabe galdu egingo dela. Zein oinarriren gainean lan egiten duen... [+]
Neguko inausketa sasoia gainean dugu, hemen dator epaitzeko, epaiak egiteko garaia: epaila. Aspaldi dugu epaila martxotua eta inausketa lanak noiznahi eta nolanahi egiten dira, tartean krimen izugarriak.
Erlauntzaren jaiotza erregina estali baten errutearekin hasten da. Hemen ere betikoa, arrautza ala erregina ote zen lehena…
Lehen sektorean arazoak gorantz doazela nabari da: klima krisia, kutsadura, lehengaien prezio altuak edo lursailak eskuratzeko zailtasunak…
Bertatik bizi nahi dugunok badakigu zer dagoen, badakigu zailtzen doala sektorea, baina jarraitu edo hasi nahi duen jendea ere bada... [+]
Fenomeno berezia da erlakumeena, erleen biziraupena bermatzen duen prozesu naturala. Eguraldi epelak loraldi oparoak dakarzki eta loraldien oparotasunak erleen “emantzipazioa”.
Erlezaintza dastatzeko hona errezeta: propoliz ondutako izokina pipermin eztiaz eta limoi erre kremaz.
Langileek aukeratuko duten arrautza batetik jaioko da belaunaldi berrien erregina. Erregina-jelez beterik izango du abaraska, goserik pasa ez dezan 15 egunez eta ederra eta galanta egin dadin.
Ardiak dituen edonor ahal da artzain? Edo ardiak gustuko dituen afizionatu bat besterik ez? Ez dakit non kokatu neure burua, erlezain izan nahi dut eta agian batzuentzat banaiz, baina noiz da bat erlezain?
Erleak, polinizazioa… Behin eta berriz zein garrantzitsua den erlearen lana, landareen ernalketa. Lan horretan eragozten diona gizakia da, gizakiak jartzen dizkio zailtasunak eta gizakiak akabatzen du erlea: erlearen lana zuzenki ikusten ez dugun bezala egiten ditugu... [+]