Euskararentzako politiketan “ziklo berri bat” galdegin dute milaka euskaltzalek Baionan
Larunbatean 3.000 lagun baino gehiago batu ziren euskalgintzak deitutako manifestaziora. Orain baxoa euskaraz! Euskarak trabarik ez lemapean, eragile ugarik salatu zituzten euskarak dituen trabak, eta instituzioei politika eraginkorrak hartzeko eskatu zieten.
Baionan euskalgintzako eragile andana bildu zen larunbatean, Ipar Euskal Herrian euskarak dituen trabak salatzeko eta “itxurakeriatik” haragoko hizkuntza politika eraginkorrak exijitzeko. Lege koadro berria zabaltzeko unea dela aldarrikatu zuten 3.000 lagun baino gehiagok, Kazeta.eus-en kontaketaren arabera.
Manifestazioa hasterako iritsi ziren Bordeletik bizikleta martxan abiatutako Baionako Estitxu Robles kolegioko 22 ikasle eta lau irakasleak, eta txalo artean hartu zituzten. Lapurdiko hiriburuan eragile ugaritako jendea batu zen, Euskal Konfederazioak deituta: Azterketak Euskaraz, Euskalgintzaren Kontseilua, Hizkuntza Eskubideen Behatokia, AEK, Ikastolen Elkartea, Euskal Herrian Euskaraz, Gazte Euskaltzaleen Sarea, Iparra Hegoa, EH Bai eta EH Bildu alderdiak, eta beste erakundeetako ordezkariek babestu zuten aldarria.
Euskararen ofizialtasuna galdegin zuten amaierako irakurketan Xabi Ibarburu Uda Lekuko lehendakariak eta Elorri Falxa Seaskako irakasleak, antolatzaileen izenean. Ipar Euskal Herrian dituzten oztopoak salatu zituzten, hala nola baxoa euskaraz pasa ahal izatea. Seaskako ikasleek brebeta euskaraz pasatzeko eskubidea eskuratu dute, baina gainerako ikastetxeetan ez da hala: azterketak osoki euskaraz egiteko beharra aldarrikatu zuten larunbatean. “Euskara transmititzeko gai izanen diren hiztun osoak sortzeko garaia da”.
VII. Inkesta Soziolinguistikoak berretsi du belaunaldi gazteetan euskara emeki-emeki berreskuratzen ari dela, baina erabilera, ez: “Euskaldunok gero eta zokoratuagoak gara, erabilera beheititzen ari da eta hizkuntza maila apaltzen”, ohartarazi zuten mobilizazioan. Egoera iraultzeko ziklo berri bat zabaltzeko eskatu diete instituzioei, esanez “zinezko inbertsioa” egin behar dela “herri honek bizirauteko duen kapital garrantzitsuena”, euskara, garatzeko. Orain artekoa nahikoa ez izanik, baliabide ekonomiko eta politiko gehiago exijitu zituzten, eta “itxurakeriatik haragoko” inbertsioak galdegin.
Instituzioei zuzendutako eskeak
Hain zuzen, erabaki horiek hartu behar dituzten instituzioetako ordezkariak mobilizazioan ez zeudela gogorarazi du Berriak. Euskararen Erakunde Publikoko (EEP) lehendakari Antton Kurutxarri, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakari Jean Rene Etxegarai eta Ipar Euskal Herriko parlamentariak falta ziren.
Erakunde horiei eta tokiko hautetsiei zuzendu zizkieten eskeak euskalgintzatik. EEPri indar handiagoa emateko eskatu zuten, eta Frantziako Estatuak euskararentzako politika publikoa garatzeko beharra azpimarratu, Bretainiaren eta Okzitaniaren antzera. Euskal Konfederazioko eragileek jakinarazi zuten prest daudela euskararen aldeko hitzarmen berri bat egiteko lanean parte hartzeko, baina instituzioen interesa zalantzan jarri zuten. Legeak aldatzeko unea dela aldarrikatu zuten.
"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]
Iñaki Iurrebaso soziolinguistak euskararen egungo egoeraren argazkia egin du Baionan iragan zen Hizkuntz politikari buruzko ikastaroan, muga-gaindiko ikastaroen kari.
Mugaz gaindiko uda ikastaroak abiatu dira astelehen honetan ostiralera arte irauteko Baionan eta Hizkuntza Politika berrirako urratsak Ipar Euskal Herrian aztertuko da.
Aspaldiko aldarrikapena onartu du Frantziako Gobernuak: laborantza lizeo pribatuetan formakuntza elebidunak eskaini ahal izango dira, “esperimentazio pedagogiko” gisa, alegia frantsesez bakarrik ez, euskaraz ere irakatsi ahalko da. Donapaleun eta Hazparnen baliatuko... [+]
Euskararen biziberritzea Ipar Euskal Herrian jardunaldia antolatzen du ostiral honetan Baionan Euskaltzaindiak. Euskararen alde egiten dena eta ez dena eztabaidatzeko mementoa izango da. Eragileak eta politikariak bilduko dira egun osoan.
Laborantza lizeoetan tokiko hizkuntzetako irakaskuntza sailen sortzea eztabaidatua izan da frantses legebiltzarrean. Legearen zuzenketa proposatu du Iñaki Etxaniz legebiltzarkideak.
Berrogei argitaletxe eta diskoetxe, horietarik bederatzi berri, eta 120 salmahai bosgarren Ziburuko liburu eta disko azokan. Ekainaren lehenean ospatuko dute Baltsan elkarteak eta Argia hedabideak
Herribiltza taldeak joan den ostiralerako egindako deialdian, Baionako suprefeturaren hormetan egin zuten tindaketa bost lagunek. Horien artean zegoen Gorka Torre; komisarian eduki du Poliziak 24 orduz, eta irailean epaituko dutela jakinarazi diote astelehen goizean.
Nola ezar euskara, gal-bidean, ahal-bidean eta zabal-bidean? Galdera horri ihardukitzen entseatuko da Mattin Irigoien Zabalik elkarteko kidea, ostegun honetan eskainiko duen mintzaldian.
Matriarkatuaz doktore tesia egina da Anne-Marie Lagarde eta, gurean, gaiari buruzko espezialista egina da. Batean prima, bestean kadet, gure herrietako matriarkatua zertan zen deskribatu eta interpretatu digu, munduan diren formula matriarkalen berri emanez, eta bere historia... [+]
Hirugarren urtez Xiberoako ikastolei bultzada emanen die Tulalaika bestak.
Aitzinkontua ez emendatzea bozkatu du Euskararen Erakunde Publikoak. Iazko bera izanen da, lau milioi t'erdi inguru. Horrek Euskalgintzako hainbat sektoreren kexua piztu du, eta EEPren izatea zalantzan jarri dute, gaur egun, tresna baliagarria ez delakoan. Hur Gorostiaga... [+]