Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta merkaturatu berri dute.
Lup enpresak duela gutxi merkaturatu du produktua (www.lup.es, informazioa ez dago eskuragarri euskaraz). Sortzaileak hiru euskal herritar dira: Eneko Calvo ingeniari informatikoa, Apurva San Juan eta Uxue Manzisidor. Azken biek Mondragon Unibertsitatean Lidergo Ekintzailea eta Berrikuntza graduan diseinatu zuten proiektua.
Gailua arina eta eskuan erraz hartzeko modukoa da. Egunerokoan erabiltzekoa. Aparatu sinplea da, ez dauka Interneterako konexiorik. Klik batean fokuratutako testuari argazkia ateratzen dio eta ahots bihurtzen du. Segundo gutxitara entzuten da atzemandako testua. Hiru mailatako gailuak merkaturatu dituzte. Classic aparailuak eskaintzen du zerbitzu gutxien eta Professional gailua da konplexuena. Aparailu bakoitzak hizkuntza kopuru desberdinean bihurtzeko gaitasuna du. Oinarrizkoena lau hizkuntzatan erabil daiteke: euskaraz, katalanez, gaztelaniaz eta ingelesez. Advanced aparailuak sei hizkuntza ditu eta profesionalak 30.
Teknologia gertu ez dutenentzat
Eneko Calvok azaldu digu zein helbururekin diseinatu duten: “Gero eta teknologia garatuagoa daukagu eta jendea, lehenago edo geroago, abiada horretan sartzen da, baina bada jende mota bat teknologia aurreratu horien mailara iristen ez dena, edo ez dituzte halako teknologiak ezagutzen, edo ez dituzte eskuragarri. Horientzako aparailua da”. Calvoren ustez, ezaugarri horietako jendea gai da beraiek diseinatu duten moduko gailu bat erabiltzeko. Era horretako teknologia industrian erabiltzen dela dio, baina herritarren zerbitzura aplikazio gutxi ezagutzen dituztela. Helburua da irakurtzeko zailtasunak dituzten pertsonei zerbitzu bat eskaintzea. Hiru jende multzo dituzte buruan: dislexia arazoak dituzten haurrak, zaharrak eta ikusmen arazoak dituztenak.
Euskaraz ezin kalitate hoberena eskaini
Euskarazko bihurketek maila kaskarragoa ematen dute. Horri buruz galdetu diogu Calvori eta hala erantzun digu: “Audioetarako, ahots sintetikoak erabiltzen ditugu, eta beste hainbat hizkuntzatan (ez denetan) ahots sintetikoaren garapena lantzen urte asko daramatzate. Euskararekin ere ari dira, baina urte gutxiago, eta hori desabantaila da”. Hizkuntza teknologietan aritzen den EHUko AhoLab ikerketa taldearekin jarri ziren harremanetan, ahots sintetikoak lantzen baitituzte, besteak beste. AhoLabek garatu dituen ahots sintetikoak erabili dituzte Lup gailurako. Calvok dio kalitatearen eta abiaduraren artean aukeratu behar izan dutela: “Ahots sintetiko kalitatezkoak lortu daitezke euskaraz ere, baina zaila da bihurketa azkarra egitea. Bihurketa azkarra lortzeko, sistemak ezaugarri batzuk behar ditu, memoria eta abar, eta halako tresna txikian hori dena ez da sartzen. Ordenagailuan, adibidez, hori egin dezakezu. Bat edo bestea hobetsi behar duzu eta guk azkartasuna lehenetsi dugu”.
Gailuaren lehen bertsioa atera berria da eta eta produktua ezagutarazten ari dira orain. Tresna webgunean baino ezin da ikusi eta sortzaileen helburua da denda fisikoetan produktua erakusteko aukerak bilatzea. Calvok ziurtatu du produktua hobetzen jarraitu nahi dutela eta bertsio berriak ere izango direla.
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Kutxa Banku Fundazioak adierazi du Kutxabankeko presidentearen adierazpenek ez dutela fundazioaren pentsamoldea islatzen, "Hizkuntza aniztasuna beti da aberastasun iturri, nekez izan daiteke oztopo", argudiatu dute.
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]
Nafarroako biztanle gehienak (% 63) "euskara sustatzearen aldekoak edo oso aldekoak" dira, eta %17 baino ez daude aurka, Xabier Erizek eta Carlos Vilchesek Eusko Ikaskuntzaren eta Nafarroako Gobernuko Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako... [+]
Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]
Hemen da "uda bete abentura bizitzeko aukera." Zabalik dago aurtengo Euskal Udalekuetan izena emateko epea. 6 urtetatik 17 urtera arteko haur eta gazteentzako hamaika txanda antolatu dituzte Bernedo, Abaigar eta Goñi herrietan.
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Euskal hizkuntzalaritza esperimentaleko katedra berria estreinatu dute Baionako fakultatean.
Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]
Anton Txekhov, Raymond Carver eta Alice Munroren ipuingintzari buruzko mahai-ingurua egin dute Iker Sancho, Harkaitz Cano eta Isabel Etxeberria idazle eta itzultzaileek, Ignacio Aldecoa zenaren ipuin literarioaren jaialdian, Gasteizen. Beñat Sarasolak gidatuta, autore... [+]
Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute Nafarroan: Julio Soto bertsolaria, Edurne Pena aktorea, Julen Goldarazena musikaria (Flakofonki), Claudia Rodriguez Goxuan Saltsan taldeko abeslaria, Eneko Garcia (Albina Stardust), Yasmine Khris Maansri itzultzaile eta kazetaria,... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Prentsaurrekoan, maiatzaren 17an ospatuko duten Erriberako Euskararen Egunaren inguruko argibideak eman dituzte. Ume, gazte zein helduentzat zuzendua izango da. Ekimena, Erriberan egiten diren ekimenetan indarrak biltzeko eta euskararen normalizazioaren alde saretzeko... [+]
"Poloniar bat etortzen bada eta bost urte pasako baditu proiektu batean, joder agian ez zaio egoki irudituko seme-alabek euskaraz ikastea, ezta?", bankuko lehendakari Anton Arriolak adierazi duenez. Euskalgintzako eragileek gogor kritikatu dute eta esandakoa... [+]