Eustat edo hizkuntza politikaren erabilera aldrebesa Jaurlaritzan?
“Eustaten beti egon dira bi langile mota, funtzionarioak batetik, eta hilabetetarako kontratatzen ziren inkestatzaile eta ikuskatzaileak bestetik…”, dio Hizkuntza Normalizazioko zuzendariak, gure alegazioei erantzunez. Hala da, Eustaten eta Jaurlaritzan langile mota ezberdinak daude: badira lan baldintza duin eta egonkorretan lan egiten dutenak.
Badira, lan baldintza duinetan baina lanpostua galtzeko arriskuarekin lan egiten dutenak, Jaurlaritzarentzat lanean aritutako urteak zenbat diren ere. Badira plantillakoak baino askoz baldintza kaxkarragoetan eta lanpostua galtzeko arrisku biziarekin Jaurlaritzak azpikontratatutako langileak.
Eustateko inkestatzaile eta ikuskatzaileak daude azkenetan azken, lan baldintza penagarriak jasaten dituztenak, prekarietate gorrian, kasurik onenean pentsio urriak jasoko dituztenak, Eustat-Jaurlaritzak 28 urtez ezarri dizkien lan kontratu aldian-aldikoei eta gaizki ordainduei esker. Langile talde honek auzitara jo zuen, eta epaileak arrazoia eman zien, baina Eustatek kontratuak are gehiago zatituz erantzun zuen, beste esku batekin Jaurlaritzari lanpostu gehiago eskatzen dizkion bitartean, “lan-karga gero eta handiagoari aurre egin ahal izateko!”.
2010ean Herri-kontuen euskal epaitegiak langile hauek Eustateko Langileen Zerrendan sar zitezen eskatu zuen. 2016an Eusko Legebiltzarrak berak eskatu zion Jaurlaritzari, langile hauen lanpostu guztiak jaso zitzan Lanpostu Zerrendan, lanaldi osoz eta urte osorako.
Neurri bidegabe eta ez ohiko honen bitartez, langabeziaren atarian jarri ditu Eustatek. Badirudi, Jaurlaritzak hainbat langile kaleratzeko aitzakia gisa euskara erabili nahi duela
Eustatek, Eusko Legebiltzarrari ere ezikusiarena eginez, hiru proposamen aurkeztu dizkigu sindikatuoi, zein baino zein eskasagoa, eta gainera Derrigorrezko Hizkuntz Eskakizunak ezarri dizkio lanpostu guztiei, %100, Hizkuntza Normalizatzeko Zuzendaritzaren oniritziarekin.
Nahiz eta 28 urtez HN Zuzendaritzak langile talde honi ez dion erreparatu ere egin: sekula ez zaie euskara-ezagupenik eskatu, eta lan orduetan euskara ikasi nahi zutenei ukatu egin zaie aukera.
Nahiz eta Jaurlaritzak bete beharreko Derrigortasun Indizea %50ekoa baino ez den.
Nahiz eta erdiak baino gutxiago diren herritarrekin harreman zuzena daukaten inkestagileak.
Nahiz eta langileon bataz besteko adina 55 urtekoa den, eta baldintza duinetan kontratatuta egon balira, hizkuntz eskakizunak egiaztatzetik libre egongo liratekeen 45 urteak egin geroztik!
Neurri bidegabe eta ez ohiko honen bitartez, langabeziaren atarian jarri ditu Eustatek. Badirudi, Jaurlaritzak hainbat langile kaleratzeko aitzakia gisa euskara erabili nahi duela. Neurri horrekin ez du zerbitzuaren hizkuntza normalizazioa bultzatzen, eta agerian uzten du bere hizkuntza politikaren noraeza; bidegabea eta antzua gainera kasu honetan.
Lanpostu horien kudeaketa egoki batek, dagoeneko gertatzen ari diren jubilazioak aintzat hartuko dituenak, zerbitzuaren euskalduntzea ahalbidetuko luke urte gutxiren buruan, inor kaleratzeko inongo beharrik gabe. Hizkuntzarekiko bat bateko “ardura” honek talka egiten du Eustaten ohiko jardunarekin bestalde, Jaurlaritzan euskararen normalizazioari arreta gutxien jarri dion sailetako bat baita Eustat. Eta talka egiten du Jaurlaritzak beste batzuetan erakusten duen jokabidearekin. Jaurlaritzak askoz malguago jokatzen du, euskararen ezagutzarik eskatzen ez duen maila handiagoko beste lanpostu batzuekin edota Lan-poltsa jakinekin.
Adibidez, Jaurlaritzako arduradun politikoei ez zaizkie derrigorrezko hizkuntza eskakizunak ezartzen, beren menpeko langileokiko, herritarrekiko, eta beste erakunde batzuekiko harremana oso ohikoa eta erabakigarria den arren. Jaurlaritzak neurri ezberdinak ezartzen ditu, eta zorrotzago jokatzen du langile-talde ahulenekin eta orain arte antolatu gabeekin (gauzak aldatzen hasi dira).
Urte luzeotan eragindako anabasa konpondu ordez, kalean jarri nahi ditu lehendik ere ondo zukutu dituen langile hauek, Emakumeak gehienak.
Martxoaren 8ko greba feministarekin hain “ulerbera” agertu zen Jaurlaritzak, etxetik hasi beharko luke emakumeen prekarietateari eta diskriminazioari azkena ematen.
Eusko Jaurlaritzako ELA.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
EHBaik Autonomia estatutu baterako proposamena prestatu du, gure nazioaren burujabetza osorako bidean etapa gisa.
Uharteko artzain egunean azaldu zuten Euskal Herriak nazioarteko ardi mozketa txapelketatan aritzeko onarpena lortu duela. Ofizialtasuna Eskoziako 2023ko munduko txapelketan etorri zen, euskal moztaileek aurkeztutako dosierra eta bertan egindako defentsa bikainaren ondorioz... [+]
Segur aski, gutariko gehienek jada erosiak dituzte, han eta hemen, Eguberrikari banatzeko opariak. Olentzeroren bisita gautar hori hitzordu handia baita, bereziki haurrentzat. Denak prestatzen dira urteko garai emankor horretarako: Bilbo sutan agertzen da, Gasteiz, Iruña... [+]
Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.
Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Beharbada gizakion ahultasunetariko bat gehiengoari entzuteko eta kasu egiteko dugun joera da. Ziur gure espeziearen garapenaren ezaugarri garrantzitsua izan dela, eta beharrezkoa biziraupenerako. Baina digitalizazioarekin, dugun ezaugarri horrek zaurgarriagoak bilakatu... [+]
Bileretan denetarik elkartzen gara, eta bilerek berek nolakotzen gaituzte unean, bakoitzak bere rola izaten baitu, bere boteretxoa (edo haren falta), adina, bizitzako momentua. Baina beti-beti daude isiltzen direnak. Letek kantatzen zigun handitzean ikasiko genuela isilik... [+]
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]
Barruan dudan zera honi idatzi nahiko nioke. Pandemiatik ia bost urte beteko dira, eta garai hartan gazteak ginenak hasi gara, gazte izaten jarraitzen badugu ere, bestelako espazio batzuetan orbitatzen. Etxebizitza, bizi proiektua, amatasuna, lana, osasuna... elkarrizketetako... [+]
Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]
Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]