Eusko Jaurlaritzak ez du pobreziarekin amaitu nahi
Aurten, Legebiltzarrak POBREZIAren AURKAKO NAZIOARTEKO EGUNA, urriaren 17a, DBEaren erreforma izapidetzeko aukeratu du. Urtea amaitu baino lehen, Eusko Legebiltzarrak Gizarteratzeko eta Diru Sarrerak Bermatzeko Euskal Sistemaren Legea (GDBESL) bozkatuko du. Eusko Jaurlaritzak Euskadin pobreziaren aurkako borrokan aurrerapauso berritzaile gisa saldu nahi digu lege hori, baina ez da horrelakorik. Gaur egungoaren legea, 2008koaren lege kontinuista da, eta aldaketa negatibo gehiago sartzen ditu positiboak baino; beraz, Eusko Jaurlaritzak ez duela pobreziarekin amaitu nahi esaten badugu ez da demagogia egitea, egia hutsa baizik.
Azken 33 urteotan, Euskadin etengabe izan ditugu pobreentzako politikak bideratzeko legeak eta erregelamenduak. Azken datu ofizialek (2020ko Pobreziari eta Gizarte Desberdintasunei buruzko Inkestak eskaintzen dituenak) pobreentzako politiken porrotaren irudi garbia ematen dute. Pobrezia-arriskuan zeuden pertsonak 182.150 ziren, biztanleriaren % 8,4. Horietatik, DBEaren (Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta) sistematik kanpo gelditzen zirenak 54.197 ziren, hau da, pobrezia-arriskuan zeuden biztanleen % 29,8. DBEak estaltzen zituen 127.953 pertsonetatik, pobreziatik ateratzen ez zirenak 67.306 ziren, bere ardurapean dauden pertsona guztien % 52,6. Laburbilduz, datu ofizialek (PGDI inkesta Eusko Jaurlaritzak bi urtean behin egiten duen inkesta da) agerian uzten dute pobreziaren aurka borrokatzeko gutxieneko errenta bermatuen politikek 3 hamarkada baino gehiagotan izandako porrota; izan ere, pobrezia-arriskuan dauden biztanleen % 30 estaldurarik gabe uzten dituzte, eta prestazioak jasotzen dituztenen % 53 ez dituzte hortik ateratzen.
Porrot horren arrazoiak agerikoak dira, eta labur bi izan daitezke: baldintza eta betebehar ugari daude, eta horrek ezinezkoa egiten du jende pobrearen ia herenak DBEa eskuratzea; halaber, aurrekontuko diru-kopurua eskasa da, eta horrek eragotzi egiten du DBE jasotzen dutenen erdiak baino gehiagok pobre izateari uztea.
Eusko Jaurlaritzak DSBEaren erreforma berria diseinatu izan balu pobreziarekin amaitzeko benetako borondate politikoarekin, honako neurri hauek sartuko zituzkeen GDBESLren artikuluen artean: errolda- eta egoitza-urteak 3tik 1era murriztea; DBEaren titular izateko urteak 23tik 18ra jaistea; bizikidetza-unitateetan oinarritutako familia-ereduarekin amaitzea, eta DBE diru-sarrera erlatiboa indibiduala bihurtzea; Gizarte-Larrialdietarako Prestazioak (GLL) eskubide subjektibo izaera ematea, DBEa eta EPOa diren bezala, gisa balio duten pertsonak ematea, ezin zaiela legez ukatu baldintzak betetzen dituzten pertsonei, beti aurrekontuan jasotako diru urria agortu denean; aurrekontuaren diru-kopurua nabarmen handitzea, DBEaren zenbatekoa, gutxienez, pertsona bakoitzeko pobrezia erlatiboaren atalasea (EAEn dagoen batez besteko diru-sarreren % 60) estaltzera iritsiko dela bermatuz; eta, gaur egun funtzionatzen duenaz guztiz bestelakoa den kudeaketa-eredu bat ezartzea, Lanbide-ren helburua jende txiroa sistematik kanporatzea bait da, jende txiroa ia beti benetako aporofobiarekin tratatzen dena.
Zer aurkitzen dugu Gizarteratzeko eta Diru Sarrerak Bermatzeko Euskal Sistemaren Legean, egungo Eusko Jaurlaritza osatzen duten EAJk eta PSEk duten gehiengo osoari esker onartuko dena, hain kategoriko bihurtzen gaituena, EUSKO JAURLARITZAK EZ DU POBREZIAREKIN AMAITU NAHI esatean?
- Lehenik eta behin, lege-kontinuismoa, lehen kritikatu ditugun betekizun eta betebehar guztiak mantentzeari dagokionez.
- Bigarrenik, 2008ko legean, 2011ko erreforman eta 2012ko aurrekontuetan sartu ziren lege-murrizketei eustea, baldintzak okertu eta DBE eta EPO prestazioen zenbatekoak jaitsi baitzituzten.
- Hirugarrenik, DBE eta EPO prestazioen zenbatekoa hobetzeko borondaterik eza, ezta Eusko Jaurlaritzak Gizarte Segurantzak ordaintzen duen Bizitzeko Gutxieneko Diru-sarrera (BGD) sortzeagatik urtero aurreztuko duen 180 milioi euroraino ere.
- Laugarrenik, Lanbideren Ikuskapen Kidego berria sortu da, LANBIDEREN BENETAKO POLIZIA BERRIA, jasotzaileak zaintzeko eta kontrolatzeko, nahiz eta Lanbiden iruzurra ez den % 1era iristen, eta bere eginkizunen artean dagokion zigorrak proposatzea ere baduen.
Argilan-ESK-k defendatzen du, diru-sarrerak bermatzeko errenta aldatzeko lege berri honen aurka egiteko, Eusko Legebiltzarreko ezkerreko taldeek osoko zuzenketa bat planteatzea eta gizarte-mugimendu eta erakunde sindikal guztiek erretiratzea eskatzea, eta, horren ordez, benetan pobreziarekin amaitzeko lege bat proposatzea.
Bea Uriarte eta Iñaki Uribarri
ARGILAN-ESK
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"
Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]