Ez adiorik, Tuvalu
2022ko abenduan Tuvalu uharte-estatu ttipiak iragarri zuen Metabertsora pasatuko dela. 26 kilometro karratu baizik ez dauzkan artxipelagoa itsasoak bere igoerarekin irensteko arriskuan dago eta horregatik nahi dute ziberespazioan iraupena segurtatu. Simon Kofe Atzerri ministroak, 2021ean Glasgowko COP 26an parte hartzen ari zirenei uretan belaunetaraino sartuta hitz egin zien hark, adierazi du: “Gure lurraldea desagertzen ari denez gero, ez daukagu beste aukerarik munduko lehenbiziko nazio digital bihurtzea baizik. Gure lurra, gure itsasoa eta gure kultura dira gure nazioaren ondasunik preziatuenak eta horiek suntsitzetik salbatzeko lainora eramango ditugu”.
Kofek lortu du prentsan lerro handitan azaltzeko helburua; baina errealitate birtualera erretiratzeko bere proposamena izan daiteke azken urteotan moda bihurtu den eko-pesimismo baten ikur adierazgarrietakoa. Bat-batean ozenago entzuten dira nekazaritza eliminatu, gizadia bazka sintetikoz elikatu, mundu naturaletik apartatu eta ipuinetako Eden batera itzultzea, Regenesis delakoa aldarrikatzen duten ahotsak. Distopia horretan munduko baserritar eta artzainak etxe-orratzetako apartamenduetara eramango dituzte beren pantailetan ikustera mundu naturalaren metabertsioa; eramango dituzten metropoliak sostengatzen dira azpiegitura teknologiko zentzu gabeki konplexuetan, zeinek berekin daramatzaten beren hondoratzearen haziak, mundu horren igoera eta erorketa duela 114 urte E.M. Forsterrek The Machine Stops kontakizun laburrean azaldu zuen moduan.
Bitartean,The Land aldizkarian saiatuko gara gure oinak lurrean ondo finkatuta eta uretan zipriztinduta edukitzen. Jarraituko dugu Naturarekin konprometituta egiten eta ez hartatik apartatzen, bilatzen gizadiaren eta mundu naturalaren arteko dialektika lehorrean eta itsasoan azken 500 belaunaldietan hain emankor egin duten moduan, huts eginak zuzentzen eta lorpenak sendotzen. Baliteke gu historiaren okerreko aldean kokatu izana, baina hala balitz ere saiatzen gara atxikitzen eko-modernismoaren eta transhumanismoaren agendari uko egiten dioten beste barbaroekin batera.
The Land aldizkariaren manifestutik
Jendea zenbat eta merkatuaren menpekoago bizi, are eta estuago kateatuta gera daiteke hierarkia fiskal eta politikoari. Baina lurra daukan edozeinek jada badauzka eskuratzea energia, ura, elikadura, aterpea, sendabidea, jakintza, asaba zaharrak eta hilobia. Lurra eskuratzea gehiago da lurraren jabeak diren eliteentzako mehatxua baino: mehatxua da hazkunde ekonomiko mugagabearen erlijioarentzako eta horretan oinarrituta indarrean den aginte egiturarentzako.
Merkatu globalak errotik erauzi eta suntsitzen ditu lurra oinarri duten giza kulturak. Azken finean, errorik gabeko merkatu globalak bere burua suntsituko du. Erroma erori zen; Inperio Sobietarra hondoratu zen; Munduaren Ordena Berria lehertzen ari da gure begien aurrean. Historian ez da ezer betirako denik, salbu eta geografia. Aberastasunaren iturri bakarra lurra da. Kapitalismoa iruzur bat da, eraikin distiratsu bat paperezko promesen gainean eraikia. Menturaz iraungo du gutako batzuek aurreikusi zutena baino gehiago, baina hondoratuko denean, lurrak hor iraungo du.
Egileei buruz:
- Simon Fairlie kazetaria, idazlea eta baserritarra da. Berrikitan plazaratu du Going to seed. A counterculture memoir autobiografia. Aurretik beganismoaren kontra eta abeltzaintza txikiaren alde Meat, a benign extravagance publikatu zuen.
- Gill Barron idazle eta baserritarra, margolaria ere bada. 'Compendium of Acrylic Painting Techniques argitaratu du.
- The Land aldizkariaren 32. zenbakiko editoriala da ARGIAn euskaratu duguna. The Land urtean bitan plazaratzen dute eta egoitza dauka Ingalaterrako Dorset eskualdeko etxalde kolektibo batean. Honela laburbiltzen ditu bere helburuak: “The Land idatzita dago Justiziaren, askatasunaren, segurtasun sozialaren eta demokraziaren erroak diruaren jabetzan edo bozkatzeko eskubidean baino gehiago lurra eta baliabideak eskuratzeko ahalmenean dautzala sinesten duten jendeek eta jendeentzako”.
Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]
Baso naturaletan estratu eta funtzio ezberdinak betetzen dituzten espezieak aurkitzen ditugu. Batzuek gaina hartuko dute, eta mende ugari bertan igaroko dituzte. Beste batzuek lehen urratsak emango dituzte, baso-kideengatik sakrifikatuko dira eta beraien gorpu ustelak sistemari... [+]
Bergaran Elikadura Mahaia martxan dute eta bertatik hainbat ekintza ari dira aurrera eramaten herriko azoka indartzeko eta baserritarren erreleboa lantzeko. Elikadura Mahaiko kide dira Jon Ruiz de Egino baratzezaina, Eskubaratz proiektuko kidea. Eta Aitziber Plazaola dendaria,... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Zestoako Amilibia baserria eta bere lurrak eskuratzea eta bertan elikadura burujabetzari loturiko laborantza proiektu agroekologikoak martxan jartzea; horixe du helburu Biolur elkarteak. Horretarako, besteak beste, abenduan ekin zion interneteko diru bilketa kanpainari eta... [+]
Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean sortutako mamarekin bada zer esanik ez.
Laborantza lur emankorrak ondasun kolektibo bilakatu nahi ditu Amillubi proiektuak. Horretarako herritarren eta hainbat kolektibo eta erakunderen ekarpenak biltzen ari da eta maiatzaren 11rako egun osoko festa antolatu du Amillubin bertan, egitasmoari bultzada emateko.
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]
Bidaia hau hasi nuenean, ikuspuntu erromantikoz imajinatzen nituen baso jangarriak: zuhaitz artean ibili, fruitu goxoak dastatu, loreak usaindu... baina baso jangarriek badituzte arantza ugari ere, porrotak, erratak... Gaur, ikasketa politak eskaini dizkidaten porrot horietako... [+]
Gasteizko Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetako baratzeak ikertu ditu Iratz Pou EHUko ikasleak. Zenbat eskolek dute ortua? Nolako erabilera ematen diote, zein helburu eta asmorekin? Probetxu pedagogiko eta didaktikoa ateratzen al diote baratzeari? Pourekin eta Igone Palacios... [+]
Elikagaien prezioak zergatik igo dira hainbeste? Nola ezartzen dira prezioak? Juanma Intxaurrandieta Nafarroako Unibertsitateko ekonomia irakaslea eta INTIAko kudeatzaile ohia da, egun erretiratua. Eli Pagolak Egonarria saioan egin dion elkarrizketan, hizkuntza arruntean eta... [+]